Cemil Oguz
Ji ber du dozan Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê weşanger Ahmet Onal mafdar dît û cezaya pereyan li Tirkiyeyê birî. Onal ji bo me axivî: "Derdê me ne pere ye, em dixwazin li Tirkiyeyê azadiya ramanê çêbe, her kes bi awayekî azad dîtinên xwe bîne ziman."
Nivîskar Mahmut Baksî li ser karsazê kurd Huseyîn Baybaşîn pirtûkek bi navê "Teyrê Baz" nivîsî bû û Weşanên Pêrî ew pirtûk weşandibû. Pirtûk di berfanbara 1999'an de derketibû û pêre jî li hemberî Weşanxaneya Pêrî û xwediyê wê Ahmet Onal doz hatibû vekirin. Di 7'ê sermaweza 2002'yan de dadgehê 20 meh cezayê hepsê li Onal birî. Pirtûkê ku 4 hezar heb hatibû çapkirin hat desteserkirin û cezaya Onal jî li cezaya pereyan hate veguhastin. Onal, li ser vê yekê serî li Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) da.
Her wiha weşanger Ahmet Onal bi navê "Dêrsim'de Alevilik" (Li Dêrsimê Elewîtî) ya Munzur Çem weşandibû di avrêla 1999'an de. Dadgehê li hemberî vê pirtûkê jî bi sedema "gel ber bi kîn û neyartiyê ve dehf daye" doz li Onal vekir û di berfanbara 2002'yan de 20 meh cezaye hepsê lê birî. Paşê ev ceza jî veguhast cezayê pereyan.
Weşanger Ahmet Onal ji bo vê dozê jî serî li DMME'yê da. Di van dozan de Onal bi xala 312'yan ku di 1'ê pûşpera 2005'an de ji holê hate rakirin hatibû darizandin û ceza xwaribû. Onal jî dema doz biribû DMME'yê wisa xwe parastibû: "Dadgeh mafên azadiya ramanê qebûl nakin. Di pirtûkên ku min weşandine de banga nefretê an jî nijadperestiyê, binpêkirina mafên kesî nîn e. Dadgehên Tirkiyeyê bi van darizandina Xala 10'an a Peymana Mafên Mirovan a Ewropayê (PMME) binpê dike."
DMME ku doz qebûl kiribû di 2'yê vê mehê de biryara xwe ya dawî da û Onal mafdar dît. Dadgehê got ku dadgeha Tirkiyeyê mafê azadiya ramanê ya Onal binpê kiriye û bi vî awayî Xala 10'an a PMME'yê binpê kiriye. Di encamê de ji ber zirarê madî û manewî ya weşanger dadgehê 6 hezar Euro cezayê pereyan (li dor 14 hezar TL) li Tirkiyeyê birî. Tirkiye dê vî pereyî bide Onal.
'Ev tazmînat mexdûriyetê ji holê ranake'
Weşanger Ahmet Onal ji bo me axivî û got ku me wê demê rêza rêveberê dadgehê ku dadger, dozger di heman rêzê de ne qebûl nekir û me ew rêzbûna wan a li kêleka hev jî bir DMME'yê. Onal dibêje digel Tirkiye hatiye mehkûmkirin jî bi encameke ne kêfxweş e û wisa dom kir: "Edaleta derengmayî ne edalet e. Ji 99'an ve ev doz didome bûye 13 sal. Ev ne edalet e. Ev cezayê ku hatiye dayîn mexdûriyeta min ji holê ranake. Li ser xaleke wisa Tirkiye gelek caran hatiye mehkûmkirin û Tirkiyeyê cezayê pereyan daye. Tirkiye ceza dixwe lê hê jî azadiya ramanê qebûl nake. Derdê me ne pere ye. Em pere naxwazin, em dixwazin mirov bi awayekî azad fikrên xwe bînin ziman. Li Tirkiyeyê em azadiya ramanê dixwazin, ne pereyan. Bila mirov bikaribin bi rehetî li ser elewîtî, pirsgirêka kurd fikrên xwe bînin ziman. Me ji bo pereyan ev pirtûk çap nekirine. Ji bo azadiya ramanê me çap kirine."
Weşanger Ahmet Onal ku ji salên 90'î ve weşangerî dike, heta niha bi dehan doz lê hatine vekirin, pirtûkên wî hatine komkirin. Onal dibêje li ser van her du pirtûkan du dozên din jî hê li DMME'yê ne û piştî vê encamê emê ji DMME'yê bixwazin ku wan dozan jî bi lez bi dawî bike.
***
Bi şertê nîşandayîna çavkaniyê her kes dikare nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê bikar bîne. Bêyî nîşandayîna çavkaniyê bikaranîna nûçe, nivîs û fotoyên Diyarnameyê qedexe ye.
*****
Ji nav nûçeyan hilbijêrek:
- 'Bila Midûriyeta Emniyetê bi Baydemîr ve bê girêdan'
- Erdogan: Perwerwerdehiya bi zimanê zikmakî nîn e
- Zana Farqînî ji Bulent Arinç pirsa meseleya ferhenga kurdî dike
- Demîrtaş: Dengên BDP’ê ji sedî 10 zêdetir in
- Berendamên mamostetiya kurdî çalakî li dar xistin
- Diyarbakir BB lîderiya xwe didomîne