• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Nûçeyên Çandî

2010: Di nav kurdî de pirtûka salê ev e

Dîrok : 02 01 2011 | Beþ :

Nûçeyên Çandî

Cemil Oguz

Îsal li dor sed* pirtûkên bi kurdî li bakur û Tirkiyeyê hatine weþandin. Lê berî weþandina lîsteyê em pirtûkeke bi kurdî derketiye dikin pirtûka salê: Di xewnên xwe de jî ez ê zimanê xwe winda nekim

Gelek pirtûkên hêja hatine çap kirin** lê çima ev pirtûk? Gelek sedemên wê hene. Pêþî agahiyên giþtî: Di nav kurdî de hin klasîkên kurdî hene wekî "Mem û Zîn"a Ehmedê Xanî, Dîwana Melayê Cizîrî, ya Feqiyê Teyran û hwd. Her çiqas ev klasîkên me heta niha bi têra xwe qîmet nedîtine, ji aliyê gelek kesî ve nehatine xwendin jî rastiyeke wisa derketiye holê: Heta niha hema bibêje hemû weþanxaneyên kurdan Mem û Zîn çap kiriye, bêþik ji yekê zêdetir çapa wan hatiye kirin. Em klasîkên kurdî bidin aliyekê, pirtûkek ku 6 çap kiribe di nav kurdî de tune ye.*

Pirtûka "Di xewnên xwe de jî ez ê zimanê xwe winda nekim" a Sechu Sende ku ji zimanê galî ji bo kurdî hatiye wergerandin di sala 2010'an de çapa xwe ya yekemîn kir. Li gor pirtûkên kurdî yên heta niha hatine weþandin/têne weþandin de pirtûk bi buhayeke biçûk (4 TL) hat firotin. Û heta niha çapa wê 6'emîn hatiye kirin.

Pirtûk ji aliyê gelek kesan ve (her gotar kesekî/ê) hatiye wergerandin. Di nav kurdî de yekem pirtûk e ji aliyê 34 kesî ve hatiye wergerandin. Di vî warî de mirov dikare rexne jî bike ku kesên ne wergêr in, belkî nikaribin wergêrî bikin jî wergerî kirine, lê ev terciha weþanxaneyê ye û rewþa 'pirtûka salê' naguherîne.

Ji bilî van xalan Weþanên Avesta herhal yekemîn weþanxaneyeke kurdan e ku nivîskarê pirtûkê ku wergerandiye aniye Stenbolê, beþdarî Fûara Pirtûkan TUYAP'ê kiriye, jêre paneleke li darxistiye û dûre jî pirtûk pê dane îmzekirin. Û paþê jî paneleke din li Amedê li dar xistiye.

Bi vê pirtûkê têkiliyeke di navbera zimanê galî û kurdî, gelê galî û kurdan de, di navbera wêjeya her duyan de hate sazkirin. Kurd (îhtîmale haya gelek kesî jê nebûn) bi galî, têkoþîna zimanê galî çêbû, helbet haya wan jî ji kurdî...

Ger hûn qala naverokê bikin: Pirtûkek serketî ye, xwedî zimanek herikbar e û di heman demê de li welatê xwe xelat jî girtiye.***

Û wekî gotina dawî, nivîskarê pirtûkê di pêþeka pirtûkê de wisa gotiye ku ev gotinên wî gelek diþibin gotinên nivîskarên kurdan: "Keçek min a yek salî heye. Navê wê Estrela ye. Du meh hefte berê keça min dest bi vegotina hin peyvan kir: Dayê, bavo, kûçik, av û hwd. Ez hêvî dikim wê Estrela tu demê dest ji dîtina xewnan a bi zimanê xwe bernede. Zimanê me gelek taybet e, ez bawerim diþibe zimanê we (Qesta wî kurdî ye). Ez bi zimanekî diaxivim, hin naxwazin pê biaxivin. Ez bi zimanekî diaxivim, hin dixawzin vê biçûk bixin. Ez bi zimanekî diaxivim hin vê sansur dikin. Ez bi zimanekî diaxivim hin dixwazin wî ji holê rakin."

 

 


*Lîsteya pirtûkên bi kurdî yên 2010'an emê sibê (03.01.2011) biweþînin.
**Emê nirxandina li ser van pirtûkên me wekî biqîmet bi nav kirin jî nirxandinê sibê bikin.
***Ji bo agahiyan û hevpeyvîna bi nivîskarê pirtûkê Sechu Sende re fermo: Ji tecrubeya galîsyayiyekî pirsgirêka zimanê kurdî

***

 

Nûçeyên li ser Sala 2010'an:

- 2010: 20 fîlmên serketî yên salê hatin hilbijartin

- 2010: Di meclisê de performansa BDP'ê

- 2010: Wêneyê salê li Amedê hat kiþandin

- 2010: Li Tirkiyeyê sînemayê rekor þikand

- 2010: 57 Rojnameger hatin kuþtin

 

Hûn dikarin li van jî binêrin

Ji Akre heta Laleþê, dîmenên ji Herêma Behdînanê

Ji Akre heta Laleþê, dîmenên ji Herêma...

07 08 2022

Fîlmên vê hefteyê

Fîlmên vê hefteyê

06 08 2022

‘Sansur’ bi nîþandayîneke taybet tê pêþkêþ kirin

‘Sansur’ bi nîþandayîneke taybet tê...

03 08 2022

Seroka Juriya Porteqala Zêrîn diyar bû

Seroka Juriya Porteqala Zêrîn diyar bû

02 08 2022

Ev jî hene

Mîhrîcana Amedê dê ji bo aþtiyê deng bide

Mîhrîcana Amedê dê ji bo aþtiyê deng bide

08 05 2009

'Hamlet' li Îzmîrê bi kurdî derdikeve ser dikê

'Hamlet' li Îzmîrê bi kurdî derdikeve ser dikê

06 12 2012

Xelata Nobelê ya Wêjeyê dan Le Clezio yê fransiz

Xelata Nobelê ya Wêjeyê dan Le Clezio yê fransiz

09 10 2008

'Berlinale' dest pê kir

'Berlinale' dest pê kir

10 02 2017

 Fîlmê

Fîlmê "Zer" ê Kazim Oz li festîvalê ye

10 04 2017

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Paradoksa hezkirinê, eþqê û welatperweriyê

Çorê ARDA

Omer Dilsoz

Keprokan çêkin ji þaxêt beranan

Omer Dilsoz

Helîm YÛSIV

Mane tu kurd î, naxwe normal e bavê min

Helîm YÛSIV

Mîrza Ronî

Qurmîcik

Mîrza Ronî

Çorê ARDA

HÎÇ, Matematîk û Helbest

Çorê ARDA

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname