• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Serbest

Bersiva Xanî ji bo Gazalî

Dîrok : 26 11 2008 | Beþ :

Serbest


Þengul Ogur


Kurmanc ne pirr di bêkamal in
Emma yetîm û bêmecal in
fîlcumle ne cahil û nezan in
Belkî sefîl û bê xudan in


Ku mirov bala xwe bide van rêzikan gazinek xuyanî dibe. Helbet Xanî belesebep ne gotiye ku kurmanc ne cahil û nezan in. Ji bo ku Xanî vêya bibêje, teqez divê dijberiya van gotinên Xanî hebe; yanî divê hin kesan gotibe ku kurmanc cahil û nezanin, da ku Xanî bibêje, na wele gotina tu dibêjî ne rast e, kurmanc ne cahil û nezanin, belkî sefîl û bê xudan in.

Gelo kê gotiye, kurmanc cahil û nezanin û Xanî aciz kiriye?

Xanî, kesekî ku di ola Îslamê de serwext bû, ji bo kesekî wekî Xanî da ku di ola îslamê de serwext bibe, teqez diviyabû Gazalî jî bixwendana. Xanî jî bi îhtîmaleke mezin Gazalî xwendiye û di pirtûka Gazalî ya bi navê "ihyau 'ulumi'd-dîn" de rastî van ramanên Gazalî hatiye: "Ji bo vê sedemeyê ku erebên pêxwas, kurd û tirkên ji zanînê bêpar û qebileyên din ji sedema cahiliya xwe her çend biþibin heywanan jî, bi awayekî xwezayî  ji mezinên xwe re rêzê  digirin*"

Belê Xanî, ev ramanên Gazalî ên li ser kurdan xwendine û pê gelek aciz bûye. Lewma Xanî ramanek bi vî rengî ya li ser kurdan hatiye gotin xelet û ji rastiyê dûr dîtiye û ev raman layiqî Gazalî neditiye. Ji bo vê sedemê jî Xanî wekî bersiv ev rêzikên ku me li jor nivîsandin, nivîsiye.

Em nizanin bê Gazalî li ser kurdan çima wisa gotiye. Lê wisa dixuye ku ji kurdan ne ê xweþ e!

Ev gotinên Gazalî ji rastiyê pir dûr in û ev gotinên wî cahilatî û nezaniya Gazalî bi me dide xuyakirin; Lewma ku Gazalî yekî zaneba teqez dê damezirînerê zanista Îslamê Ebu Hanîfa El Dînawarî (820-896) ê ku berî Gazalî bi 220 salan hatibû jiyanê û 30 pirtûkên li ser zanistê nivîsandibû bizanibûna û dê bizaniba ku Ebu Hanife El Dînawarî kurd e û navê berhama wî ya ewil jî Ensab el-Ekrad e (Pêþiyên Kurdan).** Û dê nekarîbûna li ser kurdan bigot, cahil û nezanin.

Wisa dixuye ku Gazalî ji zanîna dîrokê tu nehf negirtiye!

Ji bo vê jî em Gazalî didin xatirê cahiltî û nezaniya wî!


*ihyâu 'ulumi'd-dîn ,cilt1,beþa 7-ê,weþanên bedir,1963
**Mehrdad R.izady, Kurtler, weþanên Doz

gernus@msn.com

**

Nivîsên Þengul Ogur ên ku di Diyarnameyê de hatine weþandin:

- Di du rêzikan de xwendina Cizîrî
- Obamayê spî û hêviyên reþik
- Wekî fenomen kurdî
- Ji bo kapîtalîzkê "El Fatiha"
- Z-URVAN:GIYANÊ ‘’Z’’ YÊ
- Zanîna me jî ji 'Z'yê tê
- Zimanê kurdî bingeha felsefeya heyînatiyê ye
- Rewþenbîrên fisok û kusok
- Rîskên li zimên xwedî derketinê
-Qoroya Serxweþê Zimên
- Ji Konferansa TZPKurdî "Bang" derket
- Feqiyê ku bi Cizîrî re hevaltî kir kîjan Feqiyê Teyran e?
- Gelo jidayikbûna Cizîrî ne sed sal berê be?!
- Ji albuma wêneyên þikestî
- Giriyê Mirinê

 

Hûn dikarin li van jî binêrin

Ji Mûsa Þanak 3 helbest

Ji Mûsa Þanak 3 helbest

02 05 2022

Ji deftereke min çend tiþtonek

Ji deftereke min çend tiþtonek

01 05 2022

Aþa êþên jinan

Aþa êþên jinan

27 04 2022

Roja Rojnamegerên Kurd pîroz be

Roja Rojnamegerên Kurd pîroz be

22 04 2022

Ev jî hene

Sehet xweþ Diljen Ronî

Sehet xweþ Diljen Ronî

16 02 2009

25 çîrok, 25 wêne, 'Belkî îþev binive'

25 çîrok, 25 wêne, 'Belkî îþev binive'

07 01 2019

Li ser Darên Ercîþê û Darên Taksîmê çend gotin

Li ser Darên Ercîþê û Darên Taksîmê çend gotin

11 06 2013

Medya, pêþeroj, mirovahî û kurd

Medya, pêþeroj, mirovahî û kurd

13 12 2009

Bi we dilê zarokek hêjayî çend welatan e?

Bi we dilê zarokek hêjayî çend welatan e?

11 02 2009

Nivîsên Nû

Omer Dilsoz

Sîyabo, darhejîrokê û hin tiþtên dîtir

Omer Dilsoz

Dilþêr Bêwar

Peþkên Þevê : 2

Dilþêr Bêwar

Omer Dilsoz

Play off û Amedspor of of!

Omer Dilsoz

Omer Dilsoz

Baskên ‘edebiyatê’

Omer Dilsoz

Cemîl Andok

Erebe

Cemîl Andok

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname