Omer Faruk Baran
Rêber û rewşenbîrên kurdan bi salan e muzîsyenên tirkan bi dizîya muzîka kurdî sûcdar dikin. Ew rêber û rewşenbîr bo piştrastkirina îdîayên ser dizîyê her çiqas bi nimûne bi sedan stranên kurdî û kirkî didin ber hevdu jî ne li mehkemeyan ne jî li nêv milet netîceyeke berçav û bi tesîr bi dest naxin. Bi ser de muzîka tirkî di nav kurdên li hêla Iraqê û li hêla Sûrîyê de jî ro bi ro populertir dibe: Mîsal, li Silêmanîyê û li Kobanîyê gava meriv li nav dikanan bigere meriv dikare çend gavan carê dengê Îbrahîm Tatlises bibihîze.
Eger em berê xwe bidin kurdên li Tirkîyê jî li ba wan belkî bi tesîra zimanê mektebê belkî jî ne ji ber tiştekî, lê tenê ji ber rindiya meqam û melodiyan heyraniya bo muzîka tirkî ji berê de heye.
Şair Rojen Barnas, ku hin şiîrên wî bûne stranên Ciwan Haco, di nivîseke xwe ya sala 1997’an de behsa xatirayeke bi Alli Turnam* dike ku gêncên nû radibin wê stranê pirtir ji fîlmeke Nuri Bilge Ceylan ya sala 2011’an dizanin: Di fîlmê bi navê “Bir Zamanlar Anadolu’da”, ku meriv kane bo wê bi kurmancî bêje ‘’Wextekê li Anadoluyê’’ piştî detayên cînayetê li mala mixtêr eşkere dibin, Zanli Kenan, Doktor Cemal, Polîs Îzet, Arap Alî û Komîser Naci di erebeyekê de bi sehne û sekansên li ser rê û rûyên huznî dixewinin. Di wan planan de baran hûrik hûrik dibare, camên erebeyê şil dibin û di ber bêdengîyê re dengê Neşet Ertaş tê bihîstin: Alli turnam ne gezersin havada alli turnam ne gezersin havada devrildi arabam kaldim burada gulum gulum, kirildi kolum, tutmuyor elim, turnalar hey, ne onmadik kulumuşsum dunyada, ne onmadik kulumuşsun dunyada akşam oldu alli turnam don geri gulum gulum kirildi kolum, turnalar hey, ah gulum yar gulum, kiz gulum gulum turnalar hey
Rojen Barnas ser vê stranê dibêje ‘’ji hesreta li xurbetê dagirtî ye’’ û dibêje nakarata wê wî noqî binî bîra bîranînan dike û wî dibe ber dengê dawidî yê Edip Karahan yê salên 1970’yî. Şair Barnas dibêje ‘’Bê guman ah gulum gulum.. a tirkî bi bilêvkirina Edîp Abê dibû ’ax gulim gulim’eke wisa ku ji binê nixafa cegera wî ya gamêşî dihat û di xencereya gewriyê de wekî babelîska kovanê li hev digeriya û bi awayekî hinavsotî derdiket.’’
Pîreka Edip Karahan, Hidayet Karahan jî dide zanîn ku hevalên mêrê wî li ber saz û stranên wî dest bi girîyê dikirine û dibêje wî bi qasî strana ‘’Alli Turnam’’ ji ‘’Derdim Çoktur Hangisine Yanayim’’ jî hez dikiriye.
Edip Karahan.. Eger meriv mîna emrê wî yê kin wî bi kurtî bide naskirin, telebeyekî ebedî li İstanbul Universitesi Hukuk Fakultesiyê, nivîskar û wergêrek, edîtorê Dicle-Firatê, bo Turkiye İşçi Partisiyê serokê şaxa Eminönü ya Stenbolê, sirgûnê li hêla Çomanê bi navê Mam Azad li ser xwe mayî, mişterîyê Bati Otelî ya Aksaraya Stenbolê, kar û xebatên DDKO’yî, hepsiyê hesabî, ‘’alli turnam’’ê di sala 1976’an de bi krîzeke dilî ji dinê xatir xwestî..
Jêder
Bulut, Selahattin: Bir Yalniz Adam, Weşanên Elma, 2005 Ceylan,
Nuri Bilge: Bir Zamanlar Anadolu'da, Dogan Kitap, 2019
*”Alli Turnam” navê stranê ye ku mirov wergerîne kurdî tê wateya “Qulungê/a Sor” jê dertê. Li nav stranên tirkî straneke evînî ye û straneke bi nav û deng e.
**
Nivîsên din ên Omer Faruk Baran ên ku di Diyarnameyê de hatine weşandin:
- Manaya Bilibendê û Çend Sirên Kurdish Mashup 2019