Nivîskar Adar Jiyan pirsên Diyarnameyê yên li ser pirs û pirsgirêkên nivîs û nivîskariya kurdî bersivandin:
Tu berhema xwe di kîjan ÅŸert û mercan de diafirînî?
- Di wan ÅŸert û mercên ku hemû qadên civakî warên jiyanê tengav dikin de diafirînim.
Di dema afirandina berhemê de pirs û pirsgirêkên te yên sereke çi ne?
- Pirsgirêka sereke dem e. Dem têra min nake.
Tu dikarî bi rehetî berhema xwe bidî çapkirin?
- Na. Pir bi zehmetî; bi pereyan û bi ser de jî bi hêvî û sed ricayê didim çapkirin.
Ku te dabe çapkirin, te bi weÅŸanxaneyê re peymaneke çawa çêkiriye?
- Min berhemên xwe heta niha li du çapxaneyan dane çapkirin. Yek jê pirtûkeke min çap kirin û pirtûkek jî neda min; tev li ser hesabê xwe belav kir. Ya din jî çar pirtûkên min, belê bi pereyên min çap kirin û belavkirina pirtûkan ma di stûyê min de. Hê min heqê çapê dernexistiye.
WeÅŸanger çi ji te xwest û çi da te ji bo çapkirinê?
- Çapxane, digel berhemên, min pere (heqê çapê ji min xwest). Tu tiÅŸtek neda min.
WeÅŸanxaneya ku pirtûka te çap kir, bi qasî ku heq dike qîmet da berhema te yan na?
- Çawaniya (kalîteya) çapê baÅŸ bû. Lê belê hê tev nehatine belavkirin.
Berhem baÅŸ hate belavkirin yan na?(li cem hemû pirtûkfiroÅŸên navendî peyda dibe yan na?)
- Belê, li gelek pirtûkfiroÅŸên navendî jî hatin belavkirin.
Bi têra xwe reklam hate çêkirin, weÅŸanger ji bo danasandin û reklamê berpirsiyariya xwe bi cih anî yan na?
- Çapxaneyê pirtûkên min dane nasîn û reklama wan baÅŸ hate kirin.
Ji bo te qet ÅŸevên xwendinê yan jî 'roja îmzeyê' hate çêkirin?
- Na. Ligel ku çar pirtûkên min pevre hatin çapkirin jî tu carî tiÅŸtekî wisa pêk nehat.
Bi te weÅŸangerên kurd di warê edîtorî û redaksiyonê de berpirsiyariya xwe bi cih tînin an na?
- Redaksiyona pirtûkên xwe min pêk anî. Hinek kêmasî hene. Belê berpirsiyariya edîtorî û tiÅŸtên din çapxaneyê bi cih anî.
Heke tu bawer dikî bi cih naynin, tu dikarî çend mînakan bidî? Lazim e ku çi bikin, nakin?- Lazim e ku edîtor û redaktorên çapxaneyê bi profesyonelî bixebitin ku tu kêmanî nemîne. Lazim e ku her berhem seranser ji nû ve were redaktekirin.
Tu bawer dikî sedemê kêm firotina pirtûkên kurdî weÅŸanger in?
- Berpirsiyariya weÅŸangeran heye. Belê ji sedî sed berpirsiyar ne ew in. Gelek sedemên cure bi cure hene. Yek ji wan jî kêmxwendin e. An jî nexwendin e. Ango nexweÅŸiya giÅŸtî ya nexwemdinê ye.
Ku xwendevan nebe pirtûk nayê firotin, pirtûk neyê firotin weÅŸanger pere qezenc nake, weÅŸanger qezenc neke pere nade nivîskar, weÅŸanger pere nede nivîskar, nivîskar jî ji ber pirs û pirsgirêkên aborî bi têra xwe nikare ked û dema xwe bide nivîsê... Yanî bi kurtasî mesele wekî xelekên zincîrekê bi hev ve girêdayî ye... Ji bo çareserkirina pirsgirêkê divê çi bê kirin? Kî bike? Çawa bike?
- Divê ev pirsgirêk bi dorhêlî were nirxandin û li çareseriya wê bê cehdandin. Hemû hêl bandorê li hevdû dikin. Ango di navbera hemû aliyan de erênî an jî neyinî hevhîkariyeke xurt a bivênevê heye. Heke her kes berpirsiyariya xwe bi cih bianiya pirsgirêk nedima. Mixabin, wekî hemû pirsgirêkên civakî yên din ev pirsgirêk jî ji bêberpirsiyariyê tê.
Par ji 110'an zêdetir pirtûkên kurdî hatin çapkirin, gelo te ji van çend heb KIRÎN? Ku te nekirîbûn çima?
- Ez nizanim bê min çend jê kirîne belê, ez dikarim bibêjim ku ji gelk deveran ve ji bo belavkirina pirtûkan gelek kolî ji min re tên û ez wan belav dikim. Bê guman ne minkûn e ku min hemû dîtibin an jî kirîbin.
Hejmara nivîskaran û berheman her diçe zêde dibe, lê hejmara xwendevanan zêde nabe, tu vê rewÅŸê çawa dibînî?
- Ez vê rewÅŸê berbixêr nabînim. Xwezî hejmara xwendevanan zêde û hejmara nivîskaran kêm bibûye. Bel rastiya vê yekê jî ev e ku her xwendevanê kurd nivîskar e û her nivîskarê kurd jî xwendevan e.