Hogir Berbir

Sî sal...
Ev peyv wekî çemekî bê dawî ku di nav quncikên herî tarî yên jiyana min de herikiye, çîroka hevaltiya min a herî kûr û samîmî vedihewîne.
Ev sî sal ku di dema tenêtiya min a herî mezin de, li ber dîwarên sar û bêdeng ên girtîgehê dest pê kirin, veguherîn serpêhatiyeke bêhempa. Deh salên di hundirê girtîgehê de û bîst salên li derve, bi hev re bûn şahidê têkiliyeke bêdawî. Ew hevalên min ên dilsoz, razên min ên herî nêz, bêndergeha min ya ewle ya ku bûbûn parçeyek ji rihê min; pirtûk!.. 

Di vê rêwîtiya dirêj û tijî hestan de, min arşîveke ji hezar pirtûkan zêdetir berhev kiribû. Her yek ji wan ne tenê pelên kaxezê û hibrê bûn; ew neynika cîhana min a hundirîn bûn, perçeyên gerdûneke ku dilê min fireh dikir, ji pênûsa min re dibûn çavkaniya îlhamê ya bêdawî. Di salên dawî de, min ew ne tenê dixwendin; min her rêzekê bi kûrahiya dilê xwe nirxand, ramanên xwe di gotaran de parve kirin û di rêya fikirînê de ew kirin rêhevalên xwe ên herî pêbawer. Ew bûn merhema aramiyê ji bo rihê min ê birîndar, bi min re dikeniyan di kêliyên şahiyê de, digiriyan di xemgîniyê de, difikirîn di pirsên kûr de û bi hev re em vediguherîn, wekî ku em di nav deryayeke hestan de bi hev re avjeniyê bikin. 

Lê belê, jiyan wekî tevnîzokeke ku bi guherînên biêş û neçaverêkirî dagirtî ye, carinan mirov neçar dike ku ji hebûnên herî hêja yên dilê xwe veqete. Mixabin, di pêvajoyeke wiha dijwar û dilşewat de ku tê re derbas bûm, ez neçar mam ji wan hevalên xwe yên dilsoz, ji arşîva xwe ya ji hezar pirtûkan zêdetir veqetim û em ji hev dûr bikevin. Min hemû pirtûkên xwe wekî diyarî da saziyekê. Ev ne biryareke bi rihetî bû; mîna ku perçeyek ji dilê xwe jêkim, bi xemgînî xatir bixwazim û di hundirê xwe de bi janeke kûr bigirîm. Ev veqetîn birîneke ku tu carî baş nebe, di rihê min de vekir. Berê jî min dora pêncsed pirtûk wekî diyarî dabûn saziyê, lê vê carê êş ew qas kûr û fireh bû ku mîna parçeyek ji xwe, ji bîranînên xwe yên herî zindî veqetiyabim.

Ev jihevdûrketin wekî şevbihêrkek e diltevzîn bû... Berhevkirina her pirtûkê, anîna wan cem hev, parastina wan bi salan ku bi hewldaneke mezin û hezkirineke bêhempa... Belê, ew bûbûn cewherên xewnên min ên herî ronak, dîtina pêşeroja min ya tijî hêvî û kelecana avakirina arşîveke mezin ku dê bibe mîrateya min. Gava ku min her pirtûkek dixwend, destên xwe li ser her rûpelekê digerand, hesta tirş û şêrîn, hêrs û aramî, xemgînî û kelecanî ku di hundirê min de hildipekiya, wekî ku ew pirtûk jiyaneke din bidin min... Ne mimkûn e ku mirov bi gotinan bi temamî rave bike; ew hest mîna ku min parçeyek ji rihê xwe li pey xwe hiştibe û çûbe, di nav valahiyeke mezin de winda bû.

Dîsa jî, di vê xatirxwestinê ya biêş de, çirûskek hêviyê di nav dilê min de dibiriqe û şewq dide quncikên tarî. Ez ji dil hêvî dikim ku ev sazî wê xwedî li vê xezîneya min ya hêja derkeve, biparêze û ya herî girîng, her rûpelek pirtûkekê di dil û hişê nifşê nû de bide jiyandin, ku ji gelek kesan re bibe rêya rêronahiyê û ronî bike.

Niha ew cîhana min ya ronak li nav refên Komeleya Wêjekarên Kurd cih girtiye. Ez ji dil û can bawer dikim ev arşîva ku ji dilê min hatiye veqetandin, dê komeleyê û civaka wêjeyî dewlemend bike, bibe îlham ji bo xwendin û nivîsandinê û di dilê gelek kesan de toveke hezkirinê biçîne.

Ev ne qonaxa dawî ye, hevalên min ên dilsoz. Ev tenê navbereke kurt e di navbera min û we de, wekî ku em di nav hestên kûr de li benda hevdîtineke nû bin. Têkiliya min a bi pirtûkan re bi dawî nebûye û dê tu carî bi dawî jî nebe. Ez tenê bi sebir li benda wê roja xwe me ku dem pêşkêşî min bike. Ez bawer dikim ku rojekê em ê dîsa bi arşîveke mezintir, dewlemendtir û tijî hestên nû bên ba hev.

Ji bo niha, herikîna jiyanê wiha çavdêriya me dike. Min tenê xwest bi dil û can xatirê xwe ji wan pirtûkan bixwazim ku piraniya wan ji bo min hatibûn şanenavkirin. Bizanibin ez ê vegerim û careke din bigihêm we… Û ev veqetîn jî, bila tenê bibe destpêka hevdîtineke nû...