Cemil Oguz
Komeleya meleyên kurd ÎDAY-DER ku di vê adarê de hatibû sazkirin yekemîn kongreya xwe ya asayî saz kir.
Yekem car e ez kongreya komeleya meleyan dişopînim. Ji kongreyên ku heta niha ez çûme min şopandine cihêtir e ev kongre... Berî kongre dest pê bike mela di nav xwe de sohbetê dikin, li hal û hewala hev dipirsin, hin mele ji bo kongreyê amadekariya xwe dikin. Tam di vê kêliyê de melayekî derdikeve ber mîkrofonê bi kurdî helbestê dixwîne, yekî din radibe qesîdeyê dixwîne... Piştî her xwendinê jî çepikên xirt lêdikevin...
Kongre dest pê dike. Pêşî melayekî derdikeve ser dikê Quranê dixwîne, vê pêvajoyê bi xwendina fatihayê temam dibe... Dûre dîwan tê hilbijartin... Di bin serokatiya Mewlut Aykoç de Kazim Sevin û Fahrettin Olgun ji bo dîwanê têne hilbijartin. Dîwan bi kurdî silavan li mêvan û delegeyan dike, lê dûre rêziknameya fermî ya komeleyê bibîr dixe û ji mecbûrî derbasî tirkî dibe. Û dest pê dike axaftin. Her axaftin bi silav û diayan dest pê dike, di her axaftinê de 'Ev kongreya me ya pîroz' miheqeq tê bilêvkirin û dîsa bi silav û diayan bi dawî dibe axaftin.
Di kongreyê de jin qet nîn in. Û ji nişke ve du jin tevî çend kesan dikevin hundir. Jinên ser vekirî, zend tazî... Pêşî her kes şaş dibe, ber bi wî alî ve dinêre, dema dibînin ku mebûsa DTP'ê Sebahat Tuncel e ev şaşwazî ji holê radibe, piranî jî kêfa wan tê ku mebûsa wan li cem wan e.
ÎDAY-DER (İstanbul Din Adamları Yardimlaşma ve Dayanişma Dernegi - Komeleya Alîkarî û Pişgiriya Bawermendên Stenbolê) di nav kurdan de û ji bo kurdan komeleyeke nû ye. Saziyên kurd herhal ji meleyan zêdetir qîmetê didin komeleyê ku gelek nûner şandine kongreyê. Ji mebûsa DTP'ê ya Stenbolê Sebahat Tuncel, Serokê DTP'a Stenbolê Halil Aksoy, rêveberên navçeyên DTP'ê, endamê komîsyona Çati Partîsî Osman Ergin bigire heta Komeleya Pasûriyan, Komeleya Dihêyiyan, Komeleya Bismiliyan, ya Qereyaziyan, endamên Tevgera Eleweyên Demokrat gelek nûner lê amade dibin. Yên ku nehatine jî bi peyamên xwe beşdarî kirine.
Li ser navê ÎDAY-DER Mela Celalettin Yoyler dest bi axaftinê dike; hinek bi şermokî, hinek bi weazkî, hinek bi xîtabkarî. Ew li ser pêvajoya dawî disekine, li ser xebatên ku komele dike û dê bike disekine, dîtinên xwe tîne ziman.
Wisa dibêje Yoyler: "Em dixwazin bi awayekî îlmî, zanistî, xwedayî xebatên xwe bikin, gelê xwe ji tora paşverûyan, nijadperestan rizgar bikin. Wekî komele ji bo me ha kurd, ha tirk, ha ereb û fars ferq nake, em hemû gelan wekî bira dibînin. Niha bi hezaran rewşenbîr, nivîskar, gel derdikeve kolanê dixwaze ev xwîn neyê rijandin, lê meleyên sextekar ku cube li xwe kirine deng dernaxin û nabêjin bila ev xwîn bisekine. Ez ji meleyên baş re nabêjim, ez hurmetkarê wan im. Divê alimên me li hemberî van sextekaran gelê me hişyar bikin."
Yoyler bang li Ak Partî û desthilatdarî dike ku vê xwînê bidin rawestandin.
Dûre Tuncel tê ber mîkrofonê gotine: "Tişteke muhîm e ku gelê me li her derê rêxistina xwe saz bike. AKP bi hestên olî yên gel dilîze. Di vî warî de gelek tiştên ku ev komele bike hene. Pêdiviya Tirkiyeyê bi aştiyê heye, bi baweriya min di vî warî de jî tiştên ku oldarên me bikin hene."
Serokê DTP'ê Stenbolê Halil Aksoy jî dide zanîn ku meleyên kurdan heta niha ev çand anîn vê derê, ji ber ku li mizgeftan waez dane heta niha gelek meleyên kurd hatine kuştin.
Di kongreyê de bi yek lîsteyê hilbijartin pêk hat û Celalettin Yoyler, Ali Kiliç, Abdurrahman Îlkhan, Mehmet Şimşek, Riza Ogur, Fevzi Bariş, Mehmet Emin Aslan ji bo rêveberî hatin hilbijartin.
***
Bi şertê nîşandayîna çavkaniyê her kes dikare nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê bikar bîne. Bêyî nîşandayîna çavkaniyê bikaranîna nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê qedexe ye.