logo
ad
  • Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Aborî
  • Ên Din
    • Portreya Mehê
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAŞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2023 Hilbijartin
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giştî û Serokomarî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giştî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
3 ROJ
  1. Werin em ligel Charlie herin 'Fabrîqeya Çîkolatayan'
  2. Di Edebiyatê De Jin
  3. Fermo bernameya 'Rojên Ma Musîcê'
  4. Ev jî çêbû: 5 şaredarî bi pişkeyê hatin hilbijartin
  5. Ji êrîşa ser xwe dê pirtûkek amade bike
news-details

Rûnîştiman Û Tendûrek

  • Dîrok: 26/08/2019
  • Beş: Serbest

Dilşêr Bêwar


“Rûniştiman” navê berhema Celadet Alî Bedirxan e. Weşanên Avestayê ev berhem ji nivîsên Celadet Alî Bedirxan yên di kovarên bi navê “Hawar” û “Ronahî”yê de derketine hilçinandiye. Di destpêka kitêbê de Celadet Alî Bedirxan bi bîraninek me ji serboriya nivîsîna nivîsên coxrafik agahdar dike. Rojek ji rojan keça Celadet Sînemxan jê dipirse gelo di kovara Hawar û Ronahiyê da nivîsên coxrafik hene an na? Piştî israra Sînemxanê Celadet  ji neçarî zend û bendan badide, 43 nivîsên coxrafîk dinivîsîne û ev nivîs îro wekî berhem li ber destên me ye. Li vir tişta balê dikişîne bi qasî hêjabûna van nivîsan cidiyeta Celadet Alî Bedirxan a rewşenbîriye.

"Erdê  Sîcilyayê  erdekî bi nan e; nemaze erdên dora tendûreka Êtnayê..." Wexta min ev hevok xwend yekser çiyayê Tendûrekê hat bîra min. Min hevok dîsa xwend gava jê êmin bûm di wateya "Volkan"ê de peyva tendûrek bikar tîne çavên min biriqîn...

Min rabû bi rêya têlefonê deng li romanûs û rewşenbîrê kurd Cihan roj kir. Piştî sohbetek dûdirêj Roj got: “Niha ne li mal im. Heta hefteyek din ez nikarim xwe bigihînim tu agahiyan. Peyvek balkêş e. Gelo Celadet bi xwe çêkiriye an na ez nizanim. Loma jî divê meriv koka peyvê bikole. Çiyayê Tendûrek "volkanike" lê ji kengê ev nav girtiye nizanim... Tu bikeve dû vê peyvê lêbikole...”

Li ser pêşniyara Roj mi bi rêya têlefonê deng li çend kesên dîtir jî kir lê tiştek berbiçav neket destê min. Bi rêya google li peyva tendûrekê geriyam. Di rûpela Saziya Zimanê Tirk (TDK) de  ferhenga berhekirinê a devoka zimanê Tirkiyayê de wiha tê gotin: "Yanardag agzi" devê çiyayê volkanik. Ji bilî vê agahiyê  tu tişt ji ferhengên ditîr yên TKD’ê derneketin.

Min rabû li Twiter û facebookê ev hevok parkirin.

"Gelo navê çiyayê TENDÛREK'ê ji ku tê? Tendûrek tê çi wateyê? Tendûrek bi kîjan zimanî ye? Ji kerema xwe re fikrên xwe binivîsînin." Heta vê gavê fikrek ji pirsên min re bibe bersiv derneketiye.

Piştre min li google peyva "tandir" a tirkî lêkola. Peyva (tandir) tendûr li gor hin agahiyan bi van zimanan wiha nav girtine.

Akadî: tinuru

Erebî: tannour/tennûr/tanûr

Farsî: tanu/tenûr

Ermenî: tonir

Tirkî: tandir

Di ferhengên kurdî de tendûrek/volkan

Ferhenga Celadet Alî Bedirxan

Tendûrek: kewijîn, helkîn

Ferhenga Zana Farqînî a kurdî/Tirkî, Tirkî/kurdî de peyva tendûrek tune ji bo "volkan"ê volkan hatiye gotin.

Di ferhenga Kurdî/Tirkî, Tirkî/Kurdî  a TDK’ê de peyva tendûrek tune.

Volkan: Agirpijq, Çiyayê agirîn.

https://www.ferhengakademik.org/ peyva tendûrek tune.

Mixabin çavkanî û ferhengên min lê nêrî tiştek berbiçav nedan destên min. Hêvîdarim wê zimanzanên kurd bikevin dû etomolojiya peyva tendûrekê... Ez ji niha pêve didim dû şopa Celadet  di şûna peyva "volkan" "Volkanik"de peyva tendûrekê dixebitinim.

 

 

***

Nivîsên Dilşêr Bêwar ên ku berê di Diyarnameyê de hatine weşandin:
-
 Kitêb, Kêr û Xwîn

- Ji aş û baş 

- Bîranîn û çavdêriyên li dû şînê 

- Ez û xwendina kurmancî

- Paşila Şabûnê

- Nameyeke eşkere ji bo Kawa Nemir

- Nêrînek dîtir li Perde û Gêrîneka Guercinayê

- Aporîa: Galegala binhişî a bê ser û ber

- Çîrokek gewr e ‘Xadim’

- Li ser romana 'Hurcahil' çend gotin

- ‘Perde’ romaneke bajarî ye

- Nîşeyên Derheqê Gerîneka Guernîkayê de

- Li ser 'Xewneke Payîzî' hin not

- 
Her rû bi qasî qilêra xwe spî ye

- ‘Mistek Jiyan’ 

 

**

  
Ji bo vexwendnameyan malpera ku hûn serî lê bidin: 
http://www.davetiyeonline.net/
Bi sedan cureyên vexwendnameyan li benda we ne. 
Bi her zimanî em dikarin ji bo we vexwendnameyan amade bikin.
Navnîşan:

Yıldıztabya Alibeyköy Cad.No: 156, Alibeyköy Eyüp-İstanbul
Telefon: 0212 -6266455
WhatsApp: 0533 474 2551

info@davetiyeonline.net          


Parve Bike

Youtube Me

Nizamettin Arîç

news

Em Hatin

news

Aytenxan: "Şevbuhêrk û Şîrînahî"

news

Omer Dilsoz: Bo demê

news

Qeza...

news

Mîrza Ronî: Şevger Çolo û Provakasyonên wî!

news

Helîm Yûsiv: Piştî 34 salan Mihemed Şêxo

news

Êrîşa li lîstikvanên Amed Sporê... 05.03.2023...

news

Di dema erdhejê de ger hûn erebeyê diajon...

news

Di dema erdhejê de ger hûn li derve bin...

news

Di dema erdhejê de ger hûn li hundir bin...

news

'Bêrîvanê' / Mihemedê Nenyasî

news

Zara Mihemedi hat berdan

news

Goristana Semsûrê dilan dişewitîne…

news

06.02.2023, navenda Semsûrê...

news

Gername: Welatê Baskê

news

Hemal

news

Gername: Geştiyariyeke Behdînan

news

PEŞKÊN ŞEVÊ I

news

Peşkên Şevê II

news
Serbest - Nivîsên Dawî
news
  • 03 06 2023

Di Edebiyatê De Jin

news
  • 30 05 2023

Li ser '101 Romanên Kurdî'

news
  • 30 05 2023

Tabloyên ji Rojava

news
  • 18 05 2023

Xwendineke mîna pêşwazîkirinê

news
  • 12 05 2023

Berpirsên tenduristiya me: Hemşîre

news
  • 10 05 2023

Têkiliya Edebiyat û Dîrokê

Nivîsên Nû
news

Rêya avakirina xwebûna kurdan

  • Mîrza Ronî
news

Çi bi 7 mîlyon ciwanî hat?

  • Cemil Oguz
news

“Hukumet Konagî”ya Colemêrgê

  • Omer Dilsoz
news

'Kurdcîtiyê neke'

  • Dilşêr Bêwar
news

Hevala min, jin û hezkirin

  • Aytenxan
news

Xewn û sûret*

  • Welat Dilken
news

"Swêd Swêda jinan e"

  • Aynur Aras
news

Kesayetên Şîzoîd û Dinyaya Derveyîn

  • Çorê ARDA
Ev jî hene
ad

Xelata Hrant Dînk dan Aî Weiwei û Eren Keskin

ad

Vaye lîsteya 20 nivîskarên zêde pere kar kirine

ad

Vaye "Tîmê Salê"

ad

Pêdiviya MHP'ê jî ya AKP'ê jî bi dengekî HDP'ê heye!

ad

Li Kelarê rojnameger hat qetil kirin

ad

KCD'ê bang li Kemal Burkay kir

Kategorî
  • Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Aborî
  • Foto-Nûçe
  • Xêz
  • Nivîsênkarên Mêvan
3 Roj
news

Werin em ligel Charlie herin 'Fabrîqeya Çîkolatayan'

  • 02 06 2023
news

Di Edebiyatê De Jin

  • 03 06 2023
news

Ev jî çêbû: 5 şaredarî bi pişkeyê hatin hilbijartin

  • 02 06 2023
news

Fermo bernameya 'Rojên Ma Musîcê'

  • 02 06 2023

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Têkilî / Contact / İletişim

Nivîskar

  • Aynur Aras
  • Aytenxan
  • Bedran DERE
  • Cemil Oguz
  • Cemîl Andok
  • Cîhan ROJ
  • Çorê ARDA
  • Dilşêr Bêwar
  • Helîm YÛSIV
  • Kazim Polat
  • Mîrza Ronî
  • Omer Dilsoz
  • Welat Dilken
  • Zekî OZMEN

Beş

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAŞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2023 Hilbijartin
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giştî
    • 2011, Hilbijartin

Copyright © 2005-2023 Diyarname