Gernas Roderîn

Wekî ku tê zanîn di navbera rojên 9-11’ê gulanê de Sendîkaya Kedkarên Perwerdehî, Zanist û Çandê (Egitim-Sen) li Navenda Kongreya Anadoluyê Lijneya Giştî ya Asayî ya 3'yemîn ligel nîqaşên germ pêk anî.
Ji ber ku li Tirkiyeyê ji aliyên sîyasî, civakî û heya astekê jî leşkerî ve pêvajoyeke gelekî germ heye, dost û neyaran bi awayekî ji nêz ve lijneyê şopandin. Lewra Egîtîm-Sen li vî welatî di nava saziyên sîvîl û sendîkayan de di biwarên wekî mafên kedkar, jar, jin, zarok, bindest, 'turban’, pirsgirêka kurd, destwerdana Amerîkayê ya li Iraqê û hwd. de ligel ku mirov carna awa û feraseta tekoşîna wê pesend neke jî mirov dîsa jî dikare bibîne ku hêzeke ji yên sereke û bandorker e. Vê tekoşîna xwe jî ne ji niha de lê vaye nêzî 60 salan e li gorî hêz, rêje û pêşaneyên komikên di nava xwe de- ku ew jî bi partiyan ve girêdayî ne- meşand/dimeşîne.
Belê bêguman ev lijne bi qasî ku bi pêşniyar û nirxandinên xwe deriyên xêrê li ber pirsgirêkên ku bûne gilokên xirboqî vedike, ew qasî jî nesîbê xwe ji galegal, paşgotin û xwerakişandinên van komikan jî distîne. Jixwe di vê nivîsarê de ew gotinên bi xirecir hilnayên û ne hewce ne jî. Lijne, serok û lijneya rêvebiriyê ku ji 7 kesan pêk tê; guherand. Wekî xalbalkêşî jî temsîla jinê ya di nava rêvebiriyê de ku berê hejmar yek bû, niha tevlî seroka nû derket sisêyan. Ev jî yek ji wan guherînên ku mirov pê kêfxweş dibe ye. Xwezî di nava her sazî û sendîkayên ku xwe dijber dibînin de ev rêjeya xweşbîn ya jinê hebûna. Lê li aliyê din di serî de çavên jin û dayikên kurd, paşê jî yên hemû kurdîparêzan lê hêviyê bû ku dê xala ziman bê rojevê û di rêziknameyê de bê pejirandin. Lê wisa nebû û dîsa ji bo heyameke meçhûl hat paşxistin ango avêtin pişta Çiyayê Qehf. 
Min di nivîsara berê de hêvî û daxwaza ku dê ‘xala perwerdehiya bi zimanê dayikê’ wekî biryar ji nû ve cihê xwe yê rûmetdar di nava rêziknameyê de bigire, kiribû. Lê pir mixabin di nava 524 delegeyan de ji bilî çend delegeyan pêve li vê xalê xwedî derneketin û kurdiya reben li wê salona xopan nabêjim ku bê xwedî lê kêm xwedî ma. Çiqas cihê daxê ye ku di nava ew qas delegeyan de –bersiva birêz serokê berê jî di nav de- hejmara kesên ku li ser vê xalê axivîne, tiliyên destekî derbas nekirine. Bi rastî jî bêyî bilêvkirina navên wan birêzan/wêrekan ku girîngî dane xala ziman û wekî mafekî jêneger parastine, mirov nikare derbas bibe. Belê birûmetno, gelekî spasî we dikim birêz Mehmet Guven-delegeyê şaxê çaremîn yê Enqereyê- û birêz Akman Şîmşek-delegeyê Antalyayê- ku di nava axaftinên xwe de wekî hevokekê be jî we anî ser ziman û we serokê berê birêz Alaattîn Dînçer jî bi rexnekirinê re neçarî bersivdanê kiriye ku gotiye ‘An me dê rêxistin bida girtin an jî me dê ev xal demekê bipaşxistana’ û hew. Heyf û mixabin feraseta bi vî rengî belkî ‘ziman kin o, emir dirêj o’ dike lê bi xwe re jî li pêşiya vê rêxistinê tenê asoyek teng û bi xumam radixe. Mînak; Egîtîm-Senê ji endamên xwe hejmarek cidî -ku piraniya wan jî mamosteyên kurd bûn- winda kir di van 2-3 salan de û di encama wê de jî rayeya ‘hevdîtinên tomerî’ (toplu goruşme) ku her sal di meha gelawêjê de li ser navê kedkarên perwerdehiyê ku bi hikumetê re dikir, winda kir. Bi vê windakirina mezin re jî raye ket destê sendîkaya şovenîst ‘Turk Egîtîm-Sen’a ku kiryar û ramanên wan li ba her kesî nas in. Egîtîm-Sen niha ji hemû aliyên tekoşînê ve ji hêza xwe ya berê hinekî bi dûr ketiye û heke wisa bidome têkçûna wê ya bi temamî jî dê jêneger be. Lewra di daneyên wezareta perwerdehiyê ku îsal weşandine de, li gorî 2-3 sal berê rewşa hejmara endamên Egîtîm-Senê - ku hingê di nava 3 sendîkayên herî xurt de di rêza yekemîn de bû- li hemberî yên din kambax e. Mixabin niha di rêza sêyemîn de ye. Bêguman di nava sedemên vê windakirina mezin de divê mirov qala hinek endamên ku bi hincet û metirsiyên berjewendiyên kesanî re ji Egîtîm-Senê îstîfa kirin û derbasî sendîkayên din bûn ku bibin ‘kewên lemekî’ û têr ji lemê binikilînin.
Ez bixwe piştî vê lijneyê wekî gelek xemxurên kurdî di bi warê xala navborî de ketim tatêla ji nû ve-nêzîktêdayina birêz serok Zubeyde Kiliç û rêvebiriya nû. Ya soxî, cenabê serok û endamên Lijneya Rêvebiriya Navendê (MYK) ya Heyama 7'emîn bêdengiya ku ev demeke dirêj e ciriyabû; di 16’ê gulanê de cara yekemîn bi Daxuyaniyeke Çapemeniyê xera kirin. Di nava 2 rûpelên daxuyaniyê de piştî ku têra xwe li ser pirsgirêkên şerq û xerqê serê xwe gelekî êşandine; li ser xala ziman jî li nêzî dawiya rûpelan hew bi hevoka ‘Ligel van, rêgeza perwerdehiya bi zimanê dayikê ku Egîtîm-Senê anîbû ber şêmûga girtinê dê tim ji bo me rêgezeke rênîşandêr be’ hatiye bihurandin. Dîsa hinekî min xwe ragirt û hêviya xwe ya ku ber bi nemanê ve diçe, parast. Me bi peroşekê dît ku di 6’ê pûşperê de Civîna 1'emîn Lijneya Serokan ya Heyama 7'emîn li dar ketiye û dîsa xumînek ku erş û ezmanan diqelişîne, berz bûye. Bi qasî ku me ji ragihandina Egîtîm-Senê û gupiskiya xwe fêm kiriye di Axaftina Vekirinê Ya Birêz Serok Zubeyde Kiliç de ku bi kêmanî 2-3 rûpel in; dîsa ji aş û qerwaş tê qalkirin lê ji binî ve qala xala ‘bivikê’ -biborin lê ezê êdî wisa binivîsim- nabe.
Berî ku têkevim beşa encamê ya vê nivîsara ku hinekî dirêj bû, lêborînê ji we dixwazim ku mixabin min li ser nêzîktêdayîna Egîtîm-Senê ya li hemberî xala ‘bivikê’ tiştekî xweşbîn-ji bo ku tune ye- nedît û nenivîsî. Îcar serê we bêhtir naêşînim û tewerê qala daxuyaniya dîsa ya seroka birêz ya roja 13’ê pûşperê ku bi boneya girtina dibistanan hat belavkirin nakim -ew jî nêzî 12 rûpelî ye- û jixwe qet û qet qala 3'emîn Rapora Xebatê Ya Lijneya Giştiya Asayî Ya KESK’ê (Konfederasyona Sendîkayên Kedkarên Gelemperî) ku di 17’ê pûşperê de hat weşandin-hema hema maşela bi qasî ji çaran sê payên cildekî Das Kapîtalê ye 430 rûpel e- nakim heyran, nakim. 'Xwedê çêke, Xwedê şifa xêrê bide, ma em çi bêjin?’

gernas_roderin@hotmail.com

***

Nivîsa Gernas Roderîn a berê:

- Egîtîm-Sen û xala perwerdehiya bi zimanê dayikê