Ez du rojan ji bo saxkirina bûyeran çûm Taksîmê. Hin notên ku min girtin dixwazim parve bikim.
Pêşî roja yekşemê (02.06.2013) ji bo gereke normal ez çûm Taksîmê. Ji ber ku otobos nediçûn Taksîmê ez jî bi keştiyê ji Uskudar çûm Kabataş. Ji wir jî Fenîkuler (Metro) tunebû, peyatî min ber bi jor berê xwe da Taksîmê. Ji xwe gelek kes peyatî di van kuçeyên teng re bi jor de diçûn. Nêzî Taksîmê, li ser rêya Gumuşsuyu xwepêşandêran bi du cihên ku sed metroyî dûrî hevdû bû, ji prîket, bermahiyên barîkatên polîsan û tenekeyan rê girtibûn. Nêzî serê qada Taksîmê aliyê Gumuşsuyu du erebe, yek wekî ya polîsan û yeka din wekî erebaya sivîlan hatibû şewitandin û li ser rê wekî barikat hatibûn bicîhkirin. Li qadê qet polîs û peywîrdarê dewletê nexuyabûn. Tu nîşaneyê dewletê jî ji bilî alê nexuyabûn. Bi qasî ku min dît îro tevlî ku 7 roj derbas bûbû jî hê girseyek mezin li qada Taksîmê û li Parka Geziyê hebû, min jî ji bo agahdariyan lêkolînek biçûk kir. Saet 6 û hê roj bejnekê bilind bû. Di nava gerxêleyê re ez û Mem Jan ku ji Uskudar bi hev re hatibûn meşiyan. Di Kolana Îstiklalê re hêdî hêdî me berê xwe da qada Galatasarayê. Gelek mirovên di nava gerxeleyê de piştgirê van rûdanan bûn û her ji kêlîkekê carekê diruşmeyek diavêtin. Dema ku diqîriyan jî pirê mirovên din jî bi wan re diqîriyan. Ji bilî wê tu dîwar nemabû ku bi diruşmeyan nehatibin neqişkirin (mînakên berfireh ji diruşmeyan li jêr in). Camê dikanan, derebeyên wan, dîregên reklaman, qutî û panoyên reklaman hemû bi diruşmeyên rengo rengo hatibû nivîsandin. Di şibakeyan re, di şaneşînan re û li devê deriyê dikanên Îstîklalê bang û qêrîn û çepik her dom dikir. Di avahiyên metrûk î nivxerabe de ciwan bi alên bi Ataturk re destên xwe kil dikirin û diruşme diavêtin. Piştî dîtina rewşa Îstîklalê em çûn cafeyê û rûniştin ji bo bêhnvedanê. Piştî bêhnvedanê ez bi tenê vegeriyam qada Taksîmê; Saet 9’ê êvarê bû, gav bi gav digeriyam li wan deran. Diruşmeyên ku bi piranî û giranî bilind dibûn di bin ala Tirkiye û Ataturk de “Erdoxan îstîfa” bû. Tu reng û dengê kurdan û diruşmeyê ji bo kurdan nexuyabû wê êvarê. Ez bawerim ne pêkan bû jî di wê rewşê de kesek karibe tiştekî ji bo kurdan bibêje. Heke kurd hebûn jî nexuyabûn, yan tabiî îmam bûbûn yan jî nikarîbûn diruşmeyan ji bo kurdan biavêjin, yan jî hewce nedidîtin, min tu diruşme wê saetê nedît ji bo kurdan. Ji xwe rojek berê jî ku hinekan ji bo kurdan diruşme gotibûn bi êrîşan rû bi rû mabûn. Bi qasî ku min didît îro bi piranî Taksîm bi ala Tirkiye û Ataturk dagirkirîbû, ji bilî hinek alên çepgirên tirk. Di nivîsên ku ji rojên berê de li dîwar û camên kargehan mabûn daxwazên kurdan û sosyalîstan hebûn. Lê di vê gera min de min ew bi awayê deng û reng li parka geziyê nedît. Li aliyê parka Geziyê bi şev li hinek deveran wekî festîvala bîra jî xuya dibû. Ji bilî dîlimên zebeşan, sêv, simît, kofte, şêrînahiyê, dendik, çay, rûpiş, rozetên “Çapûlci”yan; li ser hinek dezgehên avê bîra jî dihat firotin. Min bi dilekî guvaştî hêdî hêdî qada Taksîmê piştî saetek gerê terk kir. Yê ku min dîtin bi piranî yên ku kîna kurdan di dilê wan de dikeliya bûn, min wisa bawer kir.
Ji Uskudar, Kadikoy û Umraniye jî xuya bû ku tenê ew hene û giş yên ku kîna kurdan di dilê wan de tirş bûye, ew wê rojê serdestî xwepêşandana bûn. Gelek kes, nas û hevalên ku li aliyê Ewropa ne jî wê rojê rewş wisa vedigotin. Li gorî hinek ciwanên kurd qal dikirin jî, gelek kesên ku ji bo piştgiriyê çûne Taksîmê û li wan alan nêrîne ji nigê nigde vegeriyane. Di vegera min a Uskudar de, di nava mirovên otobosê de jî nîqaşên tund rû didan. Hinek jinan ji çalakgerên li kolanên Uskudar ku beroş û miqilk li hev dixistin li çepikan dixistin, hinekê alîgirên AKP’ê peyv davêtin ser wan. Ez bûm şahid ku yeke servekirî ji jineke sergirtî re got: Cahil, ya din jî lê vegerand got, Orospî. Di nava taxan re ku ez vegeriyam jî dengê miqilkan û beroşan dihat. Ku ez gihaştim malê jî hat gotin ku li taxa nêzî me hinekan bi daran êrîşî maleke ku li şaneşîna xwe dengê beroşê derdixistin kirine. Min wê roja xwe bi dilekî çelqiyayî û nakokiyên ku hundurê mirov tevlihev dike xelas kir.
Roja çarşemê (05.06.2013) DÎSA EZ ÇÛM TAKSÎMÊ:
Piştî ku HDK û BDP’yê bang kir ji bo piştgiriya Taksîmê min dîsa ji bo çavdêrî û piştgiriyê berê xwe ji aliyê Anadolûyê da Taksîmê. Ji ber roja çûyî ku min rewş dîtibû, bi rastî dilê min bi tasewas bû ji bo pevçûnekê.
Dîsa di nava wan al û posterên Ataturk re min berê xwe da Qada Galatasarayê. Ez gihaştim girseyê ku bi hezaran mirov di bin ala HDK (Kongreya Gelan a Demokratîk, ku BDP jî di nav de ye) de kom bûne û li çepikan dixin, diruşmeyan davêjin. Bi çepikan û lîrelîr di kolana Îstîklalê re ber bi Taksîmê ve meşê dest pê kir. Li wir qet alên BDP tunebûn. Lê belê diruşmeyên kurdî û ji bo kurdan pir bûn û serdest bûn. Tu kesî bertek xuya nedikir, heta li şaneşînên cafe û kargehên li qatê jor gelek carî piştgirî û çepik jî dihatin. Bi rastî gelek kes şaş û metal bû. Hema hema her kesî wêne dikişandin û dixwestin vê demê wekî bîranînekê hilînin. Li alîkî alên tirk û Ataturk û li alîkî jî diruşmên “Bijî Serok Apo, Kurdistan dê ji faşîzmê re bibe goristan” û hwd bilind dibûn. Li rexê Îstiklalê li gelek cihî alên tirk û posterên Ataturk dihatin firotin, kesî ji wan re nedigot tiştek. Tenê li cîhekî, ciwanekî kurd xwest êrîş bike, lê belê mirov ketin navberê û sekinandin, yê hember jî dengê xwe nekirin û ew jî sekinî. Bi diruşme û lîrelîrê em hatin nêzî Taksîmê. Li ber Balyozxaneya Fransa Ertugrul Kurkçu axaftinek kurt kir. Piştî wê êdî girse ket nava Taksîmê. Di nava gerxêleya ku îro bi piranî yê karmend û kedkaran hebû re heta avahiya AKM’yê meşiyan û zivirî aliyê parka Geziyê. Li nêzî Parkê girse sekinî. Li vê derê gelek alên BDP, PKK û posterên Abdullah Ocalan hatin bilindkirin. Aliyê Parka Geziyê hê jî bi alên tirk dagirtî bû. girseya HDK nêzî wan sekinî. Dîsa li vê derê hinek axaftin ji alî siyasetmedaran ve hatin kirin. Li vê derê bi piranî diruşmên ji bo kurdan û aştiyê hatin avêtin, diruşmên herî tûj jî wekî, “PKK gel e, gel li vir e, şehît namirin, Silav ji Îmralî re hezar silav” û gelekên aştîxwazî hwd bilind bûn. Tevlî ku ji girseya bi alên tirkan xemilî nêz bû jî kesî deng nekir û wan jî li aliyê din diruşmên xwe diavêtin. Carekê tenê mirovekî bi ala tirk hat nêzî girseya HDK ku alên Abdullah Ocalan jî bilind kiribûn û got “hûn çi dikin yaho ev poster çi ye?” di dû wî re du sê hebê din jî hatin, çend heb kes çûn û gotin ku îro ev qad ya herkesî ye û qada azadiyê ye, mafê her kesî heye ku alên xwe û diruşmên xwe bilind bikin.” Piştî guftûgoyek biçûk ew jî ji wir bi dûr ketin. Ji alî kî jî min dixwest li her derê bigerim û dîsa ez çûm aliyê Gezî Parkî. Îro jî li wir, bi piranî “Erdogan îstifa” hebû cihinan “em leşkerên Mustafa Kemal in” jî bilind dibû. Pir nêzî girseya CHP û MHP (bi qasî ku hat fêmkirin girseya wan bû) hinek ciwanên kurd (neh deh heb), sirûda PKK’ê digotin mirovên girseya din jî bi balkêşî li wan dinêrîn. Xuya bû ku hinek dikeribîn û hinek jî dikeniyan. Ev jî bi min ecêb hat tabî. Piştî 10 kêlîkan ew kes vegeriyan aliyê Qada Taksîmê, ba girseya HDK’ê. Du sê caran helîkoptera Polîsan di ser qadê re derbas bû, her kesî bi dengê bilind protesto kir.
Heta du saetan jî bi govend, diruşme, lîrandin û çepikan çalakiya HDK’e dom kir. Piştî saet 9’ê şevê hêdî hêdî alên HDK’yê winda bûn, tenê du sê alên BDP’yê li ser Parka Geziyê mabûn bi şevê.
Li gelek deveran jî nivîsên kurdî hatibû nivîsandin. Û piştî saet 9'an ji xwe bi hatina girseya Çarşiyê (Beşîktaş spor) re, dirûşmeyên “Erdoxan îstîfa” li hemû qada Taksîmê bilin bûn. Girseyê hem dans dikir û hem jî gişan xwe hol dikirin û li çepikan dixistin. Bi ya min girseya ku herî bi kelecan û çepik ev girse bû. Mîn dîsa berê xwe da Parka Geziyê. Girseyên cur bi cur ku her yek li aliyekî kom bûbûn bi def û zirneyê bi çepikan dilan dikirin, dans dikirin û diruşme diavêtin. Ev der bi dehezaran kesan wekî qadeke festîvalê, wekî şahiyeke ciwanan, wekî pêşbirka berzkirina diruşmeyan û halanan xuya bû. Min xwepêşandan û civînên gel û girseyan pir li Stenbolê dîtine, lê tu xwepêşandan wekî vê ne bi coş û reqs bû. Dibe ku mirovên hatibûn tenê îjar hatine, dibe ku ji ber tunebûna polîs û dewletê li Taksîmê xwe azad dihesibandin û hatine kêfê. Dibe ku mirovên qet di tu partiyan de cih nedigirtin û ev ji wan re bû maneyek ku xwe îfade bikin. Dibe ku bi organîzeya veşartî ya partiyan mirov kom kiribû û dibe ku jî ne ji van yek bin û hestên mirovan li vir bûbûn yek jî. Ji travestiyan bigire heta esnafan, ji partiyan bigire heta komeleyên pîşekaran, ji komunîstan bigire heta oldaran (Oldarên Antîkapîtalîst), ji kurdan bigirin heta reşikan, ji tûrîstan bigirin heta dînan hemû kes hebûn li qada Taksîmê. Carinan wekî Kongreya hemû mirovan xuya dibû. Û carinan wekî tenê ya tirkan. Heta demekê me dît yekî bi çilên kesk semayê dike û ber bi girseyê ve tê, ew li nîvê Taksîmê bi wî awayî geriya. Wekî bibêje “hûn kî bin jî werin Taksîmê”. Jixwe AKM’ya mezin bûbû panoya afîşan.
Di dû vê gerê de ev pirs di serê min de çêbûn, wekî ku di serê gelek kesan de jî ev heye bawer im.
Piştî protestoya ji bo dar û parkê ev rûdanên dawiyê ji bo çi ne? Gelo dibe ku ji bo şoreşekê be? Şoreşa çi ye? Şoreşa kê ye? Gelo divê ku kurd tevlî bibin? Kurd dê ji bo çi tevlî bibin? Kurdan berê têkoşîna xwe anîne heta kîjan deverê? Ew têkoşîna kurdan bi dawî bûye an na? Bi van rûdanên dawî têkoşîna kurdan çiqasî bandorê digire? Çiqasî fêda wê ji têkoşîna kurdan û pêvejoya têkoşîna kurdan heye? Ev rûdan pêvejoya têkoşîna kurdan bi şûn de dibe an bi pêş de dibe? Bi kes û derdorên ku aniha van rûdanan di bin ala Tirkiyeyê de dimeşînin re dibe ku kurd jî ji bo têkoşîna xwe bi wan re bimeşin? Di dawiyê de dê çi têkeve destê kurdan? Kurd bi wan re dikarin behsa têkoşîna xwe û mafê xwe bikin? Paşeroj û pêşeroja wan derdorên di bin ala tirk de, dihêle ku kurd jî mafê xwe bistînin? Ji xwe PKK û dewlet ketine guftûgoyekê, gelo ev bi dawî bûye ku kurd li têkoşîneke din bigerin? Gelo sarbûna kurdan ji van rûdanan ji bo çi ye? Gelo kurdan rûdanên wisa bi canê xwe ezmûn nekirine ku dîsa têkevin ezmûneke din? Gelo dibe ku kurd van rûdanan wekî ji nû de destpêkirin dibînin û gelek kes ji ber wê yekê zivêr in an jî hinek piştgiriyê didinê? Baweriya kurdan bi kîjan aliyê van rûdanan dê were? Di serkeftina dawiya van rûdanan de kurd dê li ku bin?
Lê ev jî di hişê min de cîh girt bi hêsanî kesek an girûbek dê nikaribe biryara qedandina vê raperînê bide. Kes jî nizane dê bi çi awayî bidome û here heta ku.
Mînakên duruşmên ku li dîwaran nivîsandîbûn û li qadê dihatin zimên.
(Hinek bi kurdî bûn, yên bi tirkî jî hatiye wergerandin):
Em gerîlayên gel in.
Hûn bi xêr hatin qada sor
Atayê min tu îro rehet razê
Pîpiyê Tayyip ket
Tayyip derkeve der em bilîzin lo !
Aha ji te re peyarêçêkirin.
Ne bi qedexebûnan, bi vejandina bi zanebûn pêşketina civakê
Tayip; "dibe ku ez te maçîkim?"
Velewkî em çapûlcî ne
Tayip ka binêr, em çend heb in bijmêr.
Enternasyonela 4'emîn e
Me diya te jî anî û em li vir in Tayip
Tu pîsekî heram derket Riza Baba
Tu eyb dikî Tayyar
Haydê here binêre li cîhê ku sencek ketiye erdê, şerabê vexwe û bikene, bilîze.
Ev raperîneke bêalî ye.
Ji homofobîk Tayip re nebêje homo, nebe Tayip
Em şoreşa homofobîk naxwazin
Min ji Rebbê xwe pirsî got; "di ber xwe bide Gezî"
Di ber xwe bide İstanbûl, di ber xwe bide Çolemêrg
Çi bû ji te Tayyip tu nehat, te gera xwe dirêj kir.
Bê Serok Jiyan Nabe
Bijî biratiya Gelan
Bi kujerê Kizilbaşan Yavûz re şerm bikin.
Kurdistan dê ji Faşîzmê re bibe goristan
Jin li qadan e, di berxwedanê de ne.
Bijî biratiya gelan
Qada hewayê ya bê Tayip û bê taciz.
AKP mêran diparêze, mêr jinan dikujin
Taksîm ya me ye, Stenbol ya me ye (girseyên cur be cur jî ev durişme dianîn zimên)
Bijî Xuşktiya Gelan (ev li dîwaran tunebû lê xwendekarek keç li ba min ev bi kurdî digot, min pirsî, got min afirandiye)
Ev hê destpêk e, têkoşîn didome.
Bijî berxwedana zindanan
PKK gel e Gel li vê derê ye.
Ji zarokên çiyê bo zarokên Denîz (Behrê), yê ku di ber xwe bide bi ser dikeve.
Roboskî ji bîr nabe, ji bîr nekin
Hişş be Tayip (Ev li avahiya AKM'ê daliqandî bû)
Kominîstno bibin yek
Karkerino bibin yek
Îsyan mirovîbûn e, êdî çîrokek herkesî heye
Emê faşîzmê têk bibin, em rê nadin şovenîzmê
Bijî Sosyalîzm
Li vir li provaktoran negere, here li nav girseya xwe bigere Tayip
Piştgiriyê bide esnafan, xisara wan neke
Ev gel ewkê mirovan ewk dike, ewk Bulent
Li Beyoxluyê mase kursî bila bi şûnde bên
Milk yê xwedê ye (Muslumanên Antîkapîtalîst)
Çarşi li himber faşîzmê
Îsyan, îsyan, ji Tayip re îsyan
Tayip li ku ye, vay Çapulcu li vir in
Taksîm besî herkesî ye.
Tayip ji me veqetiya, heyf
Rojên Qendîlê rojên ku gel dikin yek
Gazê bi Sebrî nedin avêtin
Te çi kişand loo Tayip.
***
Ji bo fotoyan bitikînin: