Diyarname
Yek ji jinê şaredar ên kurd jî Cihan Sîncar e. Niha belgefîlmek bi navê “Dotmam” li ser Sîncar hate kişandin.
Malbata Şaredara Qoserê ya ji DTP’ê Cihan Sîncar di dema serhildana Dêrsimê de derbasî Binxetê dibe. Sîncar di sala 1957’an de li Binxetê, li Qamişloyê tê dinê. Dema hê sê salî dibe bavê wê wefat dike û ew û diya xwe vedigerin Mêrdînê.
Wekî hemû jinên kurd jiyana Cihan Sîncar jî di nav zehmetiyê de derbas dibe. Hê nagihîje temenê xwe yê bîstan bi Mehmet Sîncar re dizewice, di ciwaniya xwe de dibe dayik û sê zarokên wê çêdibin. Heta kuştina Mehmet Sîncar ew pêre hem dibe heval, hem dost, hem hevjîn û hem jî piştgira wî ya herî mezin. Û dema Mehmet Sîncar li Batmanê tê kuştin ew radibe û ala Sîncar hildide.
Cîhan Sîncara ku piştî vê kêliyê dikeve nava siyasetê di sala 1993’yan de di rêxistina DEP’a Çankayaya Enqereyê de rêveberî deke. Piştî DEP’ê Sîncara ku di nav avakarên HADEP’ê de cih digire, peywira endamtiya Meclisa Partiyê û rêveberiya navenda giştî jî digire ser milên xwe.
Di sala 1999’an de ji HADEP’ê dibe berendama şaredartiyê ya Qosera Mêrdînê û bi dengên zêde tê hilbijartin. Sîncar 2004’an de cara diduyan li Qoserê tê hilbijartin û hê li ser navê DTP’ê Şaredariya Qoserê dike.
Niha li ser jiyan, têkoşîna Cihan Sîncar belgefîlmekî hate kişandin. Belgefîlma bi navê “Dotmam” ji aliyê Sabîte Kaya ve hatiye kişandin û ji 28 deqîqeyanpêk tê. “Dotmam” yekem car di 1’emîn Festîvala Jinan a Farqînê de meha borî hat nîşandayîn.
Di belgefîlm de li ser jiyana Sîncar, ciwaniya wê, zewaca wê ya bi Mehmet Sîncar re, têkiliya wê û zarokênn wê, girîngiya wê ya ji bo jinên kurd tê nîşandan. Di belgefîlmê de car bi caran Sîncar jî qala xwe dike û ew di vam qalkirinan de li ser feraseta rêveberina şaredariyê wisa dibêje: “Şaredarî maleke mezin e. Ger hûn bikaribin mala xwe ya biçûk bi rê ve bibin, hûnê bikaribin mala mezin jî bi rê ve bibin.”
Di nav mehekê de ji bo belgefîlm dê li Qoserê galayekê bê li dar xistin. Li sor “Dotmam”ê derhêner Sabîte Kaya agahî dan me: “Min xwest li ser jinên kurd ku di nav bêderfetiyê de tiştan dikin, têkoşînê didin projeyeke çêbikim. Bi vê projeyê minê portreyên gelek jinên kurd bikişanda. Ji ber ku berê jî têkiliyên min bi Sîncar re hebûn min bi wê dest bi projeyê kir. Ezê li ser jinên kurd ên cur bi cur jî portreyan bikişînim.”
Kaya li ser navê belgefîlm jî diyar dike ku wê xwestiye navekî germ û li gor dil be û van gotinan lê zêde dike: “Mehmet û Cîhan Sîncar zaroyên apên hev in. Dema em li navekî germ û li gor dil digeriyan Dotmam derkete holê. Peyva dotmam gelek germ bû, min ew hilbijart.”
Derhêner Sabîte Kaya berê kurtefîlmekî bi navê “Her şey bembeyaz (Her tişt çîl sipî)” li ser mamosteyekî tirk ku diçe gundekî kurdan, zarokên kurd ku bi tirkî nizanin kişandibû, niha projeya xwe ya duyem “Dotmam” derxist holê û ji bo projeyê nû ketiye nav hewldanan jî.
***
Bi şertê nîşandayîna çavkaniyê her kes dikare nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê bikar bîne. Bêyî nîşandayîna çavkaniyê bikaranîna nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê qedexe ye.