• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Serbest

Abant û Hewlêr

Dîrok : 20 02 2009 | Beþ :

Serbest

 

Beþa duyemîn ya vê nivîsa berê roja konferensa Abandiyen li Hewlêrê bigihîje encamê, hatibû nivisandin. Min dû re bi dêhneke kûr li encama vê civînê nêrî, tu tiþtekî bala mirovan bikiþîne nebû. Li gor rêzdar A. Balî konferens bê encamname belav bûye, ku rêzdar bi xwe jî ji cihê konferensê radigihîne. Rêzdar wiha dinivîse:
“Abantê di dawiya her civînek xwe de ‘Daxuyaniya Dawî’ diweþand û nixteyên girîng yên civîna xwe û pêþniyazên xwe ve ji raya giþtî re dida xuyanî kirin. Lê çi mixabin civîna bi daxwazên xweþbînî destpêkirî, bi bê ‘Daxuyaniya Dawî’ tewaw bû.”
Hin malperên bi giranî rastiyan baþ dinuxumînin û çewtiyan wekî rastî derdixin pêþ jî, bi navê encamnameyê hin tiþt weþandin. Çiqas têkiliya wê û rastiyê heye, ez nizanim. Ji xwe di encamnameya wan de jî tiþtekî balkêþ nîn e.
Hin malperên bi kurdî û qaþo kurd ku hêviya xwe bi fetullahiyan û rojnameya wan “Zaman”ê ve girê dane jî, ji bo xatirê fetullayî û peyayên wan ên di nav hêzên ewlekariya Tirkiyê de, yan jî ji bo xatirê parsek rantê li gel xulamên axê radiwestin, hem êrîþê DTP, PKK ê û kesên li gor wan nêzê van tevgeran e dikin. Hem jî ji ber ku rêzdar Nêçîrvan Barzanî girîng nediye û tevî vê konferansê nebûye, bi tundî rexne dikin. Gelo wê xulam biçe, wê qehremaniya wan ji axayê xwe re bibêje, yan na, ne xuyaye! Eh kêfa xulamê axê û çewalê mewîjan!
Nivîs û nirxandinên rojnameyan û rewþenbîrên tirk jî, bi giranî tehlîlên mîsyonerên ewropî yên destpêka sedsala bîstan û þovenîzma wan tîne bîra mirovan. Çawa ku ji serkarên xwe re bibêjin: “Mirov dikane bi çend gotinên xweþ wan daqulîne. Ev jî hinek dilê mirovan li hev dixe û veriþiya mirovan tîne. Çend mînak:
“Tirs, nependîbûn û nexuyabûn, xwe diguherîne neewleyî û nebaweriyê. Nexþeya ‘Serkariya Herêma Kurdistanê’ ya ku di odeya waliyê Suleymaniyê de daliqandî bû, ji bo vê rastiyê belgeyek berçavî ye…” Mumtaz Turkone / Zaman
“Her çendî nexþeya Kurdistana mezin wekî xeyalekê dîwarên wan bixemilîne jî, rûyê wan tenê li Tirkiyê dinêre!...” Adem Yavûz Arslan / Bugün
Cengîz Çandar jî li ser peyvên “Bakurê Iraqê, Iraqa Bakur” û peyva “Kurdistanê” radiweste.  Çawa pendan li me bike û ji me re bibêje; “Sebir bikin, ta ku padîþahên me yên li Enqereyê tenezûlê xwe bikin û carek ji caran ‘Kurdistan’ bibêjin.”
Roja yekem profesorek wan ji ber ku nexþeya Kurdistanê dibîne, xwîna wî wekî boxeyê sor dîtiye, hildikiþe serê wî û bi formeke veþare kurdan tehdît dike. Bi kurtî wiha dibêje: “Li vir nexþeyeke Kurdistana mezin heye, ev ji bo hinekan xewn û ji bo hinekan jî wekî kabûs e. Divê her kes xwe û rastiyan birûberîne!...”
Gava mirov nirxandinan bi giþtî di ber çavan re derbas dike, dibîne ku ew li çareseriyek derê vîna kurdistaniyan ku bêguman di bin kontrola xwe de digerin. Xwe aqilmend dibînin û me jî hîna wekî kurdên destpêka sedsala bîstan dinirxînin. Ev jî di xwezaya xwe de þovenîzma serdestî û biçûkdîtina gelê bindest dihewîne.  Ji wê:

Nirxandinek li ser Abant û Hewlêrê

Gelo Abant û Hewlêr nêzîkê hev in? Abant navê deryaçeyekî ye, ma li Hewlêrê jî deryaçe heye? Di warê erdnîgariyê de çi þibandin û têkiliya wan heye? Abant di nava dar û daristanan de rengên þîn û kesk wergirtiye. Hewlêr di bin tava havînê de zip û ziwa. Abanta li qeraxê Derya Reþ wargeh û havîngeha serkarên xwînxwar e. Hewlêr çawa di nav strana mîtolojîk ya Hozanê nemir Serhed de jî olan dide, bi þîn û þîwanê gihîþt van rojan. Gelo yekîtiya dijberan ev e? Yan balindeyeke siyasî perê xwe li ba kir, bi baweþîna perikan xetekê afirand? Nebe ev balindeyê siyasî ji Waþîngtonê firyabe û bi peykeke asûmanan xeta Abant û Hewlêrê bi hev ve girê dabe? Lewma Enqere bêdeng, Bexda bêdeng e!
Wê koma li Abantê betlana xwe derbas kiribû, ku ji wê, ew nav li wan ma. Bi awayeke bê heya xwestibûn li Amedê jî çayek bê bêþdariya amediyan vexwin. Lê çayxaneya bê malxwê derî girtîbû. Sûrên Amedê jî ji rengên wan qehirîbû, rê neda. Yên ku Bedenên Amedê nebîne, dikane tenê bi Keleha Hewlêrê hesreta dîrokî bitêrîne? Ma heta mirov di navbera Hewlêr û Amed de xiyabana yekîtiyê veneke, rê dikane biçe Abantê?
Gelo têkiliyên gelan û dewletan li ser xeta terîqetan dikemile? Kîjan gelên xwedî dewlet li ser xeta vê terîqeta tirkihez bi têkiliyên xwe û Tirkiyê þabûye? Rûsyayê varyozek bi weþ lêda û xeta Gulen qedexe kir, têkiliya wan û Tirkiyê xira bû? Niha em rabin li Amedê bi “Þahîdên Yahova û Santolojî” re têkilî deynin, dibistan û zanîngehên wan reþbînan bidin vekirin, konferensan bi tevê wan li dar bixin, têkiliya me û serkariya Amêrîkayê xurt dibe? Yan em tenê hestên xwe yên bi aram bi xewneroþkan ditêrînin û bi wan bextewar dibin? Gelo bi vebûna zanîngeheke terîqetê, bi konferensekê li ser daxwaziya terîqetê, dostanî dikane di sîtila çil qulpî de bikele?
Di vê konferensa qaþo bûye bingeha çîrokên têkiliyan de rola dewleta tirk çi ye? Yan bi alavêre û dalavêre dîsa dahola xwe lêdixin? Bi fermî beyaneke wan heye? Awaza wan ya ne fermî bêhnekê çawa dide. Bêhna hestekî mirovî jê tê, yan rovîtiya osmanî? Sefîrê Mûsilê bi navê dewletê hatibû, yan bi navê tarîqatê? Gelo musteþarên Wezareta Karên Derve derketibûn betlanê, yan bê xew bûn, nikanîbûn bihatana?
Ma çima di çardeh û panzdehê vê reþemehê de û berê hilbijartinan ev konferens? Çima ew mêrikê berendamê AKPê yê Þaredariya Amedê hat vexwendin, lê Osman Baydemîr nehat vexwendin? Dibe ku çareseriyek bê kurdên xwedî vîn bixwazin? Yan ev jî tenê razandineke hilbijartinê bû?
Hîna bêhna qurþdayîna Davosê neçikiyabû, hêzên ewlekariyê yên Erdoganê dijmirovî li Batman û hin navçeyan dîsa bi xwînxwarî êrîþên jin û zarokan kirin. Ma ev jî ji bo xatirê dostaniya nava gelan bû? Yan ji bo bi xurtî pêkhatina vê konferensê bû?
Abdullah Gul Serokomarê Tirkiyê ye, yan Fetullah Gulen? Fetullah Gulen peyam bi navê Gul, bi navê dewleta tirk, yan bi navê CIA, bi navê kê þandibû? Fetullah Gulen ê anora wî ya tirkayetî destnedabû ku ew biçe Saîdê Kurdî ziyaret bike. Di vê peyamê de jî anora wî ya tirkayetî dest nedabû ku peyvên kurd û Kurdistanê bikarbîne. Navê Kurdistanê kir “Wê coxrafyayê!” Ji serkariya baþûrê Kurdistanê re jî “rêveberên herêmê” gotibû. Çi dostek paye berz? Navekî din li me û welatê me dike. Gelo projeya îslamiya nerm ya DYA bi destê Fetullah Gulen ê bi anora tirkayetî tê meþandin?
Gava ev kom, li Abantê derketibû betlanê û henekên xwe bi me dikir. Gelek kes, komik û malperan ji wan re stranên dijûn û reþkirinê distiran. Niha jî nûnêrên wan li wê salonê pal dane, awazên pozbilindên di bin kurkên terîqetê de guhdarî dikin. Malparên wan bi þermokî nûçeyên erênî yên vê þanoya þevþevokan diweþînin. Gelo ev, ji hestên dijberiya Tevgera Azadî tê, yan jî ji ber ku rengê kurd yê li Hewlêrê destûr daye vê þanoyê, tê? Niha em kîjan stranê li ser vê malxirabiyê bistirên?
Ma di neveroka axaftina wan de tu nûveyên mirovî hene? Dibêjin wan jî gotine tirk, ereb, laz, kurd ferq nake, em giþ tirk, bibexþînin misilman in. Gava Komara Yahove ava bibe, pardon yanê Komara Gulen ava bibe, wê dengbêjên CIA ji kurdan re jî, straneke bi meqamê Xumeynî bibêje, bi wijdana hizbilahê tirk bide reqisandin. Gelo ev me hê wekî kurdên sedsal berê dihesibînin? Ma destûr dayîn û rê ji van ecûc û mecûcan re vekirin jî, bi serê xwe ne tewanbariyeke mezin e?
Jiyan bi giþtî li ser pirseþanan avabûye. Min jî xwest ez bi van pirseþanan fêrî hin tiþtan bibim. Hêviya min ew e, xwendevanên me jî ji min re bibin alîkar, hin pirseþanên din li van pirsan zêde bikin ku em bikanin bi giþtî li bersivan bigerin, da ku rastî ji me nexeyide. Tîrêjên pêþerojeke azad bikane li pêþ me her û her biçirûse.

 

capanik51@hotmail.de  

 

 

***

 

Nivîsên Fêrgîn Melîk Aykoç ên ku di Diyarnameyê de hatine weþandin:

- Strana “Miþko” ê kî ye, kirin malê kê?
- Çend peyv li ser redektekirina di çapemeniyê de
- Li Frankfûrtê notên li ser weþanxaneyên kurdan

- Þîrîn yan Þêrîn û rexneyên Zanyarekî Pispor

- Þîrîn yan þêrîn?

- Mehîra rewþenbîrî

- Ziman û Têgînên Futbolê

 

Hûn dikarin li van jî binêrin

Ji 'Qemerê' sê helbest

Ji 'Qemerê' sê helbest

28 06 2022

Silêmanî, Dengekî Dawidî, Stranên Edip Karahan

Silêmanî, Dengekî Dawidî, Stranên Edip...

22 06 2022

Eþq û êþên Kurdistanê di

Eþq û êþên Kurdistanê di "dîwana þermê"...

20 06 2022

Manaya Bilibendê û Çend Sirên Kurdish Mashup 2019

Manaya Bilibendê û Çend Sirên Kurdish...

14 06 2022

Ev jî hene

Divê em xwe nexapînin

Divê em xwe nexapînin

23 08 2009

Charlie Chaplînî heta niha 'Tenê Ez'

Charlie Chaplînî heta niha 'Tenê Ez'

12 05 2019

Serokê Komeleya Nivîskaran Sefer, Martin Niemollerî bibîr tîne

Serokê Komeleya Nivîskaran Sefer, Martin Niemollerî bibîr tîne

06 10 2011

'Dereweke Piçûk'

'Dereweke Piçûk'

29 05 2014

2021: Fotografên salê, yek jê ji Duhokê ye

2021: Fotografên salê, yek jê ji Duhokê ye

01 12 2021

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Redkirina deftereke modern

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Dêsê ma, sînorê þarî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

Konê folklorîzmeke empresyonîst

Çorê ARDA

Dilþêr Bêwar

NÊRDEWAN

Dilþêr Bêwar

Omer Dilsoz

Sîyabo, darhejîrokê û hin tiþtên dîtir

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname