HEWLÊR
Minareya Çolî yan jî Minareya Mizaferiye yek ji ÅŸûnwarên dîrokî yên Hewlêrê ye ku dikeve baÅŸûr rojavayê Kelha Hewlêrê. Weke jêre tê gotin  Qelaminare ew kelha Hewlêrê ji hev nayên cudakirin.

Minareya Çolî di serdama Sutlan Muzaferedîn de hatiye çêkirin. Ev minare, minareya mizmeftek mezin a di wê demê de hatibû çêkirin bû. Bilindiya wê nêzî 22 metreyane.

Di serdema Sutlan Muzaferedîn de ji ber pêÅŸkeftina bajêrê Hewlêrê, aramî û baweriya welatiyan, cara yekem xelk li derdora Kelha Hewlêrê bi cih dibin. Sutlan 2 dibistanan, mizgeftek û bajara qeyser li derdora kelhê çêdike. Lê, piÅŸtî ku Sutlan dimire û êriÅŸên Moxol, Celaîr, Îlxanî, Sefeweî û Osmaniyan  ên li ser Hewlêrê, ev beÅŸê bajêr ê li derveyî kelhê dirûxe û wêrandibe. Heta sersala borî jî cihê minarê vale bû û kes lê nediya. Lewma navê Minare Çolî lê hatiye kirin.

Minareya Çolî heta sala 1935’an de destkarî lê nehabû kirin. PiÅŸtî ku hikûmeta Iraqê bi fermî weke ÅŸûnwar nas kir, Rêveberiya GiÅŸtî ya Åžunwariya Iraqê di sala 1960’an de dest bi karê nûjenkirina wê kir.

Minareya Çolî ji gêç, bilûkên axî û kislê hatiye  çêkirin. Mehsûd Mirad hostatiya wê kiriye. Bi nexÅŸên rengareng xemilandiye.

Minare ji du beÅŸan pêk tê. BeÅŸê jêr du deriyê wê hene. Yek dikeve aliyê rojava û yê dikin jî dikeve aliyê rojhilat. Ji bo hewaketiya jor her deriyê pêpilkên xwe hene. Penceyên wê ji hene.

BeÅŸê din ji loleya minareyê pêk tê ango beÅŸê jorê minarê ye. 22. 10 metre ye. BeÅŸê duyem mîna loleyane. Dibe ku dema hatî çêkirin bilindtir be. Ji ber ku ji ber sedemên cuda têkçûye û beÅŸa serî rûxaneye û nehatiye çêkirin.

Rêveberê Saziya Åžûnwarî ya Hewlêrê Nadir Bekir eÅŸkere kir ku her cihek dîroka wê ji 200 salan zêdetir be weke cihek ÅŸûnwarî tê naskirin, minareya Çolî temenê wê zêdetirî 700 salane. Li gel Kelha Hewlêrê bûye sembola Hewlêrê û ji hev nayên veqetandin. Minareyê xweÅŸikbûnek xwe heye û di warê dîrokê de jî xwedî girîngiye. Minareyek taybete û heta niha ti minareyên weke wê nehatine çêkirin.

Li gorî Nadir Bekir, serdema Sultan Muzaferedîn ji bo Hewlêrê serdemek zêrîn bû û dema wî ji sala 1191’an destpê kir û heta 1232’an bi dawî bû. Di vê demê de gelek dibistan, xane, mizgeft û minare hatine çêkirin ku di warê endezyarî de bêhempa ne.

Nadir Bekir eÅŸkere ku minare di sala 2007’an de ji aliyê Çînê ve hate nûjenkirin û got ku niha bi awayekê h

Ji Rojnewsê hatiye gitin