ÅžIRNEX
Xebata restorekirina Birca Belek ev sal û nîv e hê nehatiye temamkirin. Ligel zêde xebat naxuye jî Birca ji bo serdana gel girtî ye.
Birca Belek li Cizîra Åžirnexê ye û xwedî dîrokeke kevnare ye. Birc, bi qasî 6 hezar sal e li erdnîgariya Cizîrê li ber xwe dide. Her sal bi hezaran kes ji bo dîtina vê berhema dîrokî berê xwe didin navçeyê. Lê ev sal û nîv e bi hinceta “restorasyonê” destûr nayê dayîn ku gel biçe serdanê.
Li gor nûçeya Zeynep Durgut a di Ajansa Mezopotamyayê de Wezareta Çand û Turîzmê û Midûriyeta GiÅŸtî ya Mîrateyên Çandî û Muzexaneyan, bi hevkariya Åžîrketa Anonîm a Turîzm ÎnÅŸaet Ticaretê ya Zeydanliyê di 17’ê gelawêja 2021'ê de dest bi xebatên restorasyonê kiriye. Xebata restorasyonê bi dawî bûye lê deriyên bircê hê jî girtî ne û destûr nayê dayîn ku xelk here serdanê. Tê gotin ku xebatên restorasyonê hê berdewam in lewma destûr nayê dayîn lê di halê hazir de tu xebatên berbiçav nayên dîtin. Dîwarên bircê yên li hundir jî bi pejanekî hatiye pêçandin.
Xelkê navçeyê ji ber dirêjbûna vê pêvajoya restorasyonê bi bertek e û bi gotinên weke “Gelo ma li wir li xizîneyan digerin?” nerazîbûna xwe nîÅŸan dide.
Li gor nûçeyê Seroka Komeleya Çand, Hûner û PêÅŸketinê ya Birca Belek û Endama Lijneya Rêveber a Baskê Jinan a Navenda GiÅŸtî ya AKP'ê (MKYK) Hatîce Atan ku wekî "keça manewî" ya Erdogan tê zanîn, ji bo xwe cih veqetandibû. Berî niha jî hate dîtin ku Atan di avahiya dîrokî de klîma bi cih kiriye.
Her wiha dora kelehê tê hilweÅŸandin û çopên li derdora kelehê ku nayên paqijkirin jî dibin sedema qirêjiyê. Tevî vê yekê jî tu tevdîr nayên girtin.
GIRÎNGIYA KELEHÊ
Birca Belek ku Berî Zanînê di salên 4000’î de hatiye avakirin, ji Gutî, Med, Asûr û Mîrên Botanê re malovanî kiriye. Her wiha di serdema Împaratoriya Osmanî de jî bi salan wekî baregeheke leÅŸkerî hatiye bikaranîn. Di sala 2010’an de Birca Belek a ku ji aliyê leÅŸkeran ve hatibû valakirin, ji aliyê Qeymeqamtiya Cizîrê ve hate tamîrkirin.
FÎRMAYA KU ÎHALEYA RESTORASYONA STANDIYÊ
Åžîrketa Zeyndanli îhaleya restoratsoyana ku hê jî xilas nebûye girtiye. Åžîrketa Anonîm a Turîzm ÎnÅŸaet û Bazirganiyê ya Zeydanliyê di sala 1983'yan de ji aliyê Cahît Zeydanli ve hata avakirin. Zeydanli, di sala 1994'an de Åžîrketa Kartalkaya ava kir û di sektora înÅŸaetê de xebatên xwe didomîne. Åžîrket, li bajarên wekî Bedlîs, Wan, MûÅŸ, Amed, Riha, Dêrsim, Amasya, Agirî, Nîgde û Åžirnexê xebatên cur bi cur dimeÅŸîne. BalkêÅŸ e ku vê ÅŸîrketê heta niha nêzî 25 îhaleyên mezin ên wekî bendav û ewlekariyê girtine.