Cemil Oguz
Rojên Belgefîlman a Stenbolê Documentarist ku belgefîlmê bi kurdî, tirkî û gelek zimanên din hene dest pê kir. Kordînatora Documentaristê Zuhre Sozerî got: "Mirov dikare çawa baştir karê belgefîlmkarî bike em dixwazin werin cem hev û çareyeke jêre bibînin."
Bi li darketina şeveke li Navenda Çanda Fransiz 1'emîn Rojên Belgefîlman a Stenbolê Documentarist dest pê kir. Documanterîst di navbera 8-13'ê mehê de nêzî 60 belgefîlmî pêşkêş dike. Belgefîlm li Navenda Çanda Fransiz û Muzeya Perayê têne nîşandayîn.
Ew bi gotina "Di serî de em ji temaşekirina belgefîlman hez dikin. Jê wêdetir em hez dikin belgefîlmên ku me kifş kirini bi derdorê xwe bidin temaşekirin û bi wan re nîqaş bikin. Documentarist wekî xeyala hinek din berfirehkirina vê yekê derket holê" ketine rê. Me bi yek ji kordînatorên Documentarist Zuhre Sozerî re xeber da.
Em dixwazin televîzyonan tevî vê bikin
Sozerî dibêje ku xebata me ya di vî warî de bi Festîvala Fîlman a Bodrumê dest pê kiribû û wiha didomîne: "Di vir de bi atolye û masterclassan em dixwazin xebateke li gor profesyonelan saz bikin. Bi taybetî em dixwazin îmkanên ji bo çavkaniyên fînansê ji bo belgefîlmkaran saz bikin, ji ber ku ev yek pirsgirêkeke cidî ye. Her wiha bi masterclassan em dixwazin belgefîlmkaran bînin cem hev, wan bidin fikirandin, nîqaşeke li ser rexneye sînemayê, belgefîlmê bikin."
Li gor gotina Sozerî ew dixwazin li Tirkiyeyê kanalên televîzyonê tevî vê yekê bikin, ji ber vê yekê jî masterclassên xwe tevî BBC saz dikin, dixwazin kanalên wekî BBC, ZDF bînin vê derê û bi belgefîlmkaran re bînin cem hev.
Zuhre Sozerî diyar dike ku li Stenbolê gelek belgefîlmkar hene, her ku diçe ev zêde dibin, li Tirkiyeyê her sal nêzî 100 belgefîlmî têne kişandin û ew dixwazin van pêş bixin, hebin kêmasiyên wan temam bibin û dixwazin li bersiva em dikarin vî karî çawa bikin bigerin.
Ji ber ku koma kordînator berê Festîvala Bodrumê saz kiribû di vî warî de xwedî tecrube ne. Ji kondinatoran Emel Çelebi û Necati Sonmez ji zû de ne di nav karê belgefîlman de ne û piştî ku SIYAD'ê (Komeleya Nivîskarên Sînemayê) jî piştgirî daye vê yekê bernameyeke xurt derketiye holê.
Çima Demokrasî?
Di festîvalê de 10 beş hene. Yek ji wan jî 'Çima Demoksarî?' ye û belgefîlmên di vê beşê de li ser nêzîktêdayîna demokrasiyê ya gelek welatan in. Di belgefîlmê "Ji kerema xwe re rêya xwe bide min" de li ser Komara Gel a Çînê ye û bi xwendekarên dibistanê û malbatên wan portreya bajarekî pêşkêş dikin. Belgefîlmê "Misir: Em we dişopînin" jî keda hemwelatiyan a ji bo demokrasiyê çi ye digire dest. Her wiha belgefîlmên li ser Bolivya, Japonya, Îran, Îtalya, Komara Demokratîk a Kongoyê jî hin ji wan belgefîlman in ku di vê beşê de têne nîşandayîn.
Belgefîlmên bi kurdî
Di Documentarist de bi zimanê kurdî, tirkî û gelek zimanên din belgefîlm hene. "Ev çi demokrasiya xweş e" ku bi kurdî tirkî ye, li ser hilbijartina 2007'an hatiye kişandin û berendarên jin ên kurd jî têde li ser jinên berendam disekine.
Fîlmê "Devrimci Gençlik Koprusu" ku li Culemêrgê li ser Pira Zapê kişandine, belgefîlmê "Jinên masîgir" ku li Bursayê hatiye kişandin dîsa bi kurdî û tirkî li ser jinên ku ji bo debara xwe diçin masiyan digirin e.
"Ji bo bibe îbret" (Îbret olsun diye) li ser meseleya derdekirinên li Tirkiyeyê, "Şarkilarimla geçtim aranızdan" li ser hunermendê rehmetî Kazim Koyuncu ye û "Nelbendê Gerok" jî li Mêrdînê li ser pîşeyê nalbendiyê ku êdî ev pîşe ji holê radibe hatiye kişandin.
Dîsa belgefîlmê "Lîmanlarin Ugultusu" ku li ser karkerên Tuzlayê, "Yarina bir harf" a li ser surniyan, "Ribat"a ku li ser dengbêjekî kor ku bi zehmetî jiyana xwe didomîne tenê çend belgefîlmên ku dê bêne nîşandayîn.
Hilbijêra Siyadê
Komeleya Nivîskarên Sînemayê (SIYAD) her sal xelata fîlmên serketî dide îsal dê xelata Belgefîlmê Herî Serketî jî bide. Ji bo vê yekê desteyeke ku hilbijartiye pêşkêşî Documentaristê kiriye û ev belgefîlm di festîvalê de têne nîşandayîn. Di nav vê hilbijêrê de Alethea (Petra Holzer, Ethem Ozguven), Kullerinden Dogmak (Enis Riza), Lilit'in Kizkardeşleri (Emel Çelebi), Sutlu Çikolata (Ahmet Ilgaz), Volga Volga (Ayşegul Taşkent) hin ji vê hilbijêrêne.
Belgefîlm bi 3 YTL'yî têne nîşandayîn û kesên bixwazin beşdarî masterclassê bibin jî divê berê çalakiyê navê xwe qeyd bikin.
Ji bo agahiyên berfireh:
http://www.documentar-ist.org/
***
Bi şertê nîşandayîna çavkaniyê her kes dikare nûçe û nivîsên Diyarnameyê bikar bîne. Bêyî nîşandayîna çavkaniyê bikaranîna nûçe û nivîsên Diyarnameyê qedexe ye.