Îhsan Bozkurt dibêje, “Îstîxbarata Îhsan Bozkurt tu demê ew qas têk neçûbû.”

Bifikirin ku îstîxbarata welatekî têk diçe, îstîxbarata kesekî bi xwe têk diçe…

Dema îstîxbarat tê gotin welat, îstîxbaratên welatan tê bîra mirov. Her hal li ser rûyê dinê kêm kesan navê CIA’yê, MOSSAD’ê nebihîstiye. Li hemû welatan îstîxbarat heye û mecbûr e ji bo welatê xwe bixebite. Cureyên îstîxbaratan jî hene. Îstîxbarata zindî (wekî kes, ajan û hwd) û îstîxbarata dîjîtal... Welat şeran, êrîşan bi ser agahiyên îstîxbaratan re dikin. Dîsa li hemû rêxistinan îstîxbarat heye û heta dikare, heta ji dest tê ji bo xwe dixebitîne.

Li dinyayê pirtûka "Hunera Şer" a Sun Tzu* navdar e. Sun Tzu beşek taybet ji bo “Bikaranîna Casûsan” veqetandiye, yanê ji bo îstîxbaratê.

Kêm zêde ev tişt têne zanîn. Ji van wêdetir dixazim bibêjim ku li nav jiyanê, li nav jiyana rojane jî ji bo jiyîn, serketina mirovan îstîxbarat divê. Erê belkî rasterast navê vê yekê ne "îstîxbarat" e, lê bê wê nabe. Çawa?

Em ji nav jiyanê mînakan bidin:
Saziyên ku karên sîgortayê dikin her çav li rê ne, ka li ku qeza heye û bi ser wê qezayê re dozê vedikin yan venakin. Her guhê wan bel e, agahî ji trafîkê bo wan tên.

Jimarkarek bi dosyayên di destê xwe de pere digire û debara xwe dike. Li cîhana fînansê çi diqewime mecbûr e bizane, yan na dê winda bike.

Dikandarek bi mişteriyên xwe yên ku her roj tên û diçin pere kar dike û dijî.

Cafeyek bi mişteriyên tên û diçin pere kar dike û li ser lingan dimîne. Em dikarin mînakan zêde bikin. Lê bes e. Û pêdiviya hemûyan bi agahiyan heye, agahiyên li ser mişteriyên wan, agahiyên li ser tiştên difroşin. Ev yek îstîxbarat e.
Di serdema modern de înternet bi xwe îstîxbarat e. Em dema di motora lêgerînê de li tiştek digerin di cih de ew tişt di kîjan malperê de tê firotin, reklama wê malperê û wî tiştî tê pêş me.

Ev agahî îstîxbarat e. Ger ew îstîxbarat nