Nabî YAGCI

Li ser navê operasyona KCK’yê  ji 80’yî zêdetir kes, 17 şaredar bi daxwaza girtinê di bin çavan de ne; ji ber  derketina mina rê, ez mecbûr im ku van rêzikan zû binivîsînim, lewma ez berî ku encamên vê operasyonê bi dest bixim dinivîsînim.
Heke hûn dixwazin Pêşîlêvekirina Demokratîk biqedînin encax ev dikaribû bihata kirin û evqas dikaribû bihata kirin. Ew dîmena mirovên ku destên wan bi kelemçe û rêz bi rêz, di her milekî wan de bi polîsekî hatibûn rêzkirî, wê demeke dîrêj û belkî jî qet ji bîra me neçe. Min şerm kir. Gotineke ku ez bêjim nîn e. Em beyxûde li ber deriyê Yekitiya Ewrûpa nesekinin, me nastînin, çima bistînin ku, heke ez bim ez jî nastînim. Dê bêjin ku, berê bi awayekî mirovane li mirovan tevbigerin piştre em ê li mijarên din mêze bikin. Ez ê jî wisa bêjim.
Di vê meselê de tiştek heye, ma ev hemû tişt ligel hikûmetê dibin? Edî tu wateya van pirsan nîn e. Eger di çareserkirina pirsgirêka Kurd ya weke mijareke ku hewcedariya hesasiyetên awarte dixwaze de, heke ku hûn nikarin pêşiyê li prowakasyonên wan, ên ligel we ku li ser navê we dê encamê derbixe bigrin, wê demê rewşa we ew e; “Heke tuyê nikaribî çima tu xwe li vî karî da tînî. ”
Ez şiroveya vê meseleya ku ravekirina wê hinekî bi zehmet e ji paşê re dihêlim. Jixwe tiştekî  wê yî ku were şîrovekirin jî nîn e.Heke  ji aliyê hikûmetê ve daxuyaniyek  were kirin, piştre mirov dikare di der barê rewşa ji vê şunde de tiştekî bibêje.
Wisa xuya dike ku, hikûmetê xeta Erbîl û Amedê weke xeta stratejîk pejirandiye. A rast ji bo ku min ji vê fikar dikirin, di du nivîsên xwe de ez bi taybetî li ser sekinîbûm. Ev  tercîh tercîheke stratejiyeke şaş e. Bêguman pirsgirêka Kurd, pirsgirêkeke ku li derveyî sînorên Tirkiyeyê jî heye û bêguman dê hemû parçe li ber çavan bên girtin, lê di dawiya dawîn de pirsgirêka ku em hewl didin çareser bikin, ya hemû kesên ku wê di nav sînorên Tirkiyeyê de bijîn e. Jiyana bi hev re encax bidestxistina encameke ku xwe bispêre pejirandineke hevpar wê bê wateya ku gihîştandineke adîl û demokratîk pêk hatiye. Û encax wê demê dê wateya çareseriyeke mayînde bigre. Heke newisa be, ev tê wateya berdewama polîtîkayên dewletê yên zordariya qutifandinê, asîmilasyonê û tunekirinê ku 80 salan ajotî, ya bi awayekî xwenûkirî dîsa mîna berê. Hinekî cincilandina wê naverokê naguhêre.
Divê çareseriya demokratîk tenê di “mafên kesane” de jî neyê sînorkirin. Bi salan berê, di der barê Cihûyan de nîqaşeke wisa hatibû kirin. Tezeke ku gelekî azadîxwaz û lîberal dixuya hebû. Bi kurtasî digot ku, em têkiliyê bi aîdiyeta tu kesî ya nîjadî û olî nakin, lê em dibêjin ku divê qada jiyana hevpar ji van were cudakirin û divê bê kêmasî li ser maf û azadiyên kesan were bi cî kirin. Ev teza lîberala ku gelekî xwerû dihat xuyakirin, di rastiyê de di nava xwe de otorîtarîzmeke  weşartî dihewand. Bi bêparhiştina hemû kinc û hemû aîdiyetê mirovan ew ji miroviyeke rastîn, ji kesayetiyeke ku bi xwîn û bi goşt pêkhatiye dikir, encax mafên ku ji robotekî re derbasdar bin dida vî. Mirovekî ku rûyê vî tuneye. Dîsa em dibînin tezên ku dişibin li Fransaya îroyîn ji nû ve tên cincilandin û nîqaşkirin. Ji xerîban re dibêjin “Em amade ne ku hemû cure mafên we bipejirînin,lê divê bes hûn asîmîle bibin.”
Ji dema Aristoteles û Platon vir de pirsa sereke ya felsefeya siyasetê, “başiya hevpar çi ye” bû. Îro cihê ku felsefeya siyasetê gihîştiye jî,cihê ku “başiya hevpar ” encax  hevpar, bi hev re dikare were dîtin e. Hewcedariya demokrasiya beşdar û demokrasiya gotubêjker ji bo vê ye. Bêguman gotubêj tê wateya nîqaş,rexne û pêşniyazê û hevbandoriya beranberî ye. Lê dê di encamê de her kes tercîha xwe bixwe bike. Dê kes ji kesî re “ evîna te baş e” ferz neke. Di encamê de wê sentez ne, movikî hev bûn, tûniyeke yekpare ne, piranîparêzî, asîmilasyon ne,entegrasyoneke ku wekhev mafdar e derkeve. Ya ku ez dibêjim tenê ji bo cudatiyên nîjadî, çandî û maf û azadiyên ku ji vir der tên ne, ji bo aîdiyetên olî, azadiyên bawerî jî derbasdar e. Hekena çandîbûna piranîparêz wê bihata wateya bêçandîbûnê.
Edî em bi niyeta mûzê dev ji bilêvkirina demokrasiyê berdin. Di dema ku pirsgirêka turbanê bûbû mijara nîqaşên bi coş, di devê her kesî de peyva “demokrasiya beşdar” hebû; demokrasiya beşdar li ser zar û zimanan nediket. Li hember alîgirên laîsîzmên mîlîtan, ligel AKPê me hemûyan xwe têr şidandî bi teza demokrasiya beşdar ve girêdabû. Em mafdar bûn.Wan deman serokwezîr, en ku li dij derdiketin dixwest ku  feraseta xwe biguhêrînin.Mafdar bû. Me piştgirî didayê.
Lê an niha?
Gava ku Kurd dibin mijara axaftinê beşdarîbûn tê jibîrkirin? An jî ji bo beşdarbûna kê û çawaniya wê ma ên li aliyên din dê biryarê bidin?
Ez naxwazim hestên xwe yên edaletê winda bikim. Kirina karên baş ên AKPê yên di warê guhêrandina demokratîk de qet ji bîr nakim, lê ez ji yên ku di serî de difikirin ku ew ê were li sînorekê bisekine me. Hîn jî ne di wê baweriyê de me ku ev yek pêk hatiye, ez difikirim potansiyelên ku bên bikaranîn hene. Lê dibe ku rastî bi vî awayî pêk neyê jî. Ne gengaz e ku tengasiyên ku hikûmet pê re rû bi rû maye fêm nekî. Lê hemû tengasî yek tiştî dibêjin: Êdî bi basîret bin û gavên stratejîk bavêjin, hekena wê sibê tenê ji bo we ne, ji bo her kesî, ji bo welatê me jî gelekî dereng bibe. 
Gotina dawî: Di vê rewşa nû de him hewcedariya desthilatê him jî ya Welêt bi muxalefeteke gelekî çalak û demokratîk heye. Bi radeyeka jiyanî. Hewcedarî bi Partiya Aştî û Demokrasiyê  bi bandor, bi awayekî partiyeke Tirkiyeyê ya hêzdar û bi awayekî partiyeke muxalefetê ya demokratîk ku derkeve holê heye. Ji bo vê yekê divê çi ji destan were bê kirin.

Bi baweriya min pirsgirêka bingehîna roja me ya îro ev e. 
                                                                                                                  
Ji Tarafê hatiye girtin                                                                                                                  

Wergera ji Tirkî: Sabrî Oymak                                                                                                     
 Siyabend_2004@hotmail.com