• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Serbest

Ji Amedê re riya herî qutebir

Dîrok : 11 11 2009 | Beþ :

Serbest

Nabî YAGCÝ

Di rojên pêþiya me de wê li TBMM* li ser ‘Pêþîlêvekirina Demokratîk’ were sekinandin û nîqaþkirin. Ev nîqaþ, kêm zêde dê ji bo danîna ber çavan ya nexþeya riya hikumetê wê girîng bibe.
Riya hikumetê ya ku heta niha ji bo çareseriyê diþopîne, heme hema dê riya ku ji bo pêþerojê jî biþopîne nîþan dide, ji ber vê yekê, kes surprîzekê di daxuyaniya ku wê hihûmet bike de hêvî nake. Lê, ku surprîz neyê hêvîkirin jî, hikûmet wê di der barê ‘Pêþîlêvekirina Demokratîk’ de cara ewil li pêþberî TBMM’yê nirxandineke bi giþtî bike û bi vî awayî di heman demê de wê çarçoweyeke berbiçav jî derxe. Heke pêþveçûnên girîng neqewimin, wê ev çarçove ji bo pêþketinê hêsanî veneguhêre.
Ji ber vê, ji min re, ev rojên ku li berî li ser sekinandina mijarê ya li TBMM’yê girîng dixuyin. Gotinên ku divê di hinek mijarên hesas de bên gotin, bi baweriya min eger di van rojan de bên gotin dibe ku hîn bikaribe bi kêrhatî be.
Gumana hikumeta Ak Partiy ê ji polîtîkaya aþtiyê ya der, a ji bo wêrekî û guncanbûna wê ya li gor pêwîstiyên cîhana hemdem ya ku bi konsepteke nû saz kiriye nîn e. Gelekî eþkere ye ku ev polîtîkayê ji niha ve Tirkiye li qada cîhanê biriye cihekî nû û rêzdarî jî dayê ye. Di vê çarçoweyê de ku em bi navê wê ya fermî bêjin, li gor berê ketina nava têkiliyeke nû bi Rêveberiya Herêma Xweser a Kurdistanê re jî rast e û ev nêzîkayiyeke nû ya ku divê jê re pîþtevanî were kirinê ye. Pêkan nîn e ku mirov rola erênî ya vê têkiya nû ku wê di çareseriya pisgirêka kurd de bilîze nebîne. Têkilî pê nekirina faktora Barzanî û bêbandorkirina wê û heta polîtîkayên do ku xwe dispêriya bêîstîkrariya Baþûrê Irakê ya bi hinceta “ hemnîjadên” tirkmen þaþ bûn. Niha dev ji vê þaþiyê tê berdan û bi aþtî û li ser pêbaweriya beramber dikevin nava hevkariyekê.
Piþtî ku ji vegeran re navber hate dayîn, lezdayîna bipêþxistina têkiliyên bi Erbîlê re, hefteya borî hevdîtina Wezîrê Karên Derveyî Davutoglu ya bi Barzanî re û gav avêtinên ji bo vekirina konsolosxaneyeka li Erbîlê gelekî bi erênî hate pêþwazîkirin, lê hindek pirs jî bi xwe re afirandin.
Yasîn Aktay jî, di rojnameya Yenî Þafakê ya roja 9’ê sermaweza 2009’an de, di bin sernavê “Ji Amedê re riyeke di ser Erbîlê re” de li ser van pirsan disekine. Bi kurtasîkirina min dibêje ku; pêþxistina têkiliyan ya bi Erbîlê re, wê neyê wateya polîtîkayeke ku PKK’ê ji dewreyê derdixe û “rizgarbûna ji feraseta der, ya ku hema hema ji îtîrafkirina navê Erbîlê re jî direve, ne tiþtekî hindik e. Em ji bîr nekin ku ev feraset bixwe, wekî pirsgirêkeke asêbûnê li Tirkiyeyê pirsgirêka kurd gur dike.’’
Ligel tevlêbûna vê þîroveyê ez difikirim ku, dîsa jî divê hindek mijarên hesas neyên paþçav kirin. “Çi heyf û mixabin ku, bûyerên ku me jiyane çûyîna Amedê ya di ser Erbîlê re kiriye awayekî hîn qutebir.” Gava ku dibêjin bûyerên ku me jiyane, vegerên ku mirov jê re nikare bêje ku, ji bo her aliyan baþ hatine amadekirin û di ser de sîqilandinên þerdar û tolgir tê fêmkirin.

Qet guman nîn e, di nav aþtiyê de daketindayîna yên li çiyê û dengbirîna çekan, gava herî girîng û herî zor a ‘Pêþîlêvekirina Kurd’ pêk tîne. Ji ber neyînîtiyên ku di ceribandina ewil de pêk hatine, qet bawer nakim ku wê pejirandina zivirandina li dora deviyê çareseriyê hêsan  bike.

Ku hîn bi aþkere bêjim, heke ku bi feraseta “Bi tevî Erbîlê çareserî”, “bi tevî kurdên Tirkiyeyê çareserî ” bi awayekî ku ne di nav hev de bin û bi tevî perspektîfa çareseriya siyasî li ser nesekinin, ku bi awayekî dengên çekan were birîn jî, pirsgirêka kurd, ligel gavên vekirinên nû jî, dê ber bi dahatûyê ve wekî pirskirêkeke jandar  potansiyela hebûna xwe bidomîne.
Heke ku em ji dîrokê dersê bigrin, di van rojan de, ji hilweþandina dîwarê Berlînê jî ku ketiye bîst saliya xwe, fêmkirina hindek tiþtan pêkan e. Hilweþandina dîwarên fizîkî, nayê wateya hilweþandina dîwarên di seriyan de jî. Bi dirêjiya salan, hestên nîjadperest û tolgir ên ku di bin dîwarên Berlînê de kombûne, îro hemwelatiyên do yên Almanyaya Rojhilat, bi gotina wan, ew kirine “hemwelatiyên rêza duyem.” Dostekî min ê Alman ji min re gotibû ku  “Em ketin rewþa kurdên we. ”
Tiþtê ku ez bi baldarî li daxuyaniya hikumetê ku wê di der barê ‘Pêþîlêvekirina Demokratîk’ li TBMM’yê de bike lê bigerim, xala ku li gor xwe hesas dibînim, dê wateya ku di nav xwe de hewandina “ bi tevî kurdên Tirkiyeyê çareserî ” û wê bi taybetî, hebûn û tunebûna gotinên ku DTP jî li ber çavan hatiye girtin nîþan didin bin. Bi þêwazeke din, wekî feraseta ku diþibe “ligel gel ji bo gel” divê feraseta “ligel kurdan çareserî ji bo kurdan” tune be.

Li gor min wekî encam; Mirov dikare di ser Erbîlê re jî biçe Amedê lê, riya herî qutebir ne ev e, ligel her tiþtî riya herî qutebir ya Enqere-Amedê ye.

Wergera ji Tirkî:  Sabrî Oymak

*Meclisa Mezin a Gel a Tirkiyeyê

Ji Tarafê hatiye girtin

Hûn dikarin li van jî binêrin

Piþtî 30 salan bi 6 pirtûkên kurdî ji girtîgehê derket

Piþtî 30 salan bi 6 pirtûkên kurdî ji...

11 08 2022

TRT2’yê fîlmê ‘Jiyana Hinên Din’ sansur kir

TRT2’yê fîlmê ‘Jiyana Hinên Din’ sansur...

10 08 2022

Mîzahþorekî Salên 1990'î: Mahmûd Lewendî

Mîzahþorekî Salên 1990'î: Mahmûd Lewendî

08 08 2022

Dengbêj Silhedînê Gundê Mîra: “Klam gotin wekî ajotina erebeyê ye”

Dengbêj Silhedînê Gundê Mîra: “Klam...

03 08 2022

Ev jî hene

Ji Ar-Da Janxwar sê helbest

Ji Ar-Da Janxwar sê helbest

30 08 2021

Þopa ku Jemal Nebez li pey xwe hîþt

Þopa ku Jemal Nebez li pey xwe hîþt

11 12 2018

Cejna Batizmiyê

Cejna Batizmiyê

24 12 2008

Þoqek bêwext û du roman

Þoqek bêwext û du roman

30 06 2016

Mistefa Borak: Peeyyyîî! Xorto me tu ji bîr kirî...

Mistefa Borak: Peeyyyîî! Xorto me tu ji bîr kirî...

29 10 2017

Nivîsên Nû

Zekî OZMEN

Hemal

Zekî OZMEN

Çorê ARDA

Paradoksa hezkirinê, eþqê û welatperweriyê

Çorê ARDA

Omer Dilsoz

Keprokan çêkin ji þaxêt beranan

Omer Dilsoz

Helîm YÛSIV

Mane tu kurd î, naxwe normal e bavê min

Helîm YÛSIV

Mîrza Ronî

Qurmîcik

Mîrza Ronî

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname