Diyarname
Yekemîn çalakiya "Wêje Dîroka Xwe Dinivîse" bi beşdariya 6 nivîskarên kurd li Navenda Çanda Mezopotamyayê (NÇM) dest pê kir.
Komeleya Nivîskarên Kurd di bin sernavê "Wêje Dîroka Xwe Dinivîse" de rêzeçalakî da dest pê kirin. Ev rêzeçalakî wê li 15 bajaran li dar bikevin. Yekem çalakî li NÇM'a Stenbolê li dar ket. Roja 10-11-12'yê mehê jî li Stenbolê li Zanîngehan wê çalakiyên din li dar bikevin.
Helbestvan û nivîskarên kurd Berken Bereh, Arjen Arî, Dilawer Zeraq, Lal Laleş, Şêxmûs Sefer û Lorîn S. Dogan beşdarî çalakiya li NÇM'ê bûn.
Helbestvan Lal Laleş piştî xêrhatinê mafê gotinê da nivîskaran. Helbestvan Arjen Arî qala projeya ku li ser navê komeleyê li dar dixin kir. Arî got ku ewê li 15 bajaran van çalakiyan li dar bixin û diyar kir ku li Serhedê, li cihê ku ev ziman hatiye jibîrkirin jî, ewê vê projeyê bi xwendekar û akademîsyenan bidin nasîn. Arjen Arî bibîr xist ku pêyî fêdeyeke şexsî ji bo ziman û wêjeyê dixwazin vê projeyê li dar bixin.
Nîqaşa wêjeya modern
Nivîskar Dilawer Zeraq di axaftina xwe de li ser wêjeyeke modern a zimanê kurdî axivî. Zeraq pirsa 'zimanek hê qedexe be dikare bibe modern?' kir û got: "Ez di vî warî de bi guman im. Zimanek qedexe encax dikare teqlê bide xwe. Ez dikarim bibêjim çîrokên li gor hemçaxên dinyayê têne nivîsandin. Hewldanek wisa heye. Mixabin hê ziman asêkirî ye. Zimanek asêkirî çawa dikare bibe modern."
Her wiha Dilawer Zeraq got ku peyvên em bikar tînin gelek kes dibêjin ez fêm nakim. Emê li ser van peyvan nûjenî ava bikin yan li peyvên din bigerin? Bi ya min pirs ev e.
Di çalakiya ku Arjen Arî, Berken Bereh û Şêxmûs Sefer helbestên xwe ji bo temaşevanan xwendin de mijar hat ser kojara Tîrêj ku di dîroka Komara Tirkiyeyê de yekem kovara bi kurdî bû ku kurdan derdixist. Berken Bereh û Arjen Arî ku nivîskarên wê kovarê bûn, ew û hempîşeyên xwe wekî Nifşê Kovara Tîrêjê têne bi nav kirin. Dema mijar hat ser vê meseleyê helbestvan Berken Bereh wisa got: "Tîrêjê xwest nifşek biafirîne lê xêrnexwazan nexwest. Kovarê hejmara xwe ya yekem di sala 1979'an de li Îzmîrê derxist. Yekî ji wan ji min re got madem tu helbestên kurdî lê dikî, bide me belkî em biweşînin. Hew min dît kovar derket. Kesên di kovarê de dinivîsand hev nas nedikirin. Dema min navê Arjen dît min fêm kir ku kurdan dest bi xebata çandî kiriye. Ji ber ku navên di kovarê de navên wan bi kurdî bû."
Nifşê kovara Tîrêjê
Helbestvan Arjen Arî jî got ku ji ber jiyana wê ya kêm em nikarin bibêjin nifşê Tîrêj lê ji ber ku ji wan hê kes hene ku nivîsandina xwe didomînin em dikarin bibêjin nifşê Tîrêjê. Arî wisa got: "Ji nivîskarên kovarê Mem Ronya li Almanyayê ye, Rojen Barnas hê dinivÎse, Malmîsanij hê dinivîse, ez û Berken em nivîsa xwe didomînin. Ji vî alî ve em dikarin bibêjin Nifşê Tîrêjê çêbû."
Helbestvan Arî got ku bibîr xist ku Tîrêj jî wekî kovara Rewşenê kovareke rêxistinekê bû, bi diravên wan dihat weşandin, lê berevajî Rewşenê rêxistina wê jî, ew jî têk çû. Arjen Arî diyar kir ku keda Dr. Ahmet Beyik gelek di derxistina kovarê de hebû, ku wî wêjeya dinyayê jî baş dişopand.
Di axaftinan de hate gotin ku kovar 5 hezar heb dihat çapkirin û ew dihat belavkirin.
Çalakiya ku eleqeyeke baş lê hebû de, Serokê Komeleya Nivîskaran Îrfan Babaoglu, nivîskarên kurd Kawa Nemir, Ali Fikri İşik, Cemil Oguz, Mehmed Dicle, Salihê Kevirbirî û gelek kesên din amade bûn.
Çalakiyên Komeleya Nivîskaran ên li Stenbolê li zanîngehan wê sê rojan bidomin.
Bernemaya îro:
10 GULAN 2010/ Duşem
Zanîngeha Bogazîçiyê Beşa Wêje û Zimanê Tirkî
Ramazan Alan
“Li ser Romana Bi Kurdî"
Cî: Avahiya Natuk Bîrkan, Eywana Îbrahîm Bodur
Zanîngeha Bogazîçiyê
Saet: 15.00
***
Nûçeyên eleqedar:
- Nivîskarên kurd îro li NÇM'ê ne
- Çalakiyên "Wêje Dîroka Xwe Dinivîse" li Stenbolê dest pê dikin
- Nivîskarên kurd ji bo çalakiyên wêjeyî li Stenbolê civiyan
Foto: Cemil oguz
***
Bi şertê nîşandayîna çavkaniyê her kes dikare nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê bikar bîne. Bêyî nîşandayîna çavkaniyê bikaranîna nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê qedexe ye.