Diyarname
Nivîskarê ji Macaristanê yê xwediyê Xelata Wêjeyê ya Nobelê Imre Kertesz mir. Ew di sala 1929'an de hatibû dinê û di sala 2012'yan de Xelata Nobelê girtibû.
Kertesz dema 15 salî bû di sala 1944'an de ew şandin Kampa Auschwitzê, paşê şandin Kampa Buchenwaldê. Wî li ser van rojan gelek tişt nivîsîn û êraş van rojan di berhemên wî de cih girt.
Piştî kampê Imre Kertesz di sala 1948'an de dest bi rojnamegerî kir lê rojnameya ku têde dixebitî di sala 1951'ê de bû rojnameya fermî ya Partiya Komunîst loma ew ji kar derxistin. Pişt re carinan li fabrîqeyan, carinan li weşana Wezareta Endustriyê de xebitî û piştî sala 1953'yan wekî nivîskarekî serbest jiyana xwe domand. Ji salên 50'î heta 60'î carinan muzîkal, carinan komedî nivîsand û carinan jî bi kirina wergerê debara xwe kir.
Wî ji Nietzsche, Hofmannsthal, Schnitzler, Freud, Roth, Wittgenstein û Canetti gelek nivîskar wergerandin zimanê xwe. Pirtûka wî "Sorstalanság" (Bêqederî) ku di sala 1975'an de derket di deh salan de nivîsî ku ev pirtûk wekî berhema sereke di nav berhemên wî de cih girt.
Demek dirêj kesî guh neda tiştên Kertesz nivisîn lê her ku çû navdar bû. Wî piştî "Xelata Brandengburg" "û "Xelata Gundolf" di sala 2012'yan de Xelata Wêjeyê ya Nobelê girt.
Ev in pirtûkên wî yên ku derketin:
- Sorstalanság (1975)(Bêqederî/Kadersizlik)
- A nyomkereső (1977)
- Detektívtörténet (1977)
- A kudarc (1988) (Fiyasko)
- Kaddis a meg nem szuletett gyermekért (1990) (Dogmayacak Çocuk İçin Dua)
- Az angol lobogó (1991)
- Gályanapló (1992)
- A holocaust mint kultúra : három előadás (1993)
- Jegyzőkönyv / Imre Kertész ; Élet és Irodalom / Esterházy Péter (1993)
- Valaki más : a változás krónikája (1997)
- A gondolatnyi csend, amíg a kivégzőosztag újratölt (1998)
- A száműzött nyelv (2001)
- Felszámolás (2003) (Tasfiye)
Têbiniya Diyarnameyê: Pirtûkên Kertesz heta niha li gelek zimanan hatine wergerandin. Pirtûkên ku tirkiya wan me li ber nivîsiye, ew li Tirkiyeyê ji bo tirkî hatine wergerandin û ji aliyê Weşanên Canê ve hatine weşandin.