ÇEWLIG (DÎHA) - Mele Eşref Budan ê ku ji ber xutbeyên xwe yên têkîldarî "xwerêveberî û xendekan" ji aliyê çapemeniya hewzê ya AKP'ê ve hate hedefgirtin diyar kir ew li pişt xutbeya ku daye ye û nirxandina "Ji bo Medîneya Hz. muhammed xendek çibû ji bo me jî xendek ew e. Ev pêdiviyekî mirovî û îslamî ye" kir.
Delegeyê Kongreya Îslama Demokratîk (KÎD) ê Ewropayê Eşref Budan ê ji Çewligê ye xebatên xwe didomîne li Mizgefta Saîdî Kurdî ya Bremenê meletiyê dike piştî ku xutbeyên li ser "xendek û xwerêveberiyê" ji aliyê kanala AHaber û çapemeniya AKP'ê ve wekî " meleyên sexte yên PKK'ê" "PKK piştî ku tengav bû mele xiste dewreyê" bû hedefa kampanyaya reşkirinê.
'Divê ol ne girêdayî Diyanetê be, xweser be'
Budan diyar kir ku sedema êrîşkirina çapemeniya hewzê ya AKP'ê evqas meleyan dike hedef, deşîfrekirina polîtîkayên AKP'ê ya ku bi riya ol êrîşî gel kurd dike ye. Budan anî ziman ku ligel ku lîseya îmam xatîbê xilas kiriye jî nexwestiye bibe meleyê dewletê. Budan wiha axivî: "Ez vê ji bo heqeretkirina peywirdarên ol ên din bikin nabêjim lê di Diyanetê de xebatê wekî memurtî dibînim, berovajî baweriya min e. Ji ber ku peywirdarên ol ên di diyanetê re di çarçoveya qanûnan de dikarin bi axivin. Lê divê ol xweser be. Ol naşibe daîreya kadarstroyê, heke hûn ji ber ku ayet naça xweşiya yê jor îzah nakin, bitirsin navê vî nabe ol."
'Pîlana têkbirinê ya li ser ol rêbaza ku herî zû encamê digire ye'
Budan anî ziman ku di demên dawî de sedema ku alîmên ol ên ku daxuyaniyê li ser "xwerêvberî û xendekan didin" evqas dibin ew e ku polîtîkayên AKP'ê yên ku bi riya ol êrîşî gel kurd dikin ji ber ku deşîfre dikin e û dewlet ji bo ku gelê kurd bixe bin bandora xwe tu rê û rêbaz nehiştiye. Budan ê ku nirxandina "Lê pîlana têk birinê ya bi riya dîn rêbaza ku herî zêde encamê digire ye" kir anî ziman ku ji ber ku AKP vê zanê di her platformê de gotinên olî bi kar tîne.
'Di dema Hz. Muhammed de xendek rêbaze harî bi bandor a parastinê bû'
Budan ê bal kişand li ser girîngiya xendekan a di dîroka îslamê de got ku ew li pişt gotinên xwe yên di xutbeyê de bi kar aniye ye. Buldan wiha berdewam kir: "Ez gelekî girîngiyê didim parastina bi xendekan. Ji ber ku dema em dema Hz. Muhammed dinêrin dibînin ku rêbazekî bi bandor a parastinê ye. Dîsa wê demê çawa Medîne hatibû dagirkirin îro jî Sûr, Cizîr û Sîlopî hatiye dagirkirin û dorpêçkirin. Ez wekî alîmekî ol pexember mînak digirim û pratîka xwe jî li gorî vê pêk tînim. Sedema vî şerê xendek nîn in. Li dijî şer ji bo parastinê ev xendek hatine vekirin. Bi berovajîkirine mezin dibêjin heke ne ji xendekan bûye ev şer nedibû. Lê rastî ne wisa ye. Ji bo ku ez balê bikişînim li vî berovajîkirinê min xutbeyekî bi vî rengî nivîsand. Tişta ku divê alimekî ol çi bike. min ew kiriye, min rewşe xwe ne ligorî îxtidarî li gorî gel diyar kir. Di feraseta min a ol de ev rêgezek e quralek e."
'Ji bo Medîneyê xendek çibû ji bo me jî ew e'
Budan bilêv kir ku tu îzaha êrîşa bi tank û topan vê li dijî gelê kurd kirinê tuneye û wiha axivî: "Ji bo Medîneya Hz. muhammed xendek çibû ji bo me jî xendek ew e. Ev pêdiviyekî mirovî û îslamî ye. Divê alimê ol fikara rizq nejî, yê ku rizqê mirov dide xwedê ye, herî baş jî alîmên ol vê yekê dizanin. Ji ber vê yekê divê tu alîmên netirsin." Budan nirxandina "Em dixwazin li welatê xwe, xwe birêve bibin ev daxwazekî mrovî ye û li hemû cihanê jî wisa ye."
'Ya cudakar dewlet e'
Budan bilêv kir ku di 2016'an de qedexeyên derketina kolanan xistina dewreyê nîşan dide ku tu rewabûna dewletê nemaye û gulebarankirina dewletê ya di sedsala 21'emîn de tiştetî rewa nîne. Budan derbirî ku dewlet bi pêkanînên xwe ve welat parçe dike û ev tişt anî ziman: "Di esasê xwe de cudakar dewlet e. Ji ber ku daxwazên kurdan mirovî û demokratîk in. Li dijî van daxwazan bi tank û topan ve êrîş kirin hovîtî ye, jibilî vê jî navê vî pêkanînê tuneye."
Budan herî dawî got ku divê alîmên li dijî qatlîaman dengê xwe derxînin û bikevin nava tegerê.