2020: Lîsteya pirtûkên ku li Rojava derketine
Ferîd MÎTAN
Rojavayê Kurdistanê di sala 2020'an da, bi weþanxane û rêxistin û nivîskarên xwe ve tenê 31 pirtûkên kurdî weþandine.
Vîrusa coronayê li gel bêaramîya rewþê, kir ku lîsteya weþanên nû bi carekê ve li kêmê bikeve û tevgera weþangerîyê bi temamî sist û qels bibe.
Di vê lîsteyê de; weþanên 3 weþanxaneyan, 2 yekîtîyên nivîskaran, navendeka wergerê û pirtûkên ku bi çapeka taybet ve derketine, cih digirin.
Herî zêde AVA'yê pirtûk derxistine
Ji wan 31 pirtûkên ku derketine, Weþanxaneya Avayê ya navenda wê li Kobanî yê, bi 10 sernavan herî zêde pirtûk çap kirine. Weþanxaneya Þilêrê jî bi çapkirina 7 pirtûkan di rêza duyem de ye û ji nivîskaran herî zêde Konê Reþ xwedî berhem bûye, lewra wî 3 pirtûk weþandine.
Dîsa helbest
Her wekî sala 2019'an, di 2020'an de jî herî zêde pirtûkên helbestan hatine çapkirin. Di lîsteya pirtûkên 2020'an de 10 berhevokên helbestan serê lîsteyê digirin.
Balkêþ e ku di 2020'an da 5 pirtûkên wergerandî hatine weþandin, çimkî di 2019'an de tenê du pirtûkên wergerê hatibûn çapkirin. Bi wergerê re, berhemên bîranînan jî 5 heb in, roman 4, her yek ji çîrok û jîyanname û folklorê 2 û pirtûkeka dîrokî.
Di nav weþanên 2020'an da, tu pirtûkên rêziman, ferheng, zanist, þano, rexne û wêjeya zarokan nayên dîtin.
Proseya çapê bêserûber e
Bi qasî ku haya me jê heye û em diþopînin, weþanên Ava û Neqþê ne tê de, her çi pirtûkên ku di vê lîsteyê de cih digirin, bi pirsgirêkên kalîte û bêpergalîyê re piranîya wan an bi 50 yan jî bi 100 nusxeyî ve hatine çapkirin
Tenê li Rojavayê û çapa yekem
Berhemên nivîskarên rojavayê Kurdistanê ku li derve hatine çapkirin, her wiha berhemên ku li rojavayê Kurdistanê û ji bo cara duyem li çapê ketine, di vê lîsteyê da cih nagirin.
Ferq û cudahiya di navbera lîsteyên 2019 û 2020'an de ew e ku di vê lîsteyê de berhemên ku bi çapeke taybet ve derketine, li lîsteyê hatine zêdekirin.
* Pirtûkên kurdî/kurmancî yên ku di 2020'an da li Rojavayê Kurdistanê hatine weþandin:
Weþanxaneya Avayê
1- Penageh/ roman/ Merwan Berekat
2- 55 çîrokên 35 salan/ çîrok/ Þahînê Bekirê Soreklî
3- Destxeta Petersburgê/ roman/ Jan Dost
4- Çûkan zimanê min xwar/ helbest/ Ciwan Qado
5- Arvanekî ji peyvan/ helbest/ Ronî Elî
6- Rûmet/ roman/ Vejîna Kurd
7- Kobanîya min/ helbest/ Salih Demîcer
8- Hestên axê/ helbest/ Xebat Þakir
9- Teyar û xezalê/ folklor/ Heysem Mislim
10- Kurd li gor rewþenbîrên ereb/ hevpeyvîn, erebî/ Salar Osê/ Wergera ji erebîyê: Þêrzad Besrawî
Weþanxaneya Þilêrê
1- Mehên Salê/ çîrok/ Birek nivîskar
2- Soryaz 1-2/ roman/ Dîyar Bohtî
3- Serket/ bîranîn/ Husên Engîzek
4- Keça Cûdîya serhildêr/ bîranîn/ Peyman Bêrî
5- Peyvên zêrîn ji kultûra rengîn/ folklor/ Mecîdê Xezê
6- Memê Axê/ jîyanname / Fatma Sîdo
7- Þahidê berxwedanê/ bîranîn/ Cemîl Mezlûm
Weþanên Neqþê
1- Mirîþka ku divîya bifire/ roman, îngilîzî/ Son Mî Hiwang/ Wergera ji îngilîzîyê: Dîyan Cemîl, lêanîna kurmancîya latînî: Izedîn Mihemed
Navenda Mezopotamyayê ya Wergerandinê
1- Textê Peqlaweyê yê xemgîn/ roman, erebî/ Nebîl Milhim/ Wergera ji erebîyê: Ferîd Mîtan
Yekîtîya Rewþenbîrên Herêma Cizîrê
1- Gava mirî dimirin/ helbest/ Ardilan Abdo
2- Peyala xema/ helbest/ Mihemed Sîno
Yekîtîya Nivîskarên Kurdistana Sûrîyeyê
1- Ji bîrdanka dîrokê/ jîyanname/ Luqman Yûsiv
2- Koça dawî/ roman, erebî/ Mihemed Zekî Yûsiv/ Wergera ji erebîyê: Evdilhekîm Mihemed
Çapên taybet
1- Raburdû û nihoya weþandina pirtûkên bi zimanê kurdî li Tirkîye û Sûrîyeyê/ lêkolîn, îngilîzî/ Mehmed Malmîsanij/ Wergera ji îngilîzîyê: Dilovanê Deþtê
2- Jîyana Oxirê/ helbest/ Zahid Mehmûd
3- Sawa Evînê/ helbest/ Zahid Mehmûd
4- Qamiþlo-Pol/ helbest û pexþan/ Konê Reþ
5- Ji ger û serdanên min/ bîranîn/ Konê Reþ
6- Ji tûrikê min/ bîranîn/ Konê Reþ
7- Þoreþên gelê kurd... rastî û sedemên hilweþînê/ dîrok/ Berzanî Ferman
8- Raperîn/ helbest/ Xembar Gul
Têbinî: Hevalê me Ferîd Mîtan ev lîste amade kiriye û di bloga xwe de (ferid-mitan.niviskar.org/) jî weþandiye.
Ji bilî destûra fermî ya Ferîd Mîtan û Diyarnameyê kopîkirina vê lîsteyê qedexe ye.
***
Nûçeya Eleqedar:
- 2020: Femo lîsteya hemû pirtûkên bi kurdî
**
Nûçeyên li ser 2020'an:
- 2020: Lîsteya kitabê bi kirmanckî veciyayê
- 2020: Femo lîsteya hemû pirtûkên bi kurdî
- 2020: Di Diyarnameyê de 10 nûçeyên herî zêde hatine xwendin
- 2020: Ji Rojavaya Asyayê 20 fîlmên serketî, 2 jê Fîlmên Kurdî ne
- 2020: Kurdên ku xatir xwestin
- 2020: Juriyê ‘Klîba Herî Serketî ya Salê’ ya bi kurdî hilbijart
- 2020: Îþ Bankasi 17 mîlyon heb pirtûk çap kirin
- 2020: Di rojên koronayê de rewþa muzîka kurdî
- 2020: The Guardianê albumê salê hilbijartin
- Xelata Þerefname ya 2020'an dan Konê Reþ
- 2020: Portreya Behrûz Boçanî eciband
- 2020: FIFA'yê serketiyên salê eþkere kirin
- 2020: Ji Rotten Tomatoes 100 fîlmên salê
- 2020: Ji bo "Person of The Year" Timeê ew hilbijartin
- 2020: FIFA fînalîstê serkewtî ê sere eþkera kerdî
- 2020: Li dinyayê 10 albumên salê yên serketî
- 2020: Kovara Time fîlmê serkewte yê emsarî eþkera kerdî
- 2020: Fîlmên ku li ser platformên dîjîtal zêde hatine temaþekirin