Agirî
Di Festîvala Çand Huner û Tûrîzmê ya Ehmedê Xanî de Serokê Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê Samî Tan got: Dixwazin Ehmedê Xanî ji rastiya wî dûr bixin. Divê kurd li Xanî xwedî derkevin.
Di çarçoveya 7'emîn Festîvala Çand, Huner û Turîzmê ya Ehmedê Xanî de li Salona Kutlu Aktaş panela bi navê "Deng û peyvek di ronesansa kurdî de fîlozof Ehmedê Xanî" pêk hat. Serokê Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê Samî Tan, zimanzanê kurd Zana Farqînî, nivîskar Miraz Ronî û nivîskar Hemîd Dilbahar wekî panelîst beşdarî panelê bûn.
Li gel panelîstan Şaredara Bazîdê Canan Korkmaz, Serokê Rêxistina DTP'ê yê Bazîdê Hasan Elçî, rêveber û endamên meclisa şaredariyê û bi sedan kes amde bûn.
Nivîskar Miraz Ronî, der barê berhemê Ehmedê Xanî de diyar kir ku Xanî di wêje û berhemên xwe de newa zêde bikar aniye û bi têkiliya newayê famkirina berhemên xwe hêsantir kiriye. Ronî wiha got: "Xanî bi gotina 'Muzîk rengê deng e' wate û girîngiya muzîkê aniye ziman."
Zimanzan Zana Farqînî jî bal kişand ser wêjeya Ahmetê Xanî û wiha axivî: "Kurdan bi wêjeya Xanî dîroka 300 sal berê keşif kir. Di Mem û Zînê de muzîkê cihekî girîng girt. Muzîka aîdî kurdan derxist holê. Çand muzîka kurdan derxist ser rûyê erdê."
Serokê Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê Samî Tan jî got ku pêwîst e kurd zêde li Xanî xwedî derkevin. Tan, destnîşan kir ku gelek nivîskar û rojnameger li ser Xanî lêlokînan dikin, lê belê kurd zêde qîmet nadin Xanî. Tan, got ku kesên wekî; Sabrî Botanî, Cegerxwîn, Hasan Şiyar, Mîr Celadet Bedirxan, Qadrî Can, Nurettîn Zaza û Abdullah Ocalan bal dikşînin ser Ehmedê Xanî. Tan wiha berdewam kir: "Divê em li gorî qîmetê Xanî nêzîkî Xanî bibin. Rayedarên Dewleta Tirk dixwazin li gorî berjewendiyên xwe li Ehmedê Xanî xwedî derkevin û wî ji rastiya wî dûr bixin. Lê belê divê kurd li fîlozofê xwe Ehmedê Xanî xwedî derkevin û wî nas bikin. Niha di TRT-6'ê de berhemên Xanî diweşînin û li gorî rastiya xwe nêzîk dibin. Xanî ji rastiya wî dûr dixin. Divê em destûr nedin vê yekê. Divê em destûr nedin polîtîkaya pişaftina li ser wêje, çand û zimanê kurdan."