Enqere
Ji bo li ser bûyerên kuştinên kiryar nediyar lêkolîn bê kirin BDP'ê pêşniyara vakirina komîsyoneke kir lê bi dengên mebûsên AKP'ê ev pêşniyar hat redkirin.
BDP'ê ji bo Komîsyona Lêkolînê ya li ser Kuştinên Kiryarnediyar bê avakirin pêşniyarnameyeke da meclisê. Ji bo pêşniyarname bê nîqaşkirin di Meclisa Tirkiyeyê de civîn li dar ket. Li ser navê BDP'ê, mebûsê BDP'ê yê Amedê Altan Tan axivî, got ku ew kolandinên li Amedê têne kirin ji nêz ve dişopînin û wiha dom kir: "Yek ji kesên dişopîne ez im. Çawa tirm derketin holê ez çûm cihê bûyerê lê mixabin digel gelek hewldanan mixabin ez bi tena serê xwe lêkolînê dikim. Helbet ji bo vê yekê min ji dozgeran destûr girt. Lê hemû wezîrên desthilatdariyê, mebûsên wan her wiha serokên rêxistinên wan ên navçeyan jî bêyî destûrê bigirin karîn lêkolînê bikin. Di bûyerên wisa de pêdivî bi polemîkan nîn e. Tiştên ku divê bêne kirin hene. Ji gava yekem ve divê rayedaran daxuyaniyên zelal bidana."
Tan got ku ji her derê Tirkiyeyê tirm derdikevin, li Amedê di encama kolandina ji bo restorekirinê de derket lê AKP wekî ku ew kolandinan dikin tevdigere.
Mebûsê Amedê Tan got ku li ser cihê niha kolandin pêk tê mebûsên BDP'ê di serdema berê de gelek caran pêşniyarname daye, di Lijneya Giştî ya Meclisê de axivîne lê digel vê yekê jî hikumeta AKP'ê tiştek nekiriye.
Altan Tan got ku cihê tirm hatine dîtin di salên 90'an de navenda JÎTEM'ê bûye, gelek hemwelatî hatine îşkencekirin û wisa got: "Ev tirm aîdê kî ne divê dewlet bersivê bide. Diyar e ku ne aîdê 10 hezar sal berê ye. Ger hemwelatiyên me yên ku DNA dane zarokên wan ne li vir bin, li ku ne? Hemwelatiyên winda bûne li ku ne? Gere em vê zelal bikin. Em 2 pirsan dikin. Ya yekem ev hestî aîdê kî ne? Ya diduyan zarokên hatine windakirin li ku ne?
Tan got ku divê Komîsyona Lêkolîna Heqîqetê bê avakirin û ev yek lê zêde kir: "Çima ji walî û midûrên emniyetên wê demê napirsin? Ger dibêjin tu agahiya me nîn e wê çaxê hûn çima li wir bûn? We firingî difirotin, ew qas kes hatin kuştin ku hûn dibêjin min nedît, ez nizanim, min nebihîst. Divê ji her kesên ku wê demê li wir berpirs bûn bêne pirsîn û der barê van imrovan de lêpirsîn bê vekirin."
Tan wiha dom kir: "Bi salan me feryad kir, me got bila Komîsyona Lêkolîna Heqîqetê bê avakirin. Hûn dibêjin dewletê PKK ava kiriye. Ger di arşîva dewletê de ev heye hûn çima eşkere nakin. Hemû kuştinên li ser navê dewletê hatine kirin, li ser navê PKK'ê, Hîzbullahê, belgeyên kî di destê we de hene eşkere bikin. Ev belge di destê MÎT'ê de ne. Van pêşkêş bikin ku Tirkiye bi rastiyan re bila rû bi rû bê û bila aram bibe."
Mebûsê AKP'ê yê Kirikkaleyê Ramazan Can jî axivî û got: Em dijî guhartina roja meclisê ne, ji ber vê yekê emê dengê nayê bidin.
Mebûsê CHP'ê yê Stenbolê Sezgin Tanrikulu axivî û got: "Di warê kuştinên kiryar nediyar û windayan de AKP hişk dadiweste lê heta ku ev rawestina AKP'ê hebe emê jî dijî vê yekê bin. Hikumet dike ku meseleya hestiyan veşêre. Min Fikri Ozgen ji nêz ve nas dikir. Ez wê derê baş dizanim, ew der navenda JÎTEM'ê. bû lê wê demê min nikarî dozger bibim wê derê. Diya Ozgen hê têdikoşe lê em li vê derê hê nikarin komîsyonekê jî ava bikin. Heyf li we hemûyan."
Li ser vê gotina Tanrikilu ji nav AKP'yiyan deng bilind bû, Tanrikulu got: "Ji dêvla hûn aciz bibin werin em komîsyoenek ava bikin. Mebûsê we ji bo wê derê dibêje 'Zelzele çêbû' Belê zelzele çêbû, di wijdanê we de zelzele çêbû. Ger em komîsyonekê ava nekin emê di bin wê zelzeleyê de bimînin. Werin em komîsyonê ava bikin. Peywirdarên wê demê niha di nava we de ne loma hûn nayên em komîsyonê ava bikin?"
Piştî axaftinan bi dengên 'na' yên mebûsên AKP'ê pêşniyara BDP'ê ya avakirina komîsyonê hate redkirin.