Jin maka jînê
Ebdulhemîdê Bamerrnî
Piþka êkê
Jin duhî:
Li Konfiransa jina Xanima Komdulîza Rays got: (Hindî jina rojhelata naverrast di xanîve bimînît, dê her jarî û jwîrî bahra civakêt rojhelata naverrast bît). Xatwîna êkê ya Îraqê jî ne gotê; Pa dostêt hewe yêt Kurd bêbextî yê li nifþê Kurd bixwe diken, heku jinekê biser jina xo ya Kurd diînin.
Rahavêj û berfirheyî û jiyan xoþî û bistehya jiyana bê gef liser hebûna mirovî, heke ne bin, mirovî mejyê afrrandin û dest rengînyê jî na bît
Jina Kurd heta salêt heftêya jî, ji sedsala burî, mirov diþya bêjît ji ya evroke bibizav û serberdaytir bû. Jin diþya xo nêzîkî mêrî biket û hebûna xo di gohîda bangdet û bêjît ez eveme û li vêreme û digel teme.
Were ji min ne tirse û bibe hevgorê Jiyan û westyana min. Diþya bibêjît ez paydusta teme û her mêrekê baþ jineka baþ ya li piþt. Ger te bivêt tu hebî, pêtvîye hebûna min biparêzî û min bikeye xîzevankê tozgevizka xo.
Were min jî heqê jiyanê wekî te yê hey, bila ez jin bim û to mêr. Belê bo zanîn, ez jinim û ez deykim û min serdarê çêkiryêt xodê yê di zikda helgirtî û li ber sîngêt xo mezinkirî, deykekê þîrê dayê û jinekê yê hwîkirye rewanbêjyê, ez deryê bêhin firheyê me di dilovanyêda û Selaheddînê Eyyobî min yê di qomatkê pêçay, kes ne diþya wî belê yê ji deykekê bûy û jinekê þîrê dayê.
Sehke Barzanyê mezin wî jî Kurdînî ya bi stuxovegirtî çinkî kutekî li deyka û zarroka û pîr û xort û cana dihate kirin. Di demê pêtvyatyêda ez hewargeha di tanê hatinê me û feylesof û zana û flîvan hemî yêt li ber van desta rabûyn. (Min ya ji deybabêt xo guh lê bûy) li dema cehêlînya wan da pîr û can û jin û mêr û kiç û kur hemî bihevrra dichûne gerryan û sêrana.
Qul qule û mil bimil li bihara berê xo didane çiya û deþt û zozana li nav hewdkêt gulþelêl û nêrgiza pêkve sitran digotin û xolêkdankanê dikir û bendêt sitrana dihavêtne ber êkudo û lêkvedgêrran û li þeverroka, heko savar dihêran sitrana (xezala min delala min hay hêrî sed car hêrî) pêkve digot.
Husa êvarya dema ji sêranê dizivrrîneve hindeka ristkêt qeftêt nêrgiza di stuyê xo dialandin û hindeka jî gulþelêl û nêrgiz diber serê xora diçoklandin. Kes ne diçû sêranê biserê pêçay û kincêt Erebîve û kesê jî xo dirreþî ne diheland û gondîya hemya êkudo nasdikir pêk dixoþ bûn û ne dwîre jî gelek niyasîn û têkelî jê çêdibûn û dibûne egera xoþî yêt mezintir û avakirna xêzana lidwîv dihat. Heke wesa be, ez bawerdikem ku hîngê jêgirtina hevgiyanî ji ya vê gavê baþtir bûye û bo saxlemya civakî bi mifatir bûye.
Jina duhî diherrî bêrê, pez didut, meþk dikya, nîviþk û jajî û penîr çêdkirin, tevn dikir, balav dikir, ser diþwîþtin, distarr dihêra, cuhnî diqota, teþî dirrêst, miluke radikirin, giya didirî, xepare_, kezaxe_, binik_, ade_ kolan_, gomtil herriþandin_qenepe_, avdan_ , þwînkirin_, û karûbarêt malê dikirin û hêj û hêj pêtir dikir.
Xizmeta xiyanî û biyanî dikir. Gure û kolav û sabîn çêdkirin. Li nav rezî, li nav çemî, li çilîbirrê û mazî çinînê digel mêrê xo bû, li ber hefþî, li havîn û zivistana li deþtê û li zozana milê wê biyê mêrîve bû, li malê, ber malî bû, li derve bû dan û dikak û îþyêt genimî kumdikirin. Jina dohî pêþmerge bû, tenîrvan bû, piþtevana berokêt azadyê bû, çav vekirî, bo milletî ya hiþyar bû, nanek dida xo û mala xo, du jî didane leþkerê xoserkirna Kurdistanê. Jina duhî pirrujekê azadyê û canemergyê bû, liber birrêt firroka diheltwîtirî û zarrok ditaþandin, da bibine pêþmergêt serferazkirna civaka Kurdistanê, bi jin û mêr û pîr û canve.
Peþmergêt xwîna xo erzan day, da bihayêt giran çêken, ew jî bo azadkirna Kurdînyê, felsefa Kurdistanya bo mirovayînyê, û Kurdistanê. Kurdînî di kirasê mîrê Botan û Qazyê mehabadê, Xanî û þagirdêt wî û xandingeha þorreþêt Barzanî da pêþda birî, evan hemya liser destê deyka ew hisþke evîn û dilovanya peydakirî.
Jin serîcax û serleþker bû, Leyla Qasim bû, jinê giyanê xo, kesînya xo liser kurdînyê danabû. Jinê hebû armanc û pirroje, di xanîve ne radiket çi dewlemend ba an hejar. Jinê kêmasî jî hebûn, ji wana nexandevanî û gelek cara zordarya hevgiyanî.
Jinê wekhevî digel mêrî dikir çi bi zanîn an ne zanîn. Jina duhî ya biverrêj bû, ji gonda ne diçû bajêrra, husa þênistê avakirna welatê xo diparast.
Jinê xo ferkirbû, wekî mêrî û heta gelek cara zarrok binavê deykê dihatine niyasîn û digot; Yasînê Eyþê û Mihemedê Niharyê an jî mala Mîranê, jin di xebatê da wekî mêrî bû û hinde cara hêj pêtir.
Jinê serê xo ne diçemand û digot bila berê du sala bo þorreþê bît. Jinê digot ez hezim, vînim, evînim, kanya zana jiyanê me.
Ger ez nebim, kes nîne bibêjît herre kurrê min, herre þorreþê. Ger ez ne bim mêr na bin, lawêt lawtaze na bin, kiçêt ciwan û bejin zirav û gerden kêl na bin, bwîk û zava jî na bin, dawet û þahî jî na bin û deyk jî na bin. Heke deyk ne man, kes na bît bo me ji dil bikenît û bigirît çîrroka (Îskê mîskê liser tefiskê) vegêrrît. Di ser hindê re ku pirr derdeserî sera wî mêrî bi serê wê jinê hatin. Mêrî difna xo lê bilind kir û piþtî Pêþmerge hatîn û bûyne berpisyar, hemî ji bîrkirin.
Ew jina dojmina ji mêrî vegirtî û serê xo bo wan ne danay ûwene kirî kes biþêt tibla xo dirêj kete nav çavêt wî Pêþmergey. Her wî Mêrî Kifnê wê digel xo îna û jineka dî bi ser îna û ew derdeserî ya wê jinê sera wî mêrî dîtî ji dojmina, ku wene kirî ew bi mêrê xo xoþ bibît, mêrî jî welê kir ew ji bi çavê zil berê xo dete birînêt kul, gotna mezina dibêjît (heke Kurmancî têr xar, an dê jinekê revêt an dê mêrekî kujît). Pêþmergêt dirav ketye desta jî jinek revand û êk jî kujt.
Dibe êk bibêjît jin bixwe þwî pê diket û kes çi kutekya lê na ket. Bersiva min bo vê gotinê ewe; Ew jina biser Hewî þwîdiket bê xiþ hinek eger û rêgir yêt girêday civakê ve yêt heyn, wene kirye ew li dîv dilê xo þwîket û êkê ji layê diravî ve pêvehatî ew ya ji rastî ya wê derêxistî ji berokê jinê revandî û liser difna jinê sepandî û wê jinê jî ya xo xapandî û jina ji hevgiyanî veqetandî. Eve revandin û kujtin herduke.
Jin deyk bû û eve deyke û jiber hindê locîkê kujtinê ji nik xo heyke.
Nivîsên Ebdulhemîd Bamerrnî yên ku berê di Diyarnameyê de hatine weþandin:
- Wezîrêt êþa zirav
- Kî bi ser ket?
- Barak Obama
- Dengên demê zwî (2)
- Dilbera Min
- Hîvyadera, xwelya sera
- Dengên demê zwî (1)
- Dengên demê zwî
- Li Duhokê nexweþketin qedexeye!
- Çi renge Zaravekî li Kurdistana Iraqê fermî biken!? (2)
- Çi renge Zaravekî li Kurdistana Iraqê fermî biken!?
-
Têbiniya Diyarnameyê: Me dest nedaye zimanê nivîskêr û awayê nivîsandina wî ya bi zaravayê Behdînî.