Diyarname

Heyeta Îmralî û nûnerên AKP'ê îro li Qersa Dolmabahçe ya Stenbolê hatin ba hev û li ser pêvajoya çareseriyê bi hev re daxuyaniyeke dan çapemeniyê. 

Ji Heyeta Îmralî ya HDP'ê Pervin Buldan, Sirri Sureyya Onder û Îdrîs Balûken ligel nûnerên hikumeta AKP'ê, Cîgirê Serokwezîr Yalçin Akdogan û Wezîrê Karên Hundir ê Tirkiyeyê Efkan Ala li Dolmabahçeyê bi hev re daxuyanî dan.

PêÅŸî Onder dest bi axaftinê kir û metna nivîskî xwend. Onder got ku ew li serdemeke dîrokî ne, ji serî heta îro pêvajo bi guherandina dewletê ve girêdayî ye. Onder wisa got: "Heta niha fikra serdest a dewletê ev mesele tenê wekî amûra desthilatbûnê bikar aniye, kiriye qurbanê ÅŸîdeta naguhere. Heta ku têkilî ligel aÅŸtî û demokrasiya navneteweyî neyê girêdan, nikare di asta dewlet û gel de aÅŸtiya demokratîk, maf, edalet û wekhevî çêbibin. Pêvajo divê li gor qebûlkirina hebûna hemû derdorên di dîroka komarê de hebûna wan nehatiye qebûlkirin bidome. Berpirsiyariya ku dîrokê daniye ser milê me çareserî jî, xitimandin jî teNê bi axa me ve negirêdayiye, ev yek dikare bandorê li herêmû her wiha li dinyayê jî bike."

Di daxuyaniyê de balê dikiÅŸîn eser guherîna hevkêÅŸeyên ku sed salin didomin û tê gotin ku pêvajoya diyalogê hatiye astake cidî, berpirsiyarî û fermî.

Onder gotina Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan wisa ragihand: "Pêvajoya çareseriyê ya 30 salan dom kiriye me ber bi aÅŸtiya mayinde ve dibe, hedefa me ew e ku çareseriya demokratîk çêbibe. Li ser xalên li hevkirî ji bo biryara dîrokî û stratejîk bê girtin ez bang li PKK'ê dikim ku biharê kongreya xwe ya awarte li dar bixe. Ev vexwendin ji bo ji dêvla têkoÅŸîna çekdarî vexwendina têkoÅŸîna siyaseta demokratîk e."

Hem ji aliyê demokrasî, hem ji aliyê aÅŸtiya mezin ve ÅŸalên ku li ser sekinîne:

- Siyaseta demokratîk, pênas û naveroka wê.

- Li qada herêmî û neteweyî çareseriya demokratîk bê naskirin.

- Ewlehiya demokratîk û zagonê ya ji bo hemwelatiya azad.

- Têkiliya demokrasiyê ya bi dewlet û civakê re û ji bo ev yek xurt bibe sernavê li ser bêne nîqaÅŸkirin.

- Asta sosyo-ekonomî (civakî-aborî) ya pêvajoya çareseriyê.

- Têkiliya çareserî ya demokrasî û ewlehiyê, ji aliyê sazkirina ewlehiya raya giÅŸtî û parastina azadiyan ve bê nîqaÅŸkirin.

- Çareseriyên zagonî yên ji aliyê ekolojî, çand û jinê ve û ewlehiya wan.

- Têgeha nasnameyê, pênaseya wê û ji bo naskirina wê pêÅŸxistina fikra demokrasiyê.

-  Pênasekirina bi pîvanên demokratîk a milet, welatê hemdem û komara demokratîk, di nav pergala pircureyî ya demokratîk de sazkirina ewlehiya zagonî û zagona bingehîn.

- Zagona Bingehîn a nû ku van hemû gavên demokratîk bigire nava xwe.

Endamên Heteyê Sirri Suryeya Onder got ku di vê gavê de ew wekî HDP bang li hemû derdorên demokratîk bibin, piÅŸtgiriya muzakereyên demokratîk û pêvajoya çareseriyê.

PiÅŸtî Onder, Cîgerê Serokwezîrê Tirkiyeyê û nûnerê hikumetê Yalçin Akdogon axivî û got ku di pêvajoya çareseriyê de bi jidilbûn û dilpoliyê emê bigihîjin encamê û wisa dom kir: "Ji bo destjêberdana çekan xebat lez bigirin, ji bo bi temamî çalakî bêne rawestandin û siyaseta demokratîk wekî rêbaz bê pêÅŸxistin, em vê daxuyaniyê girîng dibînin. Çek ji holê rabin dê pêÅŸketina demokratîk jî lêz bigire."

Akdogan her wiha got ku zagona bingehîn a nû dê ji bo gelek pirsgirêkên bingehîn û pirsgirêkên ku hatine asta nayên çareserkirin bibe firsenda çareseriyê.