STENBOL
Parlamentera kurd a êzîdî Viyan Daxîl got: Em li Şengalên rastî bêbextiya cîranên ereb hatin. Divê hemû Kurdistan biçe alîkariya êzîdiyan. Divê em bi hev re axa xwe biparêzin. Divê Şengal di bin ewlehiya navneteweyî de bibe xwedî statu.
Daxîl ku li Çiyayê Şengalê di qezaya helîkopterê birîndar bûbû û niha li Stenbolê tê dermankirin, ji rojnameya Ozgur Gundemê ji bo Ersîn Çaksu û Onder Elaldi axivî.
Daxîl der barê komkujiya Şengalê de nirxandinên balkêş kir û diyar kir ku hinek cîranên wan ên ereb yên li Şengalê di êrîşê de roleke aktîf lîstine û wiha berdewam kir: “Bêbextiya mezin cîranên me li me kirin. Vegera bi hezaran welatiyên Şengalî ya li ser axa wan dê demê bigire. Divê Şengal bibe xwedî statuya ewlehiya navneteweyî.”
Daxîl di berdewamiya axaftina xwe de da zanîn ku piştî qezayê tedawiya wê hatiye kirin, rewşa wê niha baş e û wiha berdewam kir: “Me bi helîkopterê alîkarî dibir ji bo gelê xwe yê ku asê mabû. Em ji Pêşxabûrê derketin rê. Me xwarin û derman birin. Me yê ev teslîm bikira û yên nexweş û kal û pîr jî me yê bianiya. Em ê vegeriyana Duhokê. Me nexweş û zarok girtin û em vegeriyan. Piştî demekê helîkoptera me ket.
Daxîl derstnîşan kir ku rewşa wir gelek xeter bû û got: “Hemû di rewşeke xeter de bûn. Em çûn lutkeya çiyê. Gel ji jêr ve dihatin. Rewşa wan xerab bû. Zarokên biçûk, nexweş û jinên ducanî hebûn. Me hemû şopandin. Tiştek ji destê me nedihat. Tenê me şopand. Li herêma ku em lê bûn, pêşmerge hebûn, PKK, YPG hebû. Ciwanên Şengalê hebûn. Ewlehî ji aliyê wan ve dihat girtin. Çiyayê Şengalê qadeke mezin bû her kes lê belav bûbû. Piştî van êrîşan gelê Êzidî li her çar parçeyên cîhanê belav bû. Li Başûr, Bakur û Rojava belav bû. Dîsa yên dixwazin biçin Ewropayê hene.”
CÎRANÊN ME BÊBEXTÎ KIRIN
Daxîl di berdewamiya axaftina xwe de anî ziman ku li holê rewşeke cidî heye û got: “Gelê me ji warê xwe hate kirin. Ji bo ev gel zêde belav nebe divê demildest tedbîr bên girtin. Ger pêdiviyên wan bên dayîn dê ew qas belav nebin. Ev li başûr, bakur û rojava dibe. Piştgirî pêwîst e. Rewşa wan gelekî xerab e. Gelê me belavî Zaxo, Duhokê gelek cihên din bûne.
Gel dê vegere. Lê niha hinek zehmet e. Ji ber ku malên me şewitandin, hemû amûrên wan wêran kirin. jin revandin. Mirov hatin qetilkirin. Ev hemû êşên mezin in. Trajediyên mezin in. Pirsgirêka me ne tenê DAIŞ bû. Ya esas cîranên me bêbextî li me kirin.
DAIŞ bi tena serê xwe nikare bike. Gelo dê kanepeyekê yan jî amûreke malê çi bikin. Xayintiya mezin cîranan kir. Mal û milkê gel dizîn. Wêran kirin.
NÊZÎ 600 JIN REVANDINE
Dema ez li wir bûm, hê ev bûyer pêk nehatibû, 600 jin hatibûn revandin. Lê rojek berê li gundê Koço 150 jinên din jî hatine revandin.”
ÊŞA ME MEZIN E
Daxîl bi lêv kir ku ew parlamentera partiya kurdan e, lê nûnera gelê êzîdî ye û wiha dom kir: “Ez vê êşê baş dizanim. Gelek tiştên xerab rû dan. Min xwest ez wan li wir bêjim. Baş bû jî. Hemû parlamentoyê piştgirî da min. Hemû partiyên siyasî û hikumetê piştgirî da. Bandoreke wê li cîhanê çêbû. Tişta ji destê min hat jî ew bû.
Tê gotin ku li cihên ku em çûne ol li me hatiye ferzkirin û got: “Em vê qebûl nakin. Em li ku dibin bila bibin qebûl nakin. Ger em biçin cihekî em ê biçin cihên ku azadiya baweriyan heye. Ev jî Ewropa ye.
DIVÊ STATUYA TAYBET JI BO ŞENGALÊ BÊ NASÎN
Niha bi gelek rêxistinên mafê mirovan re hevdîtinên me hene. Dîsa hevdîtinên me yên NY’ê re dê çêbin. Em ewlehiya navneteweyî bixwazin. Hevdîtinên min hene. Hêvîdar im dê bibin.
EM Ê AXA XWE BI HEV RE BIPARÊZIN
Ez ji Yekîneyên Berxwedana Şengalê re spas dikim. Ez ji bo her kesê ku em parastin spas dikim. Divê em ji vir şûn de bi hev re bin. Divê em destê hev bigirin. Divê em Şengala xwe biparêzin. Divê em destê hev bernedin. Divê em axa xwe bi hev re biparêzin.
Çekên di destê me de çekên sivik bûn. Yên şexsî bûn. Me hêza DAIŞ’ê texmîn nedikir. Ger me zaniba me yê amadekariya xwe bikira.
Viyan Daxîl kî ye?
Di 1972’yan de li Mûsilê hatiye dinê. Ji ber karê bavê xwe li Mûsil, Şengal, Rewandûz û Hewlêrê jiyaye. Dibistana seretayî û navîn li Hewlêr û Şengalê temam kiriye. Beşa laboratuvarê xwendiye. Mastera xwe li ser nexweşiyên çerm kiriye û li Zanîngeha Selahaddîn xebitişe. Ew, ev du demên dawî ne ku parlamenteriyê dike.