• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Portreya Mehê
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2018
    • Kûpaya Cîhanê 2022
  • Rûpela Pêþî
  • Qunciknivîskar
  • Bedran DERE
Bedran DERE

Bedran DERE

bedrandere@hotmail.com

  bedrandere

  bedrandere

Zarok û Bandora Dijwariyê

Dîrok : 29 07 2018

Li Welatê me, carnan ji ber urf û adetên kevnare, carnan ji ber þertên jiyanê, carnan jî ji ber nezanî û bêkontroliya hêrsê, jin û zarok dibin hedefa dijwariyê.
Ne tenê di nava malbatê de, her wiha di nava civakê de, li ser kar û li dibistanên dewletê jî zarok bi dijwariyê re rû bi rû dimînin.
Heta îro jî, hem li welatên dagirkerên Kurdistanê û hem jî li gelek welatên din ên ji pêþketinê nesibê xwe negirtine, pedagog û pisporên perwerdehiyê îdîa dikin ku lêdan û dijwarî cureyeke perwerdehiyê ye.

Lê zanyariya pedagojik ya nûjen derxist holê ku lêdan û dijwarî tenê zarokan famkorî dike, bandoreke xirab li  kesayetiya wan dike û hestên êrîþkarî di wan de derdixe pêþ. Lewma sedem çi dibe bila bibe, di serî de lêdana li dibistanan bi giþtî dijwariya li ser zarok di hiqûqa nûjen de wekî sûc tê qebûlkirin.

Þîddeta li  zarokan bi xwe re encamên çawa derdixe holê ?

Zarok tenê bi xwendin û guhdarîkirinê ilm fêr nabin. Çavdêrî, nêrîn yek ji awayê sereke yê perwerdehiyê ye.
Yanî mezinên zarokan, ha baþ ha xirab, çi bikin, çawa tevbigerin, zarok ji wan nimûne digirin.
Zarok bingeha jiyana xwe li ser tevgera mezinên xwe ava dikin.
Zemanê berê tenê civak û malbat hebûn dikaribûn bandor li zarokan bikira, lê niha ev berfirehtir bûye.
Di serî de televîzyon, medyaya civakî, lîstikên þer ên înformatîk, dibistan zarokan wisa dike bin hukmê xwe ku tesîra malbatê dadixe asta herî jêr.
Ev serdema nû bi xwe re kultureke globalîzmê afirandiye.
Dijwariya di ekranan de, dîmenên di medya civakî de bi zarokan dide bawer kirin ku ev dijwarî rêyeke rast e.
Di temenê bin 10 salî re zarok nikare ferqa rastiyê û senaryoyê ji nav hev derîne. 
Hiþ û mantiqa zarok ne di wê astê de ye ku rastî û xirabiyê ji hev derxe. Zarok digihîje wê qenaetê ku tiþta mezinên wan dikin rast e. Hem di ekranan de hem li nava malê, dema dijwariyê dibînin wê ji xwe re wekî nimûne digirin.

Pispor dibêjin, mirovekî çiqas li dîmenên dijwariyê temaþe bike yan jî çiqas bixwe bibe qurbanê þîdetê, ew qas êrîþkar dibe û tim hewl dide pirsgirêkên xwe bi rêya dijwariyê çareser bike.
Di nava civak û malbatê de jî rewþ wisa ye. Dema zarokek ji hezkirinê bê par bimîne, ji dê û bavê xwe yan ji mezinên xwe tim þîdetê bibîne, were tacîzkirin û heqaret lê were kirin, di tevgera wî de êrîþkarî derdikeve pêþ. Tevgera mezinên malbatê ji bo zarokan dibe nimûne.

Ji bo afirandina civakake aram, atmosfereke aþtiyane û ji bo mezinkirina zarokên îdeal, perwerdehiya di nava malbatê de bi tena serê xwe têr nake. Ji bo zarok nebin êrîþkar û fêrî dijwariyê nebin, seferberiyeke cidî ya civakê lazim e.

Têkoþîneke giþtî ya li dijî þîdetê lazim e.
Di vê derê de dîsa rola herî mezin dikeve ser milê jinê.
Bi tesîreke baþ a li ser zarokan, bi vê têkoþîna giþtî ya civakî û bi seferberiyeke gerdûnî ya li dijî dijwariyê, jin dikare bibe ewlehî û avakara civakeke nû ya nûjen. Pêþeroja aram di destê jinê de ye.

Bedran DERE

Hemû Nivîsên Bedran DERE

Hûn dikarin li van jî binêrin

Rojnameger Huseyîn Denîz hat bibîranîn

Rojnameger Huseyîn Denîz hat bibîranîn

11 08 2010

Murad Celalî: Çend pirsgirêkên kujêrê li ber nivîskariya kurdî

Murad Celalî: Çend pirsgirêkên kujêrê...

22 05 2008

Wêneyê Rojê: Demek bi dengê erbaneyê

Wêneyê Rojê: Demek bi dengê erbaneyê

07 03 2015

Korekî li hemberî Playboyê doz vekir

Korekî li hemberî Playboyê doz vekir

30 11 2018

Xelatgirên Rûmetê yên Festîvala Stenbolê diyar bûn

Xelatgirên Rûmetê yên Festîvala...

16 02 2012

Nûçeyên nû

Li ser 'Þeþaqil' a Cîhan Roj heft rexne, heft pesin

Li ser 'Þeþaqil' a Cîhan Roj heft rexne, heft pesin

31 01 2023

Em xwe nû dikin

Em xwe nû dikin

30 01 2023

Zerik dîsa dikeve hilbijartinê

Zerik dîsa dikeve hilbijartinê

30 01 2023

Lîstikvan Annie Wersching di 45 saliya xwe de mir

Lîstikvan Annie Wersching di 45 saliya xwe de mir

30 01 2023

Li Yeni Sahneyê meha reþemî

Li Yeni Sahneyê meha reþemî

30 01 2023

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

Romana nûjen an jî kevneþopîn?

Çorê ARDA

Çorê ARDA

Anatomiya Fermana Dîtiran

Çorê ARDA

Cemîl Andok

Kovarê kirmanckî

Cemîl Andok

Çorê ARDA

KORERÊYA VEBÊJ

Çorê ARDA

Omer Dilsoz

Gelo ev “bêqewlê” li kî derê ye?

Omer Dilsoz

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Rifat Arya/ Mesîla Dil
  • Mîrza Ronî
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Krîstîn Ozbey
  • Dilþêr Bêwar
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • E-pirtuk
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2023 Diyarname