Diyarname

Sala 1993'yan Neteweyên Yebûyî (NY) ev roj Wekî Roja Avê ya CîhaNê qebûl kirin. Ji wê rojê de her sal roja 22'yê adarê çalakî têne li dar xistin, bal dikiÅŸînin ser avê û bi awayekî rast û dirust a bikaranîna wê. Niha konferanseke navneteweyî li ser vê yekê dê bê sazkirin.

Di van salên ku li dinyayê kiÅŸwer guherî ye, her ku diçe çavkaniyên avê kêm dibin de bal kiÅŸandina ser avê girîng e. Neteweyîn Yekbûyî ji bo 22'ê Adarê Roja Avê ya Cihanê konferanseke navneteweyî saz dike. Konferans bi navê "Konferansa Avê ya 2023'yan a NY'ê" di navbera di navbera 22-24'ê mehê deli New Yorka DYA'yê li dar dikeve. 

Midûra GiÅŸtî ya UNESCO'yê Audrey Azoulay dibêje ku divê hikumet di warê pirsgirêka avê de hevkarî bikini.

Ji roja ku ev roj hatiye qebûlkirin de 30 sal temam bûn. Di konferansê de kesên dilxwazên parastina avê biaxivin û planeke nû li ser avê saz bikin.

Û hin îstatîstîk:

- Li gor rapora NY'yê heta sala 2050 hejmara kesên niha nikarin xwe bigihînin ava paqij dê derkeve du qatî.

- Niha mîlyarek mirov bi nebûna avê re rû bi rû ne.

- Îhtîmala derketina qeyrana avê heye.

- Di sala 2050 de li bajaran pêdiviya avê dê sedî 80 zêdetir bibe.

- Niha li dinyayê di navbera 2 û 3'ê mîlyarî de mirov herî hindik mehek ji avê dûr dimînin, bi gotineke din ava wan qut dibe.

- Li gor lêkolînan di 40 salên dawî de li her derê dinyayê pêdiviya avê ya salanê sedî 1 zêdetir bûye.

- Di sala 2002'yan de alîkariya ji bo sazkirina xebatên avê 2,7 mîlyar dolar bû, di sala 2022'yan de ev derketiye 8,7 mîlyar dolarî lê hê jî ev butçeyeke biçûk e û têrê nake.

***

Ji bo emê çawa avê bikar bînin, nûçeyeke eleqedar:

- Hay ji ava xwe hebin

 -