• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Portreya Mehê
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Serbest

QIJALK

Dîrok : 13 01 2021 | Beþ :

Serbest

A.Med PÎRAN

Berî her tiþtî romanek divê ji takeseriya nivîskar bifilite û bigihîje hiþê xwendevan. Romana F. Bîlge ya dawî hate weþandin hiþê karekter dixe dewsa çavê xwendevan ku ji bo bikaribe bi hiþekî din li dinyayê binêre. Ji bo tiþtek bibe huner divê ji gelek çarçoveyên cuda pêk bê. Yek ji van çarçoveyan ew e ku berhem ji sembola tiþtekî wêdetir be û bizîvire gelek naverok û wateyan. Di romanê de, bi kurtasî di nava tenêtiyekê de hiþê nivîskarekî bi zeman re þer dike hatiye vegotin bûye ronîk ku mirov bikaribe zemanê tê de dijî bibîne.

Mirov di zemanê dijî de bi saya bergeha ku pê lê dinêre dibe xwedî fikir. Hinek kes jî wekî F. Bîlge bi wê bergehê dikarin kûr bibin û vê bergeha þênber xeyalên razber damezirînin û nîþanî mirov bidin.

Romana Qijalk a F.Bîlge berî her tiþtî ferhengeke berfireh a jiyanê ye. Têkilîya Qijalk û qerekterê mirov a di romanê de rexneya nivîskar a li ser civakê ye ku Qijalk herî pir wekî sembola civakê xuya dibe. Lê mirov ji vê re bêje rexne ne pir rast e. Ji ber ku di dema hunera postmodern de rexne pir zêde cihê xwe nabîne û ji loma mirov jê re bêje parodî ez dibêm qey wê hîn rastir be.

Qijalka F. Bîlge têgehên ku mirovan afirandine yên mîna xweþikbûn û nexweþikbûnê, wext, evîn û hwd. didarizîne. Çivîka qijalkê wekî em pê dihesin ku hemû dijberiyan di nava xwe de dihundirîne; carinan qerekter jê hez dike, carinan jê hez nake, carinan wê xweþik dibîne, carinan nabîne û vê diyardeya em ji helwesta karekter a li hemberî qijalkê pê derdixin, ku nivîskar rê mirov dide da mirov dijberbûnên xwe çawa xwedî dike, dikare xwedî bike.

Roman bi tevahî di mekanekî pir teng de derbas dibe û ev mekanê em ji vegotina nîvîskêr fêhm dikin ku carinan pir xweþ e carinan jî pir nexweþ e. Cihê qerekter lê dijî carinan dibe bihuþt carinan dibe dojeh. Xwendevan hîn bêtir di nava fikrên -hiþê-qerekterê romanê de zergava ku roman li ser ava bûye dibîne, dikare bibîne.

Li ser zeman sembolên herî baþ ên ku hatine bikaranîn du saetên ku wî þîyar dikin in; yek jê trêna sibê zû tê ye, ya din jî qijalk e. Trên wekî wexta jiyana rastîn diyar dike, qijalk jî wexta afrîneriya qerekterê nivîskar diyar dike. Ji loma dema qerekter nikare binivîse qijalk jî diçe.

Wekî min anî zimên sembolên di romanê de dikarin di gelek wateyên cuda de bêne ravekirin. Lê ya grîng hestên di romanê de ji bûyeran girîngtir in û ji loma pirtir cîh girtine. Ji bo serdema ku em tê de hestkor bûne bikaranîna du zemanan pir watedar bûye û gelek hêlên romana klasîk ji cîh leqandîye.

- Qijalk / Fewzî bîlge / Weþanên Lîs / 106 rûpel / 2020

Hûn dikarin li van jî binêrin

Wê gaza kurdan bikare ji bo Ewropayê cihê Rusyayê bigire?

Wê gaza kurdan bikare ji bo Ewropayê...

03 02 2023

Li ser 'Þeþaqil' a Cîhan Roj heft rexne, heft pesin

Li ser 'Þeþaqil' a Cîhan Roj heft...

31 01 2023

Em xwe nû dikin

Em xwe nû dikin

30 01 2023

Gelemþeya Binavkirinê Wêjeya Dijkolonyal û Postkolonyal

Gelemþeya Binavkirinê Wêjeya...

26 01 2023

Ev jî hene

Pepûka li ser dara payîzê

Pepûka li ser dara payîzê

14 05 2021

Ji çavên Reþê dostaniya Musa Anter û Safiye Ayla

Ji çavên Reþê dostaniya Musa Anter û Safiye Ayla

08 09 2022

Ma Þêx Seîdî bi hurmet anê vîrê xo

Ma Þêx Seîdî bi hurmet anê vîrê xo

29 06 2008

Gotina Hefteyê: 'Emê bi destê jinan Kurdistana xweser ava bikin'

Gotina Hefteyê: 'Emê bi destê jinan Kurdistana xweser ava bikin'

09 03 2014

Hewayek di bin lêkolînê de

Hewayek di bin lêkolînê de

25 09 2010

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Romana nûjen an jî kevneþopîn?

Çorê ARDA

Çorê ARDA

Anatomiya Fermana Dîtiran

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Kovarê kirmanckî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

KORERÊYA VEBÊJ

Çorê ARDA

Omer Dilsoz

Gelo ev “bêqewlê” li kî derê ye?

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Rifat Arya/ Mesîla Dil
  • Mîrza Ronî
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2023 Diyarname