logo
ad
  • Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Aborî
  • Ên Din
    • Portreya Mehê
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAŞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2023 Hilbijartin
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giştî û Serokomarî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giştî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
3 ROJ
  1. Pirtûka “Dengbêj Zahiro: Qulingê Serhedê” derket
  2. 'Armanca kargehê konteksteke berfireh a neteweyî ye'
  3. Rojnameger Hifzi Topuz mir
  4. FîlmAmed: Li Amedê dema dema temaşekirina belgefîlman e
  5. Derhêner jî ji festîvalê vekişiyan
news-details

Mereş

  • Dîrok: 02/01/2009
  • Beş: Serbest


 

Dizgûn deniz

Bandora komkujiyan li ser çandan gelek e. Ji ber vê dibe mijarên berhemên çandî û hunerî.
Lê di dram û ser û binbûnên Rojhilata Navîn de zêde rengê xwe nedaye hunerê. Yan jî divê mirov bibêje ku li gorî bûyer û qewimînan; berhemên hizrî /mêjiyî, gelek gelek qels in.
Eger mirov normal bifikire berhem, bîra bîrê ye.
Yan jî bi peyva îroyîn, Hard Disca extern (pê re)  ya mêjî ye. Divê em qebûl bikin ku kapasîteya mêjî, heya radeyekê ye û ji wê pêve ew, tiştên ku bi riya amûrên nasîn û hîsînê dinase mecbûr dimîne ku ji bîr dike.
Wekî mîdeya mirov e ku gava mirov ji hemdê xwe zêdetir dixwe, da ku xwe biparêze vedirêşe. Ev sigorta yan jî rêbaza ewlekarî ya anatomiyê ye.
Mekanizma xweparêzî ya mêjî jî, heman rê dişopîne û heman tiştî dike. Yanê bi awayekî vedirêşe. Verişîna mêjî jî ji bîr kirin e. Agahiyên giran navêje lê dike xewê. Diavêje “Bîr”ê.
 Ku vê mekanizma ya ji bîrkirinê bikar neyîne wê bimire. Bêşik  “mirin” di vir de tê wateya îflasa kar û barê mêjiyiyê.
Ji ber vê bûyer û qewimînên demê, ku neyên nivîsîn, qeyd kirin; yan jî nebin berhemên çandî û hunerî, wê bibin qurbanên vê mekanîzmaya mejî. Yanê qurbana “ji bîr kirinê.”
Civak, herî zêde xeta û sucên di dîrokê de qewimîne bike mijarên hunerê û çandê û van berheman pêşkeşî nifşên li pey xwe bike.
Ev, hewldanên bi vî rengî wan, ji dubarekirina heman xetayê diparêze û jiyanê li wan xweştir û aramtir dike.
Mixabin wekî gelek bûyeran, Komkujiya Mereşê jî, bi vê talûkeyê re rû bi rû ye. Berhemên di der barê vê trajediyê de, ji tiliyên du destan zêdetir nîn in.
Ev jî, çend stran û çend gotar in û ji sedî 98 jî bi zimanê tirkî ne.
Gava tu ji keseke/î ji van pêvajoyan hatiye re bibêjî ev serboriyên xwe binivîse dibêje:
- “Ma çi bikim bi van! Ji xwe her roj tiştekî nû tê serê me !”
Lê ditin û tecrubeyên me yên civakî ji ber vê mantiqê ji qeydkirinê aciz, dîroka civakê dike qurbana “ji bîr kirinê.”
Dîroka civakan ji vê mantiqê feqîr û tisî dimîne. Hiş û mejiyê civak û netewan loma li hember bûyerên biçûk şêlo dibe û zûtir ji rêya xwe derdikeve.
Dîsa ji vê mantiqê ye ku civak wekî miyên ku gûr ser re baz dane didin pey gûr civak jî dide pey hêzên ku dixwazin wan tune bikin!
Yek jî ji van komkujiya ku mijara vê nivîsê ya Mereşê ye. Mereş çîrokeke tijî êş û xwîna kurdên elewî ye!
Mereş, her çiqas bajarekî Kurdistanê yê bingehîn e jî kurdên tirkînezan di der barê vê komkujiya dawî de ne xwedî zanînek têr in. Yanê ji sedem, destpêk û pêvajoyên çîrokê dûr in.
Li ser malperên kurdan jî di der barê vê mijarê de gotar û agahiyên têr û tijî nayên peydakirin.
Xuya dibe ku kurdên bakurî jî, ev ji xwe re zêde nekirine derd. Ev bê eleqebûna bi vî rengî bi sere xwe, hêjayî lêkolînê ye. Û lêkolîneke hanê, wê bibe sedema encameke gelekî balkêş.
Eger Têkoşîna Azadî, li ser vê bûyerê tespîta rast nekiriba, heya îro jî, ew resmê kontrayî yê komara tirk wê di tariyê de bimana.
Lewre tevgerê di serî de ev komkujiyên bi vî rengî, wekî stratejiya KT li hember yekîtiya gelê kurd nirxand.
Eger sedema van komkujiyan wekî ku dewletê îdîa dikir ol û meseb ba divê  di navbera elewî û suniyên li bajarên Tirakya, Stenbol, Edîrne Tekîrdag û yên din; bajarên Behra Reş Ordu, Trabzon, Gumuşhane, Amasya; Yên Behra Spî, Antoqiya, Antalya, Mêrsîn; yên Anatoliya Navîn  Newşehîr û Enqere, Eskîşehîr, Qeyserî, Yozgat; Yên Marmara Bursa, Îzmît û bajarên Ege, Îzmîr, Aydîn, Manîsa û hwd de jî pêk bihatana..
Na!
Tenê  li bajarên ser sînor yê Kurdistanê û Tirkiyê qewimî bûn. Ji pozîsyona van bajaran jî diyar dibû ku komara tirk dixwest hin planên din yên veşartî û nîjadperest bi cih bike.

Nivîsandina bûyeran bi zimanê xwe û wergera wan stratejiyek e:
Polîtîkaya ji bo zimanan, girêdayî stratejiya civakê ya mêjiyî û netewî ye. Ziman û kar û barê ziman nîşana têgihîştina maf, amûr, plan û encama paşerojê ne.
Heger civakek ku bixwazî her hebe; divê ziman, çand, berhem û qadroyên ji bo vî karî her kêlî, her roj û her tim amade bike û amade jî bihêle.
Di amadekariyên van hemû tiştan de axaftin, şirove, qeydkirin, analîz û dabeşî bên kirin; û ya herî girîng jî divê ew, wekî berhem derkevin holê. 
Gava berhem nebin û ji bo rabirdû lêgerîn û lêkolîn ne ji vî zimanî bin, ma ziman çawa dê pêş bikeve?
Civakên ku xwedî stratejiya ziman in, yan ev şertên li jor pêk anîne; yan jî granî dane wergêrê.
Kurd di vê mijarê de li pêy hemû dinyayê mane mixabin. Tu stratejiyeke me, ya li ser zimên tune ye. Yên heyî jî ji Tûrikê Parsê zêdetir dirî ye. Loma jî her roj tiştekî din jê kêm dibe ango winda dibe.
Belê ev bêeleqebûn, heman demê de nîşana siyaset û stratejiya me ya ji bo ziman e. Ev siyaseta hanê kûd e û bi kêrî tiştekî nehatiye û wê neyê jî.
Kurdî, ku di her mijarê de nebe navenda lêkolîn û xwendinê û xebatên lêkolînvanan wê kî, çawa û ji bo çi vî zimanî pêş bixe?
Peyvên “şayîk”, hevokên “hingîvîn” û gotinên “hejîndar” zimanan dikin xwedî qedr û qîmetê.
Ku kesek bixwaze li ser malperên înternetê tiştekî bi vî rengî bi zimanê me, bi kurdî lêbigere û lêbikole wê destvala bimîne.
Mijara Qetliama Mereşê jî di vê çarçoveyê de bê fêm kirin. Ji bo vê jî gelekî hêjayî wergerê li zimanê kurdî ye. Ji hêla exlaqî û neteweyî ve jî lazime heya ku derfet rê didin hemû kurd ji trajedî û şanaziya hev û du haydar bin.
Ji bo vê ye ku min nexwest kurdên tirkînezan ji vî heqê bingehîn bêpar bimînin. Heman demê de min nexwest ku ev stratejiya kur û tarî ya komara tirk li dijî gelê kurd tenê di pelên dîrokê yê tirkîzanan de bimîne û bifetise.
(Beşa  1’em)

hister35@hotmail.com

***

Nivîsên Dizgûn Denîz en ku berê di Diyarnameyê de hatine weşandin:

- Ozgur Gundem
- Ehmedê Xanî û xwedî

 

Parve Bike

Youtube Me

Peyama Lahûr Şêx Cengî li ser Kerkûkê

news

Nizamettin Arîç

news

Em Hatin

news

Aytenxan: "Şevbuhêrk û Şîrînahî"

news

Omer Dilsoz: Bo demê

news

Qeza...

news

Mîrza Ronî: Şevger Çolo û Provakasyonên wî!

news

Helîm Yûsiv: Piştî 34 salan Mihemed Şêxo

news

Êrîşa li lîstikvanên Amed Sporê... 05.03.2023...

news

Di dema erdhejê de ger hûn erebeyê diajon...

news

Di dema erdhejê de ger hûn li derve bin...

news

Di dema erdhejê de ger hûn li hundir bin...

news

'Bêrîvanê' / Mihemedê Nenyasî

news

Zara Mihemedi hat berdan

news

Goristana Semsûrê dilan dişewitîne…

news

06.02.2023, navenda Semsûrê...

news

Gername: Welatê Baskê

news

Hemal

news

Gername: Geştiyariyeke Behdînan

news

PEŞKÊN ŞEVÊ I

news
Serbest - Nivîsên Dawî
news
  • 14 09 2023

Tabloyên ku wênesazên jin ên kurd çêkirine

news
  • 03 09 2023

BRICS dê cuda be

news
  • 28 08 2023

Rizgan mîna Raskolnîkov li xelasiya xwe digere

news
  • 22 08 2023

Qirikek zêrîn ji deşta Germiyanê: Şukir Xeyat

news
  • 21 08 2023

Nivîsên nîveka pêşî ya vê mehê...

news
  • 19 08 2023

Dahûrtina pirtûka çîrokan “Mêşo”

Nivîsên Nû
news

Ji bo Azîz Yagan û kesên wisa difikirin

  • Cemil Oguz
news

Nûdem Durak û Emma Kok

  • Mîrza Ronî
news

Rojbûyîn û 12’yê Rezberê

  • Aytenxan
news

Ji pirsa Murat Bayram bersiveke rast dernakeve

  • Cemil Oguz
news

Kevoka li asîmana Cizîrê

  • Mîrza Ronî
news

Cêwiyê êşê Zubêr Salih

  • Helîm YÛSIV
news

Hebûn, Kakil, Heyîn, Sartre

  • Çorê ARDA
news

Rewşenbîrên ereb û kurd

  • Helîm YÛSIV
news

Gundên Bê Zuriyet

  • Kazim Polat
news

Navê Aqil Gelo ye!

  • Dilşêr Bêwar
news

Du Stran û Varyantek

  • Veysel Vesek
news

Li nav otobusê wêneyê jinika tazî

  • Dilşêr Bêwar
news

RENGÊ ŞÎRÎN Û TARÎ

  • Aytenxan
news

Qezencên ji nivîskariya bi kurdî

  • Helîm YÛSIV
news

Di 'Şapat'ê de paradoksa bindestiyê

  • Çorê ARDA
Ev jî hene
ad

Talûkeya nifşek ji kurdî dûrketî mezin bibe

ad

PênGAVa 3'yem derket!

ad

Wêneyê rojê: Pêşî peya!

ad

Baroya Rihayê: Ji bo 'Bêrû'yê emê dozê vekin

ad

TRT wê here ber lingên Demîrtaş

ad

'Hawara Botan'ek nû derket

Kategorî
  • Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Aborî
  • Foto-Nûçe
  • Xêz
  • Portreya Mehê
  • Tenduristî
  • Klîba Hefteyê
3 Roj
news

Pirtûka “Dengbêj Zahiro: Qulingê Serhedê” derket

  • 26 09 2023
news

'Armanca kargehê konteksteke berfireh a neteweyî ye'

  • 26 09 2023
news

Rojnameger Hifzi Topuz mir

  • 26 09 2023
news

FîlmAmed: Li Amedê dema dema temaşekirina belgefîlman e

  • 27 09 2023

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Têkilî / Contact / İletişim

Nivîskar

  • Aynur Aras
  • Aytenxan
  • Bedran DERE
  • Cemil Oguz
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Dilşêr Bêwar
  • Helîm YÛSIV
  • Kazim Polat
  • Mîrza Ronî
  • Omer Dilsoz
  • Veysel Vesek
  • Welat Dilken
  • Zekî OZMEN

Beş

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAŞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2023 Hilbijartin
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giştî
    • 2011, Hilbijartin

Copyright © 2005-2023 Diyarname