Diyarname
Romana nivîskar Îlhamî Sîdar "Bedirxan/Efsaneyeke Cudî" bi çapa xwe ya sêyemîn li ber destê xwendevanan e.
Bedirxanî di nav dîroka kurdan de xwedî ciheke girîng e. Mîr Bedirxan yek ji wan kesan e ku dîroka Bedirxaniyan hema bibêje bi wî dest pê dike. Serhildana Bedirxan jî di nav dîrok û serhildanên kurdan de ciheke girîng digire. Ev serhildan ji bo nivîskar Îlhamî Sîdar bûbû mijara romanê. Sîdar berî ku dest bi nivîsîna bi kurdî bike nivîs û pirtûkênr xwe bi tirkî dinivîsand. Wî ev roman jî bi tirkî bi navê "Bedirhan/Bir Cudi Efsanesi" (Bedirxan/Efsaneyeke Cud) nivîsandibû û roman ji Weşanên Aram derketibû. Îlhamî Sîdar paşê jî ji nav dîroka kurdan mijarên girîng kirin roman lê romana herî bal kişand dîsa ev Bedirxan bû. Niha roman bi çapa xwe ya 3'yemîn li ber destên xwendevanan e ku çapa wê ya nû ji Weşanên Îthakî derketiye. Pirtûkên Sîdar ji niha û pêde wê ji Weşanên Îthakî derên.
Îlhamî Sîdar di vê romana xwe de digel dimenên siyasî, çandî û civakî ya kurdan ya sedsala 19’emîn di nav trajediya demê de cih dide evîneke dilsoj ya di nav xortekî kurd û keçeke keldanî de jî.
Mîr Bedirxan gava biryar dide Kurdistaneke serbixwe ava bike û bi vê mebestê dikeve tevgerê, hemû dewletên cihanê ji bo bibine asteng sixûrê xwe dişînin xaka Kurdistanê û dest bi têwerdanê dikin, ta ku gelên bi hezar salan in bi hev re dijîn dikevin qirika hev, kurdên misliman û êzîdî û keldanî giş pev dikevin û dawiyê bi hezar dek û dolabên dewletên mêtinger ên wek îngilîz û fransizan û bi xiyaneta xayînan serhildana Mîr Bedirxan têk diçe. Di encamê de ne tenê xeyala Kurdistana serbixwe têk diçe, her wiha hêvî û xeyalên gelan ên ku bi hezar salan in di nav aştî û aramiyekê de nav hev de dijîn jî têk diçe.
Romana Bedirxan wê serhildanê û rewşa wê demê careke din radixe ber xwendevanan. Heta niha bi bi tirkî du pirtûkên helbestan (Sozlerin Yalazında, Alişkin Huzunler) û çar romanên (Bir Cudi Söylencesi, Melekler de Olur, Dagli, Başka Gokyuzu) Sîdar derketine. Her wiha du heb jî romanên wî yên bi kurdî (Tehma Xweliyê, Jan) derketine. Herî dawî pirtûka Sîdar bi navê “Sadakat” bi tirkî derket.
Niha romaneke din a Sîdar ya bi kurdî li ber çapê ye ku mijara wê jî li ser Melayê Cizîrî ye.
- Bedirxan/Bir Cudi Soylencesi - Îlhamî Sîdar / 405 rûpel / Weşanxaneya İthakî / Stenbol