• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Berhem

Dersên ku ji 'Sêqorziya Loyola' bêne girtin

Dîrok : 23 02 2015 | Beþ :

Berhem

Diyarname

Li ser rûyê dinyayê li gelek welatan di navbera hikumet û hêzên muxalîf de þer derketine û li gelek deran bi hevdîtinan mesele çareser bûye. Yek ji wan hevdîtinan jî li Baskê bû ku di navbera ETA û dewleta Spanyayê de. Li ser vê pirtûkek bi navê "Loyola Uçgenî" (Sêqorziya Loyola) ku Imanol Murua Uria nivîsiye li Tirkiyeyê bi tirkî hat weþandin. Pirtûk ji aliyê wergere kurd Îrfan Guler ve li tirkî hatiye wergerandin û ji Weþanên Rûpel derketiye.

Sal 1959, ji bo li hemberî dîktatoriya Franco þer bike û piþtgiriya serxwebûna Welatê Baskan rêxistina ETA (Euskadi Ta Askatasuna - Welatê Baskan û Azadî) tê avakirin.Heta sala 1968'an çalakiyên ETA'yê bi propoganda û sabotajan bi sînor e, lê piþtî vê salê dest bi þîdetê dike ku ev þîdet dê 40 salan bidomiya. Dema sal tê 2005'an û heta 2007'an di navbera hikumeta Spanya û ETA'yê (ligel ETA, rêxistinên din ên Baskan) de hevdîtin çêdibin. Ev hevdîtin li Loyolayê (Loiola navenda Terîqeta Cîzvît e ku di sala 1534'an de ji aliyê Ezîz Ignacio de Loyola ve hatiye avakirin) li dar dikevin. Li ser hevdîtinan ETA di adara 2006'an de þerrawestinê dike. Pêre jî sê partiyên siyasî yên baskan (PNV, PSE-EE û Batasuna) li hev dikin ku þerê çekdarî bi dawî bikin, lê hevdîtinên li Loyolayê bi encam nabin û ETA di pûþpera 2007'an de careke din dest bi  têkoþîna çekdarî dike. Çend sal paþê, di sala 2011'an de ETA careke din þerawestinê dike.

Em van agahiyan ji ku digirin, ji pirtûka "Sêqorziya Loyola". Pirtûk li ser hevîditinên li Loyolayê hatine kirin, li ser salên li jor hatin qalkirin û helwesta ETA'yê gelek agahiyan dide xwendevanan. Pirtûk yek ji mînakên hevdîtinan de ku di navbera hikumeta û rêxistina muxalîf de pêþkêþ dike. Di vê serdema ku li Tirkiyeyê jî di navbera tevgera kurd û hikumeta Tirkiyeyê de hevdîtin didomin de mînakên ji dinyayê dikarin bêne nirxandin. Pirtûk vê firsendê dide xwendevanan.

Hin aliyên kurdan û hin aliyên Baskan jî diþibin hev. Welatê Baskan li Spanyayê wekî du herêmên otonom in: Li aliyek Welatê Baskan (herêmên Bizkaia, Araba û Gipuzkoa), li aliyê din herêma Navarra. Her wiha parçeyên ji welatê Baskan yên bi navê Lapurdi, Baja Navarra û Zuberoa jî li nava sînorên Fransayê dimînin.

Yek ji xala di van hevdîtinên li Loyolayê de jî ev e: Ji ETA'yê dixwazin bi temamî dest ji çek berde, bi temamî derbasî stratejiya siyasî bibe, bêyî ku di encama muzakereyên ligel dewletê de tiþtek bi dest bixin jî.

Hevdîtin gelek caran têk diçin, lê gelek caran dîsa tên ba hev. Di vir de nivîskar dibêje ku Serokê Spanyayê Rodriguez Zapatero her gotina Serokwezîrê Îngilistanê Tony Blair a wekî "Çi dibe bila bibe gere mirov rêyên têkiyiyê negire" ji bo xwe mînak digirt.

Pirtûka 'Sêqorziya Loyola' ku xebateke rojnamegeriye, serdemeke ronî dike û li ser vê serdemê mînakên balkêþ pêþkêþî xwendevanan dike.

- Loyola Uçgenî / Imanol Murua Uria / Wergera ji bo tirkî: Îrfan Guler / Weþanên Rûpel / 343 rûpel / Sala çapkirinê: 2004


Hûn dikarin li van jî binêrin

Lîstika Turrini ‘Dawiya Dawî’ bi kurdî çap bû

Lîstika Turrini ‘Dawiya Dawî’ bi kurdî...

28 06 2022

‘Sal mîna bawîþkan derbas dibin’ derket

‘Sal mîna bawîþkan derbas dibin’ derket

27 06 2022

‘Komara Dînan’ vê carê wekî teksta þanoyê derket

‘Komara Dînan’ vê carê wekî teksta...

22 06 2022

3 pirtûkên Eskerê Boyîk bi hev re çap bûn

3 pirtûkên Eskerê Boyîk bi hev re çap...

18 06 2022

Ev jî hene

“Defter”a Elîxan Loran derket!

“Defter”a Elîxan Loran derket!

24 03 2012

Lîstika Turrini ‘Dawiya Dawî’ bi kurdî çap bû

Lîstika Turrini ‘Dawiya Dawî’ bi kurdî çap bû

28 06 2022

Çapên nû yên du romanan: 'Qerebafon' û 'Bavfileh' derketin

Çapên nû yên du romanan: 'Qerebafon' û 'Bavfileh' derketin

09 04 2021

Ji nû ve çapkirina hemû pirtûkên Helîm Yûsiv dest pê kir

Ji nû ve çapkirina hemû pirtûkên Helîm Yûsiv dest pê kir

06 11 2013

“Adetên Kurdan” bi erebî derket

“Adetên Kurdan” bi erebî derket

19 03 2010

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Redkirina deftereke modern

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Dêsê ma, sînorê þarî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

Konê folklorîzmeke empresyonîst

Çorê ARDA

Dilþêr Bêwar

NÊRDEWAN

Dilþêr Bêwar

Omer Dilsoz

Sîyabo, darhejîrokê û hin tiþtên dîtir

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Mîrza Ronî
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2022 Diyarname