NECATİ MUMAY
Bûyera Newala Qesaba ku niha BDP'ê xist rojevê nêzî 20 sal berê ketibû rojevê. Wê deme bûyerên PKK di asta bilind de bûn. Di pevçûnan de PKK'yiyên ku cenazeya wan ji aliyê malbata wan ve nedihatin girtin yan jî nedihat zanîn ku malbata wan kî ye ji aliyê Şaredariya Sêrdê ya ANAP'î ve bi kepçeyan li Newala Qesaba di gorên tomerî de hatibûn veşartin.
Lê piştî Dr. Ekrem Bilek ê SHP'yî ku di hilbijartina herêmî ya adara 1989'an de bû Şaredar, di meha avrêlê de xizmên yên mirî serî li dozgerî dan û cenazeyên xwe xwestin. Dozgerî cih de ket nav tevgerê û di 22'yê avrêla 1989'an de, xebatkarên şaredariyê cih nîşan dan û di dawiyê de Newala Qesaba hat kolandin. Di kolandinê de tirm û hestiyên ku hatin dîtin di bin çavdêriya polîs û rayedarên îstîxbaratê de ji aliyê şaredariyê ve di goristana bajêr de hatin definkirin...
Roja kolandinê
Wê rojê nehiştin kes nêzî cihê kolandinê bibe. Destûr nedan rojnamegeran jî. Li ser gorê jî pêşî li çapemeniyê girtin. Lê di bin wan şertên dijwar de jî rojnamegeran wêneyê birina tirman û definkirina li Goristana Zevye kişandin û bûyer tesbît kirin. Di vê navberê de ev yek bal dikişand: Hin parçeyên tirman xistibûn tûrikên spî û ew dibirin goristanê.
Di vê navberê de malbat kêfxweş bûbûn ku tirm ji newalê derxistine û li goristanê defin kirine lê li bajêr jî nerazîbûnên wekî "çawa tirmên terorîstan li cem miriyên me defin dikin" dianîn ziman. Paşê dîsa hin tirmên PKK'yiyan yên bixwedî-bêxwedî di deman beşa goristanê de (hin bi merasiman) dihatin definkirin. Li goristanê ev kirin hê didome û ger gotina "Zevye" rast be û şibandin ne şaş be li vir "Goristana PKK'yiyan" hatiye sazkirin.
Serdema bi pevçûnan
Pêvajoya hate jiyîn serdema 2'yemîn ya Ozal bû û di wan deman de hê li Sêrtê bi nasnameya kurd bi awayekî fermî siyaset nedihat kirin. PKK'ê çalakiyên xwe yên li çiya didomand, carinan roket bi navenda Sêrtê jî diketin. Carekê yek ji roketan li Şaredarê SHP'yî yê Sêrtê Ekrem Bilek ketibû, lê kesek nemiribû. Wê demê 4 kes bi îdîaya li hemberî Waliyê Sêrtê Atilla Koç (Wezîrê Çandê yê berê yê hikumeta Erdogan) wê sûîkastê çêbikin, di pevçûnek li hemberî tîmên taybet de miribûn.
Û sûîkastek
Piştî kolandinê du sal derbas bû û berî hilbijartina giştî ya 1991'ê sûîkastek ku wekî tolhildana PKK'ê hate qebûlkirin pêk hat. Di dema ew tirm li Newala Qesaba hatin binaxkirin şaredar ji ANAP'ê Mahmut Çalapkulu bû. Çalapkulu li mala xwe hat kuştin. Bi şev li zingila mala şaredarê berê dane. Şaredarê berê Çalapkulu çawa derî vekiriye tê texmînkirin ku du kesan gule bera wî dane. Çalapkulu ku bi giranî birîndar bû li nexweşxaneyê jiyana xwe ji dest dabû.
Berî hilbijartina giştî li Sêrtê vê bûyerê hevkêşeya siyasetê xira kir. Bacanaxê şaredarê berê mutehît Ahmet Eriş ji ANAP'ê berendamê mebûsiyê bû; ew cih de ji berendamtî vekiriye û di encama îtîfaka hilbijartinê de SHP'ê ji rêza 2'yemîn û 3'yemîn du kurd wekî berendam nîşan dan û 3 mebûs derxistin.
Rewşa niha
Niha BDP'ê bûyer dîsa xist rojevê. Tê îdîakirin ku li wê derê gelek tirm hene. Rewşenbîr, hunermend, nivîskar ji bo Sêrtê têne vexwendin. Herî dawî jî şaredarê biryar da ku li wê derê daran biçîne û wê derê bike cihê gerê.
Meşa ji bo 'Bila li gor isûlê gor bêne kolan'
Newala Qesaba ya li Sêrtê demên dawî de bi 'Gorên tomerî' di rojevê de ye. Berî meşa duh a 40 hezar kesî ya li Sêrtê, li serê meha adarê komek ku di nav de stranbêj û nivîskarên navdar jî hebûn bi daxwaza 'bila goristanên tomerî li gor isûlê bêne vekirin' heta Newala Qesaba meşiyan. Şaredarê Sêrtê Selîm Sadak, Serokê BDP'a Bajêr Faruk Sagla, Şaredarê Misircê Necat Yilmaz jî bi wan re bû. Ferhat Tunç piştî ku strana li ser Newala Qesaba stra, wisa got: "Ev a ku me xwest straneke şînê bû, em fikirîn ku wateyeke wê heye. Em di serdemeke girîng de ne. Ji bo çareserkirina pirsgirêka kurd firsendek mezin heye. Pêvajoya bêçalakiyê li dar ket lê mixabin tiştên divên nehatin kirin. Em dixwazin bala hemû Tirkiyeyê û raya giştî bikişînin ser vê derê.
Ji Radikalê hatiye girtin
Ji bo wêneyên binêrin: Newala Qesaba