• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Nûçe

Mamoste Nado: Bi lezgînî gere em dersên kurdî hilbijêrin

Dîrok : 06 01 2022 | Beþ :

Nûçe

Cemil OGUZ

MEB'ê (Wezareta Perwerdehiya Neteweyî ya Tirkiyeyê) pêþniyarname þand dibistanan û xwest ji bo sala bê dersên hilbijêr bêne diyar kirin. Ji ber ku di nav de kurdî jî heye bar dikeve ser milên malbatan. Mamoste Dr. Kenanê Nado dibêje, "Malbat divê gavek zûtir dersê hilbijêrin. Bar dikeve ser milê HDP'ê jî."

KÎJAN POLÊ, ÇI ZIMAN HENE?

Li Tirkiyeyê di dibistanan, di pola 5,6,7 û 8'an de ji bilî dersên mecbûrî, dersên hilbijartî (neqandî) jî hene. Malbat dikarin ji nav wan dersan dersek hilbijêrin. Di nav dersên têne hilbijartin, di bin beþa "Yaþayan Diller ve Lehçeler" (Zimanê Dijîn û Zarava) de kurdî kirine du beþ, wekî 'Kurmancca' (Kurmancî) û 'Zazaca' (Zazakî-kirmanckî). Ji bilî ev her du zaravayên kurdî, zimanên wekî lazî, gurcî, boþnakî, arnawûdî jî hene. 

Ji van her çar polan (5-6-7-8) zarokan biçin kîjan polê jî malbat berî salê dikarin derseke hilibijêrin. Ji ber ku kurdî jî derseke hilbijêre, kurd dixwazin malbat ji bo zarokên xwe kurdî (kurmancî, zazakî) hilbijêrin.

DEM NIHA YE

MEB her sal serê salê pêþniyarnameya dersan diþîne dibistanan û ji midûran dixwaze malbat werin hilbijêrin. MEB'ê roja 31.12.2021'ê ev pêþniyar name þand û heta 21'ê vê mehê dem heye ku malbat hilbijêrin. Ji bo ku derseke bê dayîn li temamê dibistanê (kîjan pol dibe bila bibe) divê 10 xwendekar hebin. Ji bo hilbijartina dersê hindik dem maye.

Li ser vê meseleyê me bi yek ji pisporên vî karî, yek ji kesên ku di nav vî karî de ye, bi Mamosteyê Zanîngeha Artûklûya Mêrdînê Dr. Kenanê Nado re xeber da.

Nado pêþî bang li malbat û saziyan kir ku destê xwe liz bigirin, ji ber ku erê dem heta 21'ê mehê ye lê carinan berî wê demê jî demê dadigirin.

Dr. Kenanê Nado li ser meseleyê ji bo me qala "Kengê, çawa û çima"ya meseleyê kir: "Kengêya wê ev e: Her sal MEB genelge diþîne. Îsal jî þand. Dema hilbijartinê ji 3'çileyê/rêbendanê heta 21'ê çileyê/rêbendanê ye. Kurmancî û zazakî kirine du beþ, di nav lîsteyê de. Ji bo pola 5,6,7û 8'an ê ji bo salek din hildibijêrin. Malbat divê demildest zû hilbijêrin. Niha form þandine dibistanan. Gere em bi lez vê meseleyê bixin rojeva malbatan."

3 RÊ HENE

Li ser "Çawa"ya meseleyê jî Nado vê dibêje, "3 rê hene. Yek, xwendekar wê formê ji midur teslîm bigirin û bi dê û bavên xwe bidin îmzekirin yan jî dê û bav bi xwe dikarin herin dibistanê, dersê hilbijêrin, îmze bikin û teslîmê midur bikin. Rêya sêyem jî ji ber pandemiyê, MEB'ê gotiye heta ji we bê wekî online biþînin. Online jî form amade ye."

ÇIMA GERE EM KURDÎ HILBIJÊRIN?

Ev çend salên dawî ye ev mesele her tê rojevê Lê sist dimîne, bêrêxistin dimîne û MEB jî loma guh nade, mamosteyan naþîne, dersa kurdî nayê dayîn. Loma jî girîng e ders bê hilbijartin. Mamosteyê kurdî Dr. Kenanê Nado li ser pirsa "Çima divê em dersa kurdî hilbijêrin jî van tiþtan tîne ziman: "Berî her tiþtî bi vê dê kurdî di saziyeke fermî de bê bihîstin, axaftin û bi vê re dîtina kesên dibêjin kurdî ne meþrû ye û nizanim çi ye wê bê þikandin. Hin dibêjin 'ev gavek biçûk e'. Erê biçûk e, ev derdê kurdî deman nake, lê ev ji bo hin bariyeran biþikîne muhîm e. Ya diduyan prestîja kurdî li cem zarokan û malbatan bilind dike. Zarok tenê li mala xwe nabihîze dibêje, vaye li cem mamoste, li dibistanê jî kurdî tê peyivîn, ev ziman zimanekî maqûl e, hêja ye. Vê hestê dide zarokan.  Xala sisêyan jî bazara kurdî bi vê geþ dibe. Mînakên vê me dîtin, li dibistanên ders têde heye, pirtûkxaneyên kurdî ava bûn. Ev aliyek bazarê ye, aliyê din xwîner zêde dibin mamoste dikarin dengê xwe bilind bikin, bêjin wan bigirin bikin kadro."

ROLA HDP'Ê

Nado li ser meseleya ku HDP'ê li meclisê anî bû ziman jî got, "Du sê caran HDP ji Meclisê pirsî çima mamosteyên kurdî nagirin kadro. Hinceta wan çi bû? Bersiv dabûn ku kes kurdî hilnabijêre, pêdivî pê tune ye. Bi vî MEB xwe mafdar derdixe. Loma jî dema hilbijartin zêde çêbibe MEB mecbûr e qebûl bike. Madeya 4 û 5'an diyar dike, divê herî kêm 10 kes vê hilbijêrin. Piþtî 10 kesan hilbijart, midûr nikarin bibêjin ez dersê nadim. Made eþkere dibêje, ger 10 kesan ders hilbijartin mamoste tune be jî mecbûr e tayîn bike. Mamosteyek kadroyî tune be jî wekî ek ders dê mamosteyek peywirdar bikin ku sertîfîkaya wê/î hebe. Yan jî ji wî bajarî kesekî peywirdar bikin wekî 'ucretli ogretmen'. Ew jî tune be, mamosteyek dîploma hebe dikare bikeve vê dersê. Xala 4 û 5'an vê dibêje, ez nabêjim. Loma divê pêþî em dersan hilbijêrin. Li Kurdistanê jî, bajarên metropolan jî  problem e, însan zêde hev nas nakin. Li vir bar dikeve ser milê rêxistinê, dikeve ser milê HDP'ê. Ew malbatan nas dikin. Dikarin bînin ba hev û dersan hilbijêrin. Niha heta 21'ê mehê dem heye, lê dibe berî wê 15-16'ê mehê de jî meseleyê bigirin. Loma divê em lez bikin."

ÎNSIYATÎFA MAMOSTEYAN

Li aliyê din mamosteyên kurdî yên ku xwendina xwe temam kiribûn lê nehatibûn tayînkirin jî di nav tevgerê de ye. Wan li ser twittirê hesabeke bi navê însiyatîfa mamosteyên kurd vekiribû, wan jî li ser hesabê xwe bang li malbatan kir ku dersan hilibijêrin. Li aliyê din du vîdyoyên divê malbat çawa bikin jî amade kirin û belav kirin.


Mamosteyê Zanîngeha Artûklû Dr. Kenanê Nado bang li malbatan dike ku gavek zûtir herin dibistanan û ji bo zarokên xwe dersa kurdî hilbijêrin.

**
Ji bo serîlêdana online bitikînin:
- FORMA-SERÎLÊDANÊ
Xala 3 û 4'an meseleyê eþkere dike. Piþtî 10 kes bêne dîtin ders tê dayîn.

 

** 

 


YOUTUBE: www.youtube.com/diyarnamediyarname 
MALPER: www.diyarname.com
TWITTER: twitter.com/diyarname1
FACEBOOK: facebook.com/diyarname

MAIL: diyarname@diyarname.com      

Hûn dikarin li van jî binêrin

Demirel: 1932’yan de li Ermenistanê 35 dibistanên kurdî hebûn

Demirel: 1932’yan de li Ermenistanê 35...

25 06 2022

Sadînî: ’Mîrnameya Hekarîyan’ ne behsa mîrekiyek, behsa dewletek dike

Sadînî: ’Mîrnameya Hekarîyan’ ne behsa...

25 06 2022

Kayûmê vê carê peykerê Cegerxwîn rakir

Kayûmê vê carê peykerê Cegerxwîn rakir

21 06 2022

Gule bera rêveberê ÎHD’ê dan

Gule bera rêveberê ÎHD’ê dan

19 06 2022

Ev jî hene

10 DTP'yî hatin girtin

10 DTP'yî hatin girtin

14 09 2009

BDP'ê tekzîbek ji bo Tarafê weþand

BDP'ê tekzîbek ji bo Tarafê weþand

23 08 2010

Cezayê hepsê dan Hozan Canê

Cezayê hepsê dan Hozan Canê

18 10 2021

Îro: Agahiyên li ser dersa kurdî

Îro: Agahiyên li ser dersa kurdî

18 01 2022

Diyar Goç-Der hate girtin

Diyar Goç-Der hate girtin

27 05 2010

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Redkirina deftereke modern

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Dêsê ma, sînorê þarî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

Konê folklorîzmeke empresyonîst

Çorê ARDA

Dilþêr Bêwar

NÊRDEWAN

Dilþêr Bêwar

Omer Dilsoz

Sîyabo, darhejîrokê û hin tiþtên dîtir

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname