Referandûm û asîmîlasyon!
HAYDAR DILJEN
Kurdîstanê Baþûrî de referandûm virazîya. Sera 72yê merdimanê ke Kurdîstanê Baþûrî de ciwîyênê seba referandûmî reyê xo day û înan ra sera 92yê înan va “ma Kurdîstanêde xoser wazenê.” Ke parçeyanê Kurdîstanî yê bînan de zî referandûm bibîyayê do netîce eynî bibîyayê. Nê netîceyî reyna îspat kerd ke cumleya “kurdî xoserîye nêwazenê” cumleyênda viraþta û veng a.
Hazirî û netîceyê referandûmî zaf munaqeþe bî û do hewna zî bibê. Nê munaqeþeyan de ma þahîdê çîyênde zaf balkêþî bî; dinya de, bê Îsraîlî, yewna dewlete referandûm destek nêkerd. Welatê ke vêþêr hember vejîyayî ê welatî yê ke Kurdîstan îþxal kerdo û welatê bînî yê ke qaþo birayê kurdan yê musluman ê! Labelê referandûm kurdan mîyan de, bitaybetî qeçekanê kurdan mîyan de, bi sebebê pêlêda heyecenî ya girde. Ez wazena qala nê heyecanî û hêvîyanê qeçekanê kurdan bikera.
Roja pey referandûmî, þagirdê mi yê ke Rojava ra yê, amê dibistane. Mi dî ke giþtêda ci bi murekeb a. Mi va "Þevîn to giþta xo se kerda?" Va, “mamoste, demeyo ke kes murekeb saweno giþta xo, kes bi qewet beno. Kurdan Baþûr de wina kerd û bî biqewet!”
Mi sinife de bi mamostayênda swêdî ya ders dayê. Þagirdanê ma yê Kurdîstanê Vakurî ra yewe atlase kerd xo dest û hetê mamostaya swêdî ya þî û ci ra pers kerd. Va: “Mamosta, nê alayan (beyraqan) mîyan de alaya kurdan çin a. Ma referandûm kerdo. Ma wazenê alaya ma zî tîya de bibo.” Mamosta beþerîyaye û va: “Meraq meke, do rojê bibo."
Eynî sinife de, þagirdna va, “nameyê welatê ma xerîta ser o çin o, çirê?” Min û mamosteya swêdî ma þagird rê îzeh kerd, labelê nêwaþt qebul bikero û va, “ez wazena nameyê welatê ma zî xerîta ser o bibo.”
Rojê çimê torina min a hewt serra Stokholm de gunay alayanê welatanê bînan. Hema-hema alayê heme welatan estîbî, labelê ê alayan mîyan de yê kurdan çin bî. Va: “Çirê alaya kurdan çin a?” Ma goreyo ke a fehm bikero, ma aye rê îzeh kerd, labelê a îqna nêbî û va: “Ney, na neheqî ya.”
Hîrê serrî ney ra ver ez bi eynî torina xo ya þîya Kurdîstan. Rojê, ma Amed ra þî Nisêbîn. Xeylê cayan de alayê tirkan estîbî. Torina min a þeþ serra maya xo ra pers kerd: “Na ala yê kamî ya?” Maya ci va “yê tirkan a.” Torina mi va, tîya Kurdîstan o, ganî alaya kurdan tîya de bibo, na neheqî ya.” Maya ci, ci ra va: “Ma qerar nêdanê. Tayna ê qerarî danê.” Torina mi va; “ê çîyêndo baþ nêkenê.”
Nê çend nimûneyî musnenê ma ke, kam se vano wa vajo, bê dewlete, bê statu, bê ala, bê sîstemê perwerdeyî û xerîta ser o bê name bîyayîþ, qeçekanê kurdan zaf dejneno, nasnameyê înan yê neteweyî þehtneno (zeîf keno) û hêz dano prosesê asîmîlebîyayîþê înan. Qeçekê kurdan wazenê û hêvî kenê ke alaya înan zî sey alayanê miletanê bînan, kitabanê atlasan de bibo û nameyê welatê înan zî xerîtaya dinya ser o nuþte bo. Cora kampanyaya referandûmî qeçekanê kurdan mîyan de heyecanêdo gird peyda kerd.
02.10.2017, Yenî Ozgur Polîtika