HAYDAR DILJEN

Kurdîstanê Başûrî de referandûm virazîya. Sera 72yê merdimanê ke Kurdîstanê Başûrî de ciwîyênê seba referandûmî reyê xo day û înan ra sera 92yê înan va “ma Kurdîstanêde xoser wazenê.” Ke parçeyanê Kurdîstanî yê bînan de zî referandûm bibîyayê do netîce eynî bibîyayê. Nê netîceyî reyna îspat kerd ke cumleya “kurdî xoserîye nêwazenê” cumleyênda viraşta û veng a.

Hazirî û netîceyê referandûmî zaf munaqeşe bî û do hewna zî bibê. Nê munaqeşeyan de ma şahîdê çîyênde zaf balkêşî bî; dinya de, bê Îsraîlî, yewna dewlete referandûm destek nêkerd. Welatê ke vêşêr hember vejîyayî ê welatî yê ke Kurdîstan îşxal kerdo û welatê bînî yê ke qaşo birayê kurdan yê musluman ê! Labelê referandûm kurdan mîyan de, bitaybetî qeçekanê kurdan mîyan de, bi sebebê pêlêda heyecenî ya girde. Ez wazena qala nê heyecanî û hêvîyanê qeçekanê kurdan bikera.

Roja pey referandûmî, şagirdê mi yê ke Rojava ra yê, amê dibistane. Mi dî ke giştêda ci bi murekeb a. Mi va "Şevîn to gişta xo se kerda?" Va, “mamoste, demeyo ke kes murekeb saweno gişta xo, kes bi qewet beno. Kurdan Başûr de wina kerd û bî biqewet!”

Mi sinife de bi mamostayênda swêdî ya ders dayê. Şagirdanê ma yê Kurdîstanê Vakurî ra yewe atlase kerd xo dest û hetê mamostaya swêdî ya şî û ci ra pers kerd. Va: “Mamosta, nê alayan (beyraqan) mîyan de alaya kurdan çin a. Ma referandûm kerdo. Ma wazenê alaya ma zî tîya de bibo.” Mamosta beşerîyaye û va: “Meraq meke, do rojê bibo."

Eynî sinife de, şagirdna va, “nameyê welatê ma xerîta ser o çin o, çirê?” Min û mamosteya swêdî ma şagird rê îzeh kerd, labelê nêwaşt qebul bikero û va, “ez wazena nameyê welatê ma zî xerîta ser o bibo.”

Rojê çimê torina min a hewt serra Stokholm de gunay alayanê welatanê bînan. Hema-hema alayê heme welatan estîbî, labelê ê alayan mîyan de yê kurdan çin bî. Va: “Çirê alaya kurdan çin a?” Ma goreyo ke a fehm bikero, ma aye rê îzeh kerd, labelê a îqna nêbî û va: “Ney, na neheqî ya.”

Hîrê serrî ney ra ver ez bi eynî torina xo ya şîya Kurdîstan. Rojê, ma Amed ra şî Nisêbîn. Xeylê cayan de alayê tirkan estîbî. Torina min a şeş serra maya xo ra pers kerd: “Na ala yê kamî ya?” Maya ci va “yê tirkan a.” Torina mi va, tîya Kurdîstan o, ganî alaya kurdan tîya de bibo, na neheqî ya.” Maya ci, ci ra va: “Ma qerar nêdanê. Tayna ê qerarî danê.” Torina mi va; “ê çîyêndo baş nêkenê.”

Nê çend nimûneyî musnenê ma ke, kam se vano wa vajo, bê dewlete, bê statu, bê ala, bê sîstemê perwerdeyî û xerîta ser o bê name bîyayîş, qeçekanê kurdan zaf dejneno, nasnameyê înan yê neteweyî şehtneno (zeîf keno) û hêz dano prosesê asîmîlebîyayîşê înan. Qeçekê kurdan wazenê û hêvî kenê ke alaya înan zî sey alayanê miletanê bînan, kitabanê atlasan de bibo û nameyê welatê înan zî xerîtaya dinya ser o nuşte bo. Cora kampanyaya referandûmî qeçekanê kurdan mîyan de heyecanêdo gird peyda kerd. 
02.10.2017, Yenî Ozgur Polîtika