logo
ad
  • Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Aborî
  • Ên Din
    • Portreya Mehê
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÃŽQAÅž
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2024: Hilbijartina-Herêmî
    • 2023 Hilbijartin
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina GiÅŸtî û Serokomarî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina GiÅŸtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
3 ROJ
  1. Perwîz Cîhanî: Karekî pir dijwar e ku mirov dubeytiyên Baba yên resen ji neresenan veqetîne
  2. Lîstikeke nû, 'Çinûr' amade ye
  3. Şahiya ji bo 'Dibistana Muzîkê ya Egîdê Cimo' li dar ket
  4. 'Zer'...
  5. Li Amedê vê mehê lîstikên şanoyê
news-details

Birêz Serokwezîr kurd asîmile ne yan entegre ne?*

  • Dîrok: 16/02/2008
  • BeÅŸ: Serbest

Hasan Cemal     

Serokwezîr Erdogan li Almanyayê xwest lîseyên tirk, zanîngehên tirk bêne vekirin û got; "Asîmîlasyon sûceke mirovahiyê ye."

Li ser vê Alman pir hêrs bûn.
Mimkûn e.
Ez jî fikirîm ka ez çi me. Ez tirkê asîmîleyî me?
Yan tirkê entegre me?
Karê min çerkez-kabardey, diya min gurcî. Kalê min ê mezin ji girava Midilli ye.
Bavê diya min ji Sereza Makedonyaya Yewnan tê.
Lê yê min ne bi çerkezî, ne gurcîtî, ne makedonî re eleqeya min maye.
Wê çaxê ez asîmîle me? Yan entegre me? Herhal ez asîmîle me.
Ji ber ku der barê kokên xwe de ez bi tiÅŸtekî nizanim. Ne ji edetên wan, ne ji zimanên wan xebera min heye. Di dibistanan de tiÅŸteke wisa hînê min nekirin...
Ahmet Turk** hat bîra min.
PaÅŸnavê wî tirk lê ew bi xwe kurd e.
Hem jî kurd kurê kurdan!
Ew asîmîle ye, yan entegre?
Tu henekan dikî?..
Binêrin, destûr nedane bi kurdî paÅŸnavê jî lêkin...
Dewleta me bi biryarî bi ser kurdan de çûye. Digel ku nehiÅŸtiye kurd navên bi kurdî li zarokên xwe bikin, navên bi kurdî yên gund, navçe, çiya û keviran jî kirine tirkî...
PiÅŸtî salên 1920'an li cihên fermî axaftina bi kurdî qedexe kirine... (Rêveberiya leÅŸkerî ya 12'ê Rezberê*** di sala 1983'yan de çawa ji ser kar çûye ev qedexe nû kiriye...)
Her wiha dewleta me bi salan gotiye kurd nîn in, tirk hene...
Ziman û çanda wan, bi kurtahî nasnameya kurdî hemû tune hesibandiye...
Dewleta me, yên ku gotiye kurd hene, gotine Kurdistan, tenê ji ber ku ev peyv anîne ziman, nivîsandine avêtine hepsê...
(Bi ser de yên wisa di salên 1990'an de bi Zagona TêkoÅŸîna bi Terorê re ew bi muameleyên terorîstî re rû bi rû hiÅŸtine.)
Bi kurtahî li vî welatî:
Perwerdehiya bi kurdî hatiye qedexekirin.
Radyoya bi kurdî hatiye qedexekirin.
Televîzyona bi kurdî hatiye qedexekirin.
WeÅŸana bi kurdî hatiye qedexekirin.
Îro jî hê di pratîkê de tê xwestin ku ev qedexe bi awayekê bidomin.
Zagon pêÅŸî li gelek tiÅŸtî vekin jî di kirinê de hê kar wisa naxuye.
Niha em ji Ahmet Turk bipirsin:
Tu asîmîle yî?
Yan entegre yî?
Ez nizanim wekî almanan dê Ahmet Turk jî hêrs bibe, bêje; "De here birê min vê sibê, tiÅŸtek din nema.."
Lê van rojan herhal muxatabê herî ban ê pirseke wisa Tayyip Erdogan e.
Birêz Serokwezîr;
Ahmet Turk asîmîle ye?
Yan kurdek entegre ye?
Dikare pirs wisa jî bê pirsîn:
Birêz Serowezîr;
Gurcî, çerkez jî wekî Ahmet Turk ê kurd kurê kurdan hatiye asîmîlekirin yan entegrekirin?
Bersiva we dibe ku balkêÅŸ be.
Ez tevî gotina we ya asîmîlasyon sûceke mirovahiyê ye dibim.
Bi taybetî ji sedsala 18 û 19'an ve netewe-dewletan li ser navê neteweperestiyê bi têra xwe sûc kirin. Ji ber vê yekê ez ne bawerim zêde îstîsnane be jî.
Binêr, hê çend roj berê Serokezîrê nû yê Avusturyayê yê ji Partiya Karkeran Kevin Rud derket ber ser kurksiya perlemenê û ji gelê welatê xwe yê yêrlî aborjînan lêborîn xwest.
Çima?
Ji ber ku li Avusturyayê dewletê sedsalekê li hemberî aborjînan siyaseteke asîmîlasyonê ya bêhurmet hate bi rê ve birin. Ew qas pêÅŸ ve çûn zarokên aborjîn ji malbatên wan hatin girtin, perwerdehiyeke ku ew pê kokê xwe tune bihesibinîn dan wan.
Belê Birêz Serokwezîr,
Ez beÅŸdarî we dibim, asîmîlasyon sûceke mirovahiyê ye...
Niha ez ji we dipirsim:
Li Tirkiyeyê kurd asîmîle ne?
Yan entegre ne?
A rast ez bersiva we meraq dikim.

h.cemal@milliyet.com.tr

16.02.2008, Milliyet


***

Têbiniya Diyarnameyê:
*'Entegre' di wateya 'pêkhênerê parçayekî' de ye.
**Serokê Koma Meclisê ya DTP'ê
***Derbeya LeÅŸkerî ya ku di 12'yê Rezbera 1980'î de pêk hat.
 

