• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Nivîsênkarên Mêvan

Warguherîn / Heskîf

Dîrok : 04 08 2017 | Beþ :

Nivîsênkarên Mêvan

Selmet GULER

Gora qube ya Zeynel Beg êdî ne li war e. Fena kesekî ji cihê xwe bûyî biyaniyê cihê nû ye. Warguherîn rast e gelo? Kesayeta kesan bi derdora xwe, bi atmosfera derdorê bi demeke dirêj û fireh digihîje û dibe xwedî kesayet. Kesên ji cihên xwe tên kirin ango warguherî dibin, hem koka xwe, hem atmosfera xwe ya derdorîn ku ew bi kesayet kirine, winda dikin.
Xwewindakirin çendî ji bo mirovan tê bikaranîn, mirov dikare ji bo bermahiyên dîrokî yên jicihbûyî jî bi kar bîne. Ji bo kesayetê tiþta herî zor û xeternak jiwarbûn e. Þadî, bextewarî û xwecihî pir girîng e ji bo kesan. Heta mirov dikare bibêje tiþta herî sereke ye di jiyana mirovan de. Lewre jiwarbûn wekî mirineke biçûk hatiye binavkirin di nava kurdan de. Lê ev ne ji bo mirovan tenê, ji bo hemû giyaneweran, çandan û tiþtên têkildarî çandê dikare bike vê xelekê.
Lewre di vê rêzê de mirov dikare tiþtên têkildarî çandê wekî kesayeta kesên bigiyan berde. Wekî mirovan tiþtên dîrokî jî li wargehên xwe bi kesayet dibin û bi wateya xwe ya derdorîn dikevin nava dîrokê. Kesayeta bermahiyên dîrokî, di atmosfera mantiqa dema hatin çêkirin de bi watedariya wext, çandê wateyan li xwe bar dikin û di demê de dimeyin.
Pêdiviya wext a bermahiyên dîrokî di xeleka dem, çand û çarçoveya atmosfera wargehan de tê pê. Tiþtên dîrokî bê çawa bê dem û çand nabin, bê cih û war jî nabin. Kevneyên bêdîrok, bêçand û bêcih fena kesekî beredayî, li çolan windayî ku wî ne war, ne êl, ne jî nasname heye.
Kevneyên dîrokî di çarçoveya pêdiviya serdema wext de bi sedsalan þûn de tên xwendin û tên fêmkirin. Lê ji bo ku bên þîrovekirin û bi awayekî rasterast bên rewakirin me pêdivî bi sê tiþtan heye; dem, çand û war. Dem, bi nîþaneyên dîrokî yên serdema xwe tê fêmkirin. Çand, bi îþaretên folklorîk tê fêmkirin. War, bi derdora xwe û atmosfera xwe ya erdnîgarî ku bi çanda derdorê hatiye xemilandin, tê nasîn. Dîrok, ger bi têkildariya nîþaneyên derdorîn ku bi folklorê re hatiye hûnandin, warguherî bibe, girêdana wê ya bi dem û çandê ve lawaz dibe, heta tune jî dibe. Dîrok ku ji war bû, mîna ku kesan nasnameya xwe ya kesayetî winda kiribe.
Bi qasî naskirina warcihî bermahiyên dîrokî bi dîroka xwe tên fehmkirin û nirxandin. Lewre wekî kesayeta mirov, bermahî jî bi tena serê xwe têra xwe û nasîna xwe nake. Bi girêdana derdora xwe, mantiqa war û atmosfera demê re me tevî xwe dike, dibe serdema xwe ya hatiye çêkirin û xwe bi me dide nasîn.
Wekî nasîna mirovan bermahî jî bi kesayeta xwe ku bi demê, çandê û wargehê hatiye pê û bi watedariya nasnameyî ku di nava demê, çandê û war de diçe û tê, em wê dinasin. Lewre wekî kesan her bermahî li warê xwe, li ser hîmên xwe, bi rayên xwe, bi reng û nîþaneyên xwe, bi çanda xwe, ya herî girîng bi derdore xwe baþ e. Çimkî em wan bi serdema wan, ji çanda wan û bi derdora wan dikarin binasin
01.08.2017, Ji Rojeva Medya hatiye girtin

**

Têbiniya Diyarnameyê: Hikumeta Tirkiyeyê li ser Çemê Dîcle Bendava Ilisû çêdike. Dema bendav temam bibe dê Heskîf jî di bin avê de bimîne. Raya giþtî ya kurd naxwaza ev bendav bê çêkirin lê ev 30 sal in têkoþîna dijî bendavê jî didome. Lê hikumet her bi a xwe dike. Û di dawiyê de Turbeya Zeynel Beg ku niha bûye mijara vê nivîsê ji cihê xwe yê heyî bar kirin (12 adar 2017) cihek din...
 

Hûn dikarin li van jî binêrin

Li Gundê Keçelan Xaniyên bin êrdê

Li Gundê Keçelan Xaniyên bin êrdê

16 06 2022

Gumbeta Surmelî Memed Paþa

Gumbeta Surmelî Memed Paþa

05 06 2022

Her helbest diþibe axa xwe

Her helbest diþibe axa xwe

25 05 2022

Keleha Koço

Keleha Koço

06 05 2022

Ev jî hene

Ji bo min megrî Arjantîn

Ji bo min megrî Arjantîn

28 11 2020

Jiyan ne wekhev û mirin ne adil e

Jiyan ne wekhev û mirin ne adil e

09 02 2020

Kurdên dûr û dilên nêzîk

Kurdên dûr û dilên nêzîk

12 01 2020

Li hemberî hûtên aboriyê divê helwesteke çawa hebe?

Li hemberî hûtên aboriyê divê helwesteke çawa hebe?

02 05 2021

Dersên Rêzimana Kurdî PERSPEKTÎF

Dersên Rêzimana Kurdî PERSPEKTÎF

04 07 2014

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Redkirina deftereke modern

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Dêsê ma, sînorê þarî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

Konê folklorîzmeke empresyonîst

Çorê ARDA

Dilþêr Bêwar

NÊRDEWAN

Dilþêr Bêwar

Omer Dilsoz

Sîyabo, darhejîrokê û hin tiþtên dîtir

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname