Amed

Hevserokê Navenda PEN'a Kurd Omer Fîdan got ku dê ji bo “15 Mijdarê/Sermawezê Roja Nivîskarên Di Zindanan De” hin çalakiyan li dar bixin û banga xwedî lê derketina nivîskarên di zindanan de kir.

Navenda PEN'a Kurd û Komeleya Wêjekarên Kurd dê sibê têkildarî “Roja Nivîskarên Di Zindanan De” komxebatekê li dar bixin. Li gor bernameyê dê ji bo nivîskarên di girtîgehan de daxuyanî bê dayîn û name û qertên piÅŸtgiriyê bên ÅŸandin. Dû re dê li ser Zoomê bi sernavê “Di Zindanan De Berxwedana Nivîskariyê” aktivîteyek bê lidarxistin. Di aktîvîteya ku dê moderatoriya wê nivîskar Heval Dilbihar bike de Hevgerînendeya WeÅŸana GiÅŸtî ya Kovara Destarê Jîn Aryen, rojnameger Cebar Destbaz, nivîskar û helbestkar Huseyîn Duman, endama Desteya Rêveber a Komeleya Nûjin Sirwe Pûrmuhemmedî, parêzerê girtiyên Behdînanê BeÅŸdar Hesen dê wekî axivîner beÅŸdar bin. Aktîvîte dê li gorî saeta Kurdistanê 21.00’an û li gorî saeta Ewropayê jî saet 19.00’an bê lidarxistin. 

Hevserokê PEN'a Kurd Omer Fîdan li ser meseleyê ji bo MA'yê axivî. 

AKTÎVÎTEYA LI SER ÎNTERNETÊ

Fîdan, anî ziman ku 15’ê sermaweza 1981’ê ji aliyê PEN'a Navneteweyî ve wekî roja ‘Nivîskarên Di Zindanan de’ hatiye destnîÅŸankirin. Fîdan, got ku ev 42 sal in ji bo nivîskarên di zindanan de vê rojê hewl tê dayîn û xebat tên kirin ku neyên ji bîr kirin. 

Omer Fîdan got, "Ew jî wekî Navenda PENa Kurd ku di salên 1988’yê de bi awayekî fermî hatiye pejirandin û dest bi xebatên xwe kiriye, di vê rojê de hewl didin ji bo nivîskarên tên ÅŸopandin, di girtîgehan de ne û rastiyê tadeyê û îÅŸkenceyê tên hinek xebatan bikin." Fîdan, da zanîn ku ji ber berbelav bûyîna nivîskarên kurd û rewÅŸa kurdan ya heyî, ew ê li ser înternetê aktîvîteyekê li dar bixin û wiha dom kir: “Dê di çalakiya me de 5 axivgerên me hebin û ew ê behsa serboriyên xwe yên di zîndanan de, rewÅŸa nivîskarên kurd yên çar aliyên Kurdistanê, tade û xetereya li ser nivîskaran di zîndanan de bikin û agahiyan bi me re parve bikin. Dîsa di heman bernameyê de danasîna pirtûkeke me çap kiriye ku ji çîrok û helbestên nivîskarên di zîndanan de pêk tê, bê kirin. Bername dê li ser înternetê bê lidarxistin û ji çar aliyên cîhanê û Kurdistanê gel dikarin tev li bibin.”

Fîdan, da zanîn ku bernameyeke wan jî li Amedê heye û anî ziman ku ev bernameya wan êdî wekî kevneÅŸopiyekê lê hatiye. Fîdan, destnîÅŸan kir ku ew her sal di 15’ê sermawezê de ji bo nivîskarên di girtîgehan de ji postexaneyê qert û nameyên piÅŸtgiriyê diÅŸînin û daxuyaniyê didin. Fîdan, got ku îsal jî ew ê heman bernameyê li dar bixin.

ZEXT Û XETEREYÊN LI SER NIVÎSKARAN

Fîdan, bal kiÅŸand ser armanca bernameyê û got ku divê li tu derê cîhanê tu kes ji ber fikir û ramanên xwe rastî tundî û tadeyê neyê û nekevin zîndanan. Fîdan, destnîÅŸan kir ku niha li bakurê Kurdistanê tevahiya nivîskarên kurd ku nivîsandina wan bi kurdî û helwesta wan jî derkolonyal e, di bin çavderiyekê de ne. Fîdan, da zanîn ku ev bixwe tundiyeke û ew li dijî vê yekê ne. Fîdan bi domdarî wiha got: “Wekî mînak îro li rojhilatê Kurdistanê li gor destûra hikumetê ya kêm û qels jî mafê perwerdehiya bi zimanê kurdî heye. Lê dîsa jî çend roj berê du mamosteyên kurdî bi deh salan yê cezayê girtîgehê hatin cezakirin. Dîsa li rojhilatê Kurdistanê bikaranîna alfabeya latînî wekî tawanekê tê dîtin û kesên ku vê alfabeyê bi kar tînin tên tawanbarkirin. Hertim tundiyeke gelekî giran li ser wan heye.”

BANGA XWEDÎ LÊDERKETINÊ

Fîdan, bal kiÅŸand ser girîngiya azadiya fikir û raman ya nivîskar, rojnameger û rewÅŸenbîran û wiha dawî li axaftina xwe anî: “Em dibêjin ku li ku dera cîhanê bibe bila bibe divê herkes mafên xwe yên azadiya raman û derbirînê bi kar bîne. Ji bo vê yekê em hewl didin û tevahiya xebatên me jî li ser vê yekê ne. Bi taybetî di vê rojê de armanca me ew e ku kiryar û astengiyên li pêÅŸiya nivîskarên ku di bin xetereyê de ne, di bin çavderiyê de ne, hatine îÅŸkencekirin û di girtîgehan de ne, em hewl didin têbikoÅŸîn û van astengiyan biqedînin ku hemû nivîskar, rojnameger û rewÅŸenbîr bikaribin bi serbestî karê xwe bikin. Ne tenê di rojên bi vî rengî de van xebatan bikin, lê ev roj hinek ji bo piÅŸtgiriyê, ji hev hêz girtinê û zêdetir xebatê gelekî girîngin. Lewma divê em rojên bi vî rengî xwedî derbikevin û divê em xwedî li rewÅŸenbîr, nivîskar û rojnamegerên xwe derkevin. Ji ber ku em dibêjin wijdana civakê ne, divê em li her qadê fikir û ramanên wan biparêzin.”