Parve Bike

Youtube Me

Helîm Yûsiv: Cêwiyê êşê Zubêr Salih

news

Îbrahîm Şahîn

news

Peyama Lahûr Şêx Cengî li ser Kerkûkê

news

Nizamettin Arîç

news

Em Hatin

news

Aytenxan: "Şevbuhêrk û Şîrînahî"

news

Omer Dilsoz: Bo demê

news

Qeza...

news

Mîrza Ronî: Şevger Çolo û Provakasyonên wî!

news

Helîm Yûsiv: Piştî 34 salan Mihemed Şêxo

news

Êrîşa li lîstikvanên Amed Sporê... 05.03.2023...

news

Di dema erdhejê de ger hûn erebeyê diajon...

news

Di dema erdhejê de ger hûn li derve bin...

news

Di dema erdhejê de ger hûn li hundir bin...

news

'Bêrîvanê' / Mihemedê Nenyasî

news

Zara Mihemedi hat berdan

news

Goristana Semsûrê dilan dişewitîne…

news

Semsûr... 07.02.2023

news

06.02.2023, navenda Semsûrê...

news

Gername: Welatê Baskê

news
Serbest - Nivîsên Dawî
news
  • 25 11 2023

Ji her cure şîdetê re na

news
  • 23 11 2023

Firat Aydinkaya: Bi ya min pirs ev e, ev hîmê Celadet sed sal berê daniye aniha têra me dike an na?

news
  • 18 11 2023

Nûdem Hezex beşdarî me dibe

news
  • 15 11 2023

‘Hişê çêkirî hê ehmeq e’

news
  • 13 11 2023

Nîqaşa 'Rêziman', Cîhan Roj: Hûn ê daneheviya sed salî a nivîskî çi bikin?!

news
  • 11 11 2023

Ji pirtûkxaneyekê ber bi xeyalan ve

Nivîsên Nû
news

Di helbestên Îhsan Bîrgul de têgeha 'Dil'

  • Çorê ARDA
news

MaSîMûSa

  • Nûdem Hezex
news

ROBÃŽN

  • Aytenxan
news

Meseleya robotan, gelo tu mirov î?

  • Mîrza Ronî
news

Zemanê π (3,14.. 60 hezar)

  • Omer Dilsoz
news

Metropol de ziwanê kurdî

  • Cemîl Andok
news

Serpoşa Armîta Garavand

  • Mîrza Ronî
news

PIRSA ‘BIÇÛK’

  • Omer Dilsoz
news

PORÊ KUR

  • Aytenxan
news

Di Rênas Jiyan de huner

  • Çorê ARDA
news

Kurdbûna Li Dîasporayê

  • Mîrza Ronî
news

Ji bo Azîz Yagan û kesên wisa difikirin

  • Cemil Oguz
news

Nûdem Durak û Emma Kok

  • Mîrza Ronî
news

Rojbûyîn û 12’yê Rezberê

  • Aytenxan
news

Ji pirsa Murat Bayram bersiveke rast dernakeve

  • Cemil Oguz
Ev jî hene
ad

Transferê her kes li bendê çêbû: Ew êdî li Juventusê ye

ad

Li Kobanî sehayeke fûtbolê hate vekirin

ad

"Çîroka me" derket

ad

Ban

ad

Nivîskar Cîhan Ozyildiz piştî 30 sala hat berdan

ad

Yildirim: Bi zagonan hûn nikarin dîrok û erdnîgariyê biguherînin

Kategorî
  • Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Aborî
  • Foto-Nûçe
  • Xêz
  • Portreya Mehê
  • Tenduristî
  • Klîba Hefteyê
3 Roj
news

Perwîz Cîhanî: Karekî pir dijwar e ku mirov dubeytiyên Baba yên resen ji neresenan veqetîne

  • 27 11 2023
news

Lîstikeke nû, 'Çinûr' amade ye

  • 28 11 2023
news

Şahiya ji bo 'Dibistana Muzîkê ya Egîdê Cimo' li dar ket

  • 29 11 2023
news

'Zer'...

  • 29 11 2023

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Têkilî / Contact / İletiÅŸim

Nivîskar

  • Aynur Aras
  • Aytenxan
  • Bedran DERE
  • Cemil Oguz
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Dilşêr Bêwar
  • Helîm YÛSIV
  • Kazim Polat
  • Mîrza Ronî
  • Nûdem Hezex
  • Omer Dilsoz
  • Veysel Vesek
  • Welat Dilken
  • Zekî OZMEN

BeÅŸ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÃŽQAÅž
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2024: Hilbijartina-Herêmî
    • 2023 Hilbijartin
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina GiÅŸtî

Copyright © 2005-2023 Diyarname