Ahmet Gulabi DERE
Ji dawiya sedsala 20’an vir ve medya di jiyana mirovahiyê de roleke esasî dilîze. Li ku derê cîhanê tiştekî biqewime di nava demek kurt de raya giştî pê dihese. Bê guman pirr caran li hemberî bûyerên neyênî mirovahî bêdeng dimîne, helwest raber nake.
Gel û civakên ku xwedî medya (TV, Rojname, Kovar, Radyo, Malpere û hwd.) xurt nebin ew nikarin di xebatên ji bo pêşxistina mirovahiyê de rol bilîzin. Ne tenê di pêşxistina mirovahiyê de, her wiha ew nikarin xwe jî baştir li pêş bixin. Lewre îro di cîhanê de gel û civakên ku xwedî medya xurt û azad in ew yên ku herî zêdetir pêşketîne. Gel û civakên ku xwedî medyaya xurt û azad nebin ew di nava xwe de dirizin, li paş hemû gel û civakan dimînin.
Ji salên 1990’î vir ve kurd hêdî hêdî bûne xwedî medyaya xwe. Destpêkê medyaya kurd bi zimanê biyanî (Tirkî, erebî, farsî, rûsî) dihate meşandin. Lê belê her ku diçe medyaye kurd bi kurdî tê lipêşxistin. Îro bi dehan TV, radyo, rojname, kovar, malpereyên ku bi kurdî weşanê dikin hene. Bê guman ev pêşketinek e û ez pê kêfxweş im. Çendî di warê axiftina bi kurdî de zêde pêşketin tunebe jî di warê pêşxistina akademîk ya zimanê kurdî de mesafeyekê baş heye.
Di nava weşanan de yên herî girîng bê guman televîzyon in. Ji ber ku bi rêya televîzyonan mirov dikare xîtabê hemî beşên civakê bike; kal, pîr, xort, jin, zarok û hwd; Lewre, di roja îroyîn de haceta herî grîng ya ji bo xizmeta gelan televîzyon e.
Digel bi çendan televîzyonên kurdan hene jî ew hê nikarin bersivê bidin daxwazên hemû beşên gelê kurd. Eger televîzyonên ku hene yên cur bi cur rêxistinan nebûna wanê karibûna ji pirr daxwazên cur bi cur beşên civakan re bibûna bersiv. Lê mixabin wisa nîn e, pirraniya televîzyonên kurd ku heyî tenê di xizmeta rêxistinan de ne. Ez naxwazim li vir navan bidim, lê mixabin pirr kêm televîzyonên kurdan hene ku cudahiyê nakin nava beş û civakên gelê kurd. Lewre pêdiviyeke mezin bi televîzyoneke gel heye, yanê GEL TV. Televîzyona ku cudahiyê neke navbera beşên civakê, her wiha ji hemû rêxistinan re xwedî yek nêzîkatiyê be. Dîsa televîzyoneke ku deriyê wê ji hemû şexsiyet û kesayetiyên kurd re vekirî be.
Ev nêzî deh salan e ez kovara mehane Avantaj Post derdixim. Li herêma Alsace ya Fransa û her wiha li Almanya, bajarên sînorê Fransayê ev kovar belav dibe û tê xwendin. Heman kovar bi kurdî, tirkî û her wiha fransî ye. Armanca min ew bû ku, di warê herêmî de, bi rêya heman weşanê ez bikaribim ji gel re xizmetekê bikim. Lê belê ev demek e ez dibînim ku bi rêya heman hewldanan ez nikarim ji hêvî û armancên xwe re bibim bersiv. Lewre ev demek e li ser vekirina kanalekî televîzyonê difikirim û lêgerînê dikim.
Vekirina televîzyoneke ne hêsan e. Berî her tiştî pêdivî bi hêzeke zanyarî, pisporî û her wiha aborî heye. Li gorî ku min lêgerîn kiriye potansiyeleke baş ya kurdên ku ji xebatekê wisa re bibin alîkar hene. Bêguman eger derfetên me hebûna me dixwest heman karî li welat bimeşanda, lê mixabin roja îro li tu parçeyê Kurdistanê derfetên ku weşaneke azad û bêteref bê meşandin tune. Her kesê ku hinekî rewşa li parçeyên Kurdistanê dişopîne dikare vê rastiyê bibîne. Lewre cihê herî baş yê ji bo heman xebatê, ji bo demekê, Ewropa ye.
Weşana televîzyoneke profesyonel û bi rêya satelîtan ne hêsan e. Lewre ji bo destpêkê pêdivî bi weşana çend saetan bi rêya înternetê heye. Piştî ku heman weşan gihîşt encameke bêguman wê GEL TV (Nav dikare cuda be jî) bi rêya satelîtê jî weşanê bike.
Bi vê munasebetê ez dixwazim bêjim; her kesên ku ji bo xebatekê wiha pîroz bixwaze bibe alîkar dikare bigehîje me.
ahmet.gulabi.dere@hotmail.com