Diyarname
Romana Eliyê Evdilrehman a bi navê “Xatê Xanim” ji aliyê Weşanên Lîsê ve li Amedê hat weşandin. Xanê Xanim yek ji romanên pêşîn ê kurdan e.

Romana “Xatê Xanim” ku di sala 1959’an de ji aliyê Evdilrehman ve hatibû nivîsandin û weşandin wekî yek ji romanên klasîk ê kurdan tê hesibandin. Li dinyayê romanên klasîk ji aliyê gelek weşanxaneyan ve têne weşandin. Xatê Xanim jî niha ket vê rewşê. Romana Evdilrehman “Xatê Xanim” ku çend sal berê ji aliyê Weşanên Belkî ve li Amedê hatibû weşandin vê carê ji aliyê Weşanên Lîs ve hat weşandin.

Xatê Xanim pêşî di sala 1959’an de li ser destê Weşanxaneya Haypêthratê li Yêrêwana paytexta Ermenistanê hatibû û lehenga pirtûkê Xatê Xanim serekî ji bo serhildanekê dike.

Serhelenga romanê Xatê Xatim e ku piştî mirina Têmûrê serek, êl û eşîrên, komên civakî yên devera Dêrsimê yên kurd tên ray û şêwrê jê distînin. Xatê Xanima ku di romanê de di wê hewildanê de ye ku Sultanê kurê xwe yê tayê bi tenê ji nava lepên mirinê derxe, balkêştirîn aliyê wê ew e ku di nava demeke kurt de dikare komikên kurd ên li deverê bi ray û şêwra xwe li hev bicivîne û bîne rayê, li Çiyayê Êginê yê li nêzîkî Ezirganê û li çiyayên li fêza Dêrsimê wekî şervan wan amadeyî şer bike û bi yekdestî wan derxe pêşberî hêzên dagirker.
Xatê Xanim novelek e, ya ku her çend behsa jinekê dike, ya ku ji ber mijara xerc û xeracên dewleteke dagirker û girtina Sultanê kurê xwe serî li hemberî hêzên dagirker hildide, lê ev jin çi dike çi nake – bi helwesta xwe ya nêzîkî aqilan – nahêle şer dest pê bike, lê digihîje merema xwe û kurê xwe rizgar dike, bi sadetiya honaka xwe û bi kurdiya xwe ya ‘edetî ya xurt ve, hem di nava hemû berhemên Eliyê Evdilrehman de, hem jî di nava sercema pexşanên bi Kurdî-Kurmancî de yek ji ‘eyantirîn deqan e.

Xatê Xanim / Eliyê Evdilrehman / Roman / 80 rûpel