Diyarname
Li Porto Rîkoyê referandûm çêbû û gel ji bo "Bibe eyaletê DYA'yê yan na" deng da. Sedî 97'ê gel xwest Porto Rîko beÅŸdarî DYA'yê (Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê) bibe û bibe 51'emîn eyaletê DYA'yê.
Porto Rîko li nav Okyanûsa Atlantîkê giravekî ye, wekî axa DYA'yê ye lê di asta statuyê de nayê hesibandin. Porto Rîko li nav xwe herêmek xweser e.
Ger Porto Rîko bibe eyalet dê bibe "Ayaletê herî feqîr ê DYA'yê" û gelek kesên li welat dijîn dê ji butçeya federalê sûde bigirin.

Dengên hatin dayîn
Di referandûmê de dengên erê derket lê muxalefetê referandûm boykot kiribûn û ji hilbijêran jî tenê dengên sedî 23'yê wan hat qebûlkirin, sedî 30'ê ku çûn cem sindoqên jî dengê xwe vala an bi awayê betalkirî bikar anîn. Ev yek niha meseleya nîqaÅŸê ye.

HevkêÅŸeya Demokrat û Komarparêzan
Tu biryara hiqûqî ya referandûmê nîn e. Deng wisa hat dayîn lê biryara dawî dê endamên Kongreya DYA'yê bidin lê tê gotin ku endam dê nexwazin statuya eyaletê bidin Porto Rîko. Wekî sedema vê yekê jî tê gotin ku piraniya Porto Rîkoyî alîgirên Partiya Demokrat in û ger ew der bibe eyalet dê nûnerên wan bikevin Kongre û Senatoyê û ev yek jî dê piraniyê ji destê Komarparêzan bigire û bide Partiya Demokrat.

Deynên Porto Rîkoyê
Ger Porto Rîko bibe eyalet DYA dê fonek mezin bide wir. Li Porto Rîkoyê qeyrana aborî heye û niha nêzî 72 mîlyar dolar deynên wê hene.
Porto Rîkoyî dema tên dinê wekî hemwelatiyên DYA'yê têne hesibandin lê di hilbijartinan de nikarin dengan bidin û di Kongreyê de jî nayên temsîlkirin.
Waliyê Porto Riko Ricardo Rossello di dema hilbijartinê de xwestibû gel dengê erê bide.