• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Portreya Mehê
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Serbest

Li ser rêya festîvalê ji nava me bar kir Dost Çiyayî

Dîrok : 03 08 2008 | Beþ :

Serbest

 

Cemil Oguz

Van rojan Festîvala Çand û Xwezayî ya Mûnzûrê didome. Tam 5 sal berê li ser riya vê festîvalê me helbestvanekî xwe winda kir. Ew "Xemxurê zimanê kurdî" Dost Çiyayî bû.

Dost Çiyayî (Mahmut Çaça) di sala 1972'yan de li gundê Qelendera Mêrdînê hatiye dinê. Li gund, Mêrdîn û Qoserê xwendiye. Di sala 1991'ê de derbasî Fakulteya Perwerdehiyê ya Zanîngeha Dîcleyê dibe. Di sala 1992'yan de êþa gurçikan lê hasil dibe û du caran emeliyet dibe. Bi enfeksiyona jehrpêketina xwînê dikeve komayê, di dema ku her kes jê bêhêvî dibe de ew hêza xwe ya çiyayî ya ku di heman demê de ji paþnavê xwe girtiye nîþan dide û li jiyanê vedigere.
Çiyayî di sala 1995'an de ji beþa Mamostetiya Seretayî mezûn dibe û dest bi karê mamostetiyê dike. Di heman salê de dizewice. Lawek jêre çêdibe û navê Baz li kurê xwe dike. Di vê navberê de helbest û çîrokên wî di kovarên wekî Jiyana Reþen, Pelîn, Nûdem û Nûbiharê de diweþin. Ji berhemên Metîn Kaygalak, Muzaffed Îzgu û Murathan Mungan wergeran dike.
Li ser berhema Kaygalak helbestvan Dost Çiyayî ji hevalê xwe Remezan Alan re wisa dibêje, "Tu dizanî, hem gelek li xweþa min çû û hem jî heyfa min pê hat ku ne bi kurdi ye; Halbûkî êþa tê de çiqas ji me ye!"

Li ser kurdî serê xwe pir diêþand 

Helbestvan Dost Çiyayî ku li ser kurdî gelek serê xwe diêþîne, her dest davêje amadekirina, nivîsandina berheman di havîna 2003'yan de ji bo beþdariya Festîvala Çand û Xwezayê ya Mûnzûrê bibe berê xwe dide Dêrsimê. Û di dema ku diçû festîvalê li ser rê qezayeke trafîkê derbas dike û jiyana xwe ji dest dide.

Çiyayî berî wefata xwe diçe Weþanên Avestayê, li ser pirtûkên xwe bi Edîtorê Weþanxaneyê Abdullah Keskîn re xeber dide lê bêyî ku bi awayekî çapkirî pirtûkên xwe bibîne xatir ji vê dinyayê dixwaze.
Piþtî wefata wî, di sala 2005'an de pirtûka wî ya helbestan "Qetran" û pirtûka Metin Kaygalak ku bi navê "Bîra Rûyê Min" wergerandibû ji Avestayê têne weþandin, bêyî ku ew bibîne. Û ji wî ev berhem ji me re dimînin, hin jî nivîsên din ku hê ne diyar e li ku ne.
Di 5 saliya wefata Dost Çiyayî de heval û dostên Çiyayî ji me re qala wî kirin.

Nivîskarekî azwer bû

Weþangerê wî Abdullah Keskîn wisa Çiyayî bibîr tîne: "Berî mirinê dema hatibû cem me biryar dabû ku hem wergera wî, hem pirtûka wî çap bikin. Hem wekî þexsiyet, hem jî berhema wî pir bala min kiþandibû. Wî hêviyek cidî dabû min, lê mixabin zû ji nava me bar kir."
Nivîskar Rezeman Alan jî di pêþeka ku ji bo "Bîra rûyê min de" nivîsandiye de wisa dibêje li ser Çiyayî: "Bavekî zana bû; ji bo ku di vê berpirsiyarî de nelikume heya çendekê barê xwendina pirtûkên pedagojîk dabû ser xwe. Malxwûyekî nazik, dildar û heqþînas bû. Mamosteyekî xebatkar bû; þagirtên wî zîrekên dibistanên xwe bûn. Maqûlekî bi sebir û semax bû; heya bêjeya dawîn bi guhên dil guhdarîdikir. Dostekî hêja bû; sadiqê jîvan, soz û sazan bû. Û helbet ew nivîskarekî azwer bû."
Hevalê wî çîroknivîs Yaqob Tilermenî jî bi van gotinan Çiyayî bibîr tîne: "Ew xemxurê zimanê kurdî bû. Ji peyva çiya pir hez dikir. Ji navê Qelendera ku navê gundê wî ye pir hez dikir. Me bi pirtûka Fepî Huseyîn Sagniç bi hev re xwend û ji wê em hînê kurdî bûn. Ji Feqî Huseyîn pir hez dikir. Çîrok, helbest û roman lêkir."

Eger jiyabûya dê temeke nû hilgirta helbesta kurdî

Helbestvan Arjen Arî jî li ser Dost Çiyayî dibêje; "Eger jiyabûya dê temeke nû hilgirta helbesta kurdî" û wiha didomîne: "Li gor wê temenê xwe ya ciwan serê xwe diêþand li ser edebiyatê. Nirx dida edebiyatê, tiþtek hêja didît. Ji nimuneyên hiþtine jî diyar e, erê di lêgerînekê bû lê bi ser ketiye."
Arî diyer dike ku "Dost hê vê gavê tê gihabû nasnameyeke helbestî bi dest bixe" û van gotinan bilêv dike: "Helbesta wî li ser piya ye, eþkere ye. Berê xwe daye bidestxistina îmgeyan. Li gora wê demê kurdewar e, îro jî kurdewar e. Riheke helbestî ya stûr mirov dibîne di nava helbesta wî de.
Wekî kes jî bi têra xwe li ser edebiyata kurdî, HAWAR'ê, helbesta kurdî û yên kurdên bi tirkî jî dinivîsand diþopand."
Arjen Arî wekî kes jî bi van gotinan pesnê Çiyayî dide: "Mirovekî dilovan, dilsoz bû. Hurmetkar bû. Nefsbiçûk bû."

***

Bi þertê nîþandayîna çavkaniyê her kes dikare nûçe û nivîsên Diyarnameyê bikar bîne. Bêyî nîþandayîna çavkaniyê bikaranîna nûçe û nivîsên Diyarnameyê qedexe ye.

**

Nivîsên bi vê re eleqedar:

- MAHABAD Wê Li Dêrsimê Ji Bo Dost Çiyayî Bistrê

- Dostê Çiyayî

 

Fotoyê Dost Çiyayî ji malpera Weþanxaneya Avestayê hatiye girtin

Hûn dikarin li van jî binêrin

Li ser 'Þeþaqil' a Cîhan Roj heft rexne, heft pesin

Li ser 'Þeþaqil' a Cîhan Roj heft...

31 01 2023

Em xwe nû dikin

Em xwe nû dikin

30 01 2023

Gelemþeya Binavkirinê Wêjeya Dijkolonyal û Postkolonyal

Gelemþeya Binavkirinê Wêjeya...

26 01 2023

Biryar: Îsal ‘Sala Melayê Cizîrî ye’

Biryar: Îsal ‘Sala Melayê Cizîrî ye’

07 01 2023

Ev jî hene

Gelo di 2010’an de çend pirtûkên kurdî nehatin weþandin?!

Gelo di 2010’an de çend pirtûkên kurdî nehatin weþandin?!

21 01 2011

Nirxandina li ser “Sînor” a Menaf Osman

Nirxandina li ser “Sînor” a Menaf Osman

01 04 2021

Tundkariya li hemberî jinan, “Yekîtiya Mêrên Kurdistanê” û medyaya kurdî

Tundkariya li hemberî jinan, “Yekîtiya Mêrên Kurdistanê” û medyaya kurdî

06 01 2021

Nivîsek li ser alên kurdan

Nivîsek li ser alên kurdan

09 06 2012

Lo

Lo

11 05 2010

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Romana nûjen an jî kevneþopîn?

Çorê ARDA

Çorê ARDA

Anatomiya Fermana Dîtiran

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Kovarê kirmanckî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

KORERÊYA VEBÊJ

Çorê ARDA

Omer Dilsoz

Gelo ev “bêqewlê” li kî derê ye?

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Rifat Arya/ Mesîla Dil
  • Mîrza Ronî
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2023 Diyarname