• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Serbest

Parlementerên DTP’ê çi nakin…!?

Dîrok : 26 06 2008 | Beþ :

Serbest

 

Îrfan Amîda

Li gel ku min ji zû ve ye dixwest ku li ser vê mijarê binivîsim jî, heta niha li ser DTP’ê û parlementerên wê nenivîsand. Li gel ku di der heqê polîtîkayên/bêpolîtîkaya wê de hin fikrê min hebûn jî, min ev nivîs ji ber hin sedeman biderengî xist. Lê piþtî ku birêz Þêxmûs Sefer nivîsa xwe ya bi navê “Parlementerên DTP’ê çi dikin?” di Diyarnameyê de weþand dîsa li ser vê mijarê fikirîm û di Diyarnameyê de bang dikim, ku li ser polîtîkayên DTP’ê û rewþa wê nivîskarên kurd bi awayeke analîtîk rawestin û nêrînên xwe wekî daxwaz û perspektîf bînin zimên. Bi hêviya ku nivîsa Þêxmûs Sefer bibe despêka nîqaþekê.
Min jî xwest ku nivîsa xwe bi ya Þêxmûs Sefer bidim dest pê kirin. Parlementerên DTP’ê çi dikin, lê beriya ku vê pirsê bibersivînim min pêdivî bi pirseke din kir. Gelo parlementerên DTP’ê çi nakin? Heger ev pirs neyê bersivandin, ez dibêm qey dê pirsa birêz Sefer jî baþ neyê bersivandin. Yan jî dibe ku mirov neheqiyeke mezin li parlementerên kurd bike. Ji lewra jî, ev pirs bi ya min gelekî girîng e. Helbet ev pirs, heger bê bersivandin û bi neyênî bê bersivandin, wê demê mirov divê pirseke din, ji xwe bike. Gelo çima nakin?
Berî her tiþtî mirov bi hêsanî dikare bersiva çi nakin bide. Mirov dikare bibêje siyasetê nakin. Îcar jî pirseke din derdikeve holê. Gelo çima siyasetê nakin? Bersiva vê pirsê ne hêsan e û di virde êdî nirxandineke siyasî û analîtîk divê. Gelo wekî ku birêz Þêxmûs Sefer dixwaze bibêje nikarin siyasetê bikin, ji ber ku tu ferqa me û wan tune an dikarin siyasetê bikin lê ji ber hin sedeman nakin. Bi ya min xala duyem hinekî din nêzîkî rastiyê ye. Lê vê carê jî pirseke din derdikeve holê ew jî ev e. Ger dikarin siyasetê bikin çima nakin?
Ez bawer dikim ku pirsa herî girîng jî, ev e. Helbet parlementerên DTP’ê dikarin siyasetê bikin û ji xwe siyasetê jî dikin. Lê siyaseteke çawa? Siyaseteke arasteyî hundirîn. Bi ya min tiþta ku li ser nayê fikirîn ev e, ku ev siyaset rewþa siyaseta kurdan eþkere dike. Girîngtirîn tiþt jî ev e ku kurd mixabin bi vê yekê dixapin. Ev siyaseta hundurîn ya ku tê kirin jî, ji ber xwestina serokatiya kurdan/temsîliyeta kurdan, tê. Yanî burjuvaya biçûk ku bi îtîfaqa feodalîzma kurdan dixwaze xwe hinekî hêzdar bike, êdî mafê temsîliyetê di xwe de dibîne û vê daxwazê bi pratîka xwe tîne zimên. Îqtîdara kurdan jî, heta jê tê naxwaze vê îqtîdarê ji dest xwe berde. Ev despêka veçirandina siyaseta kurdan e. Û bi temamî bi zanebûn û ji têkiliyên siyaseta navneteweyî tê. Mixabin wekî paradîgmayekê jî tê nîþandan. Tiþtê bêsiyasetbûnê derdixe holê ji xwe ev e.
Berî her tiþtî ev tiþt li hesabê klîkên siyaseta kurdan tê. Dema ku her klîk sedemên vê bêsiyasetbûn yan jî xitimandina siyaseta kurdan tîne zimên, hinekî xwe mafdar derdixe. Klîka yekem xwe bi bêînsiyatîfbûn û rêlibergirtina siyaseteke demokratîk, ku ji ber xwestinên navneteweyî tê, mafdar derdixe. Li gorî vê klîka di nav DTP’ê de; siyaset bi statukoyê nayê meþandin û hem tirkî hem jî YE/DYA (Yekîtiya Ewropayê/ Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê) heta siyaseta kurdan îqtîdara xwe neguherîne ji bo çareserkirina pirsgirêka kurd, gavê navêjin. Ev nêrîn, eþkere ya hêzên global e û dibe ku tirkî jî bi erênî nêzîkî vê polîtîkayê bibe. Ya duyem jî xwe bi welatparêzî û lêxwedîderneketina nirxên têkoþîna azadiya kurdan mafdar derdixe. Li gorî wan jî, bi vê tekoþînê zemîn ji siyasetmedarên kurdan re hatiye avakirin û mixabin siyasetmedarên kurd di vê zemînê de rola xwe nalîzin û di bin barê ku hildane ser xwe de, dikevin. Mixabin wekî ku me berî niha jî gotibû her du alî jî xwe mafdar derdixin û heta radeyekê mafdar in jî. Ji lewra jî, siyaseta kurdan/ya DTP’ê li dora xwe dizîzike. 
Temsîliyeta van klîkan êdî eþkere ye û her kes dizane. Mirov dikare bibêje ku ev þer ji zû ve ye heye. Hê di dema HEP’ê de vî þerî dest pê kiribû û wê heta demekê jî bidome. Dibe ku heta radeyekê ev bê pejirandin. Di têkoþîna hemû neteweyan de kêm zêde polîtîkayên ji hev cuda derdikevin holê û car caran bi hev re ditêkoþin jî lê tiþta ne rast ev e ku tu carî þerê bi derveyîn yê esasî re nayê ji bîr kirin. Heger armanc xwestina temsîliyetê ya ji gel be, ev encax bi bidestxistina mafan mimkûn dibe. Tiþta herî girîng ku parlementerên DTP’ê nakin ev e, ku ev jî hêviyên gel diþikînin.
Helbet ev yek ne tenê bi parlementerên DTP’ê ve girêdayî ye. Siyaseta tirkî û hêzên dewleta tirkan jî fersendê nadin wan. Lê mixabin hê tiþteke ku mirov bibêje “va ev polîtîka afirandin û dewlet bi ser wan de çû, bergiya wan girt” tune. Ji xwe herdem, di rewþa wekî ya kurdan û dewleta tirk de, siyasetmedar her tiþtî bi xwe nakin. Car caran bi taktîkên ku diafirînin, ji dêvla xwe didin kirin. Ez bawer dikim ku heta niha parlementerên DTP’ê ev tiþt jî nekirine. Tu kes an jî hêz ji dêvla xwe nedane peyivandin an jî polîtîka, bi wan nedane afirandin. Li gel vê yekê, ez dibêm qey ew hatine van polîtîkayan, taktîkan. Ji ber hin hêviyan, hem berî hilbijartinê bi devê birêz Aysel Tugluk û hin siyasetmedarên din hem jî piþtî hilbijartinê dîsa bi devê Tugluk û Ahmet Turk, tiþtên ku hatin zimên, eþkere dike ku siyasetmedarên kurdan têne van polîtîkayan.
Xaleke din a girîng jî ev e bi ya min. Divê siyasetmedarên kurd, tirkên xwe biafirandana/biafirînin. Lê mixabin ev jî nekirin. Nekirin li hêlekê, ku em bêjin hatin polîtîkaya dewletê ya afirandina kurdên xwe, ez dibêm qey wê ne neheqiyeke mezin be. Ji ber ku bi devê hin nivîskarên xwe, eþkere kirin ku li kurdên parîkî baþtir û lîberal digerin û mixabin, hinekî jî tevliheviya di nav DTP’ê de piþtî vê bangê kiþif bû.
Xaleke din jî ev e. Divê parlementerên DTP’ê ji rola bersivdayînê derketana û êdî bikaribana pirs bikirana, di her platformê de. Gerek di her platformê de, li ser navê kurdan pirs bikirana ku partî, rêxistin û hin saziyên sivîl, polîtîkayên xwe yên di der barê pirsgirêka kurd de zelal bikirana. Gerek bi pirsên xwe helwesta dewletê ya li hember gelê kurd bidana nîqaþ kirin. Lê mixabin wekî kesên sûcdar (ku psîkolojiyek bi vî rengî her bi wan re heye) her di vê rola bersivdayînê de man û pirî caran jî bersivên wan li hev nebahniyan. Mixabin bi dengekî bilind li bêsûcbûyîna gelê kurd xwedî derneketin…

imemzal@hotmail.com

**

Nivîsên Îrfan Amîda yên ku berê hatine weþandin:

- Exlaqê pênûsê

- Li hemberî polîtîkayên globalîzmê saziyên kurdan û yên demokratîk çi dikin

Hûn dikarin li van jî binêrin

Ji 'Qemerê' sê helbest

Ji 'Qemerê' sê helbest

28 06 2022

Silêmanî, Dengekî Dawidî, Stranên Edip Karahan

Silêmanî, Dengekî Dawidî, Stranên Edip...

22 06 2022

Eþq û êþên Kurdistanê di

Eþq û êþên Kurdistanê di "dîwana þermê"...

20 06 2022

Manaya Bilibendê û Çend Sirên Kurdish Mashup 2019

Manaya Bilibendê û Çend Sirên Kurdish...

14 06 2022

Ev jî hene

Ta: Êþên Ji dozdeh çîrokan dinisile

Ta: Êþên Ji dozdeh çîrokan dinisile

05 01 2017

Fotoyek û pêþdaraziya hin

Fotoyek û pêþdaraziya hin "nivîskar"ên kurd

11 01 2014

Bandora zimanên serdestan

Bandora zimanên serdestan

13 08 2019

Dahurandina çîroka-nowela “Xadim”*

Dahurandina çîroka-nowela “Xadim”*

12 01 2016

Tê gotin kitêbên me hatin þewitandin

Tê gotin kitêbên me hatin þewitandin

03 12 2008

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

HÎÇ, MATEMATÎK Û HELBEST

Çorê ARDA

Cemil Oguz

‘Her tiþt xweþ e’?

Cemil Oguz

Çorê ARDA

Redkirina deftereke modern

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Dêsê ma, sînorê þarî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

Konê folklorîzmeke empresyonîst

Çorê ARDA

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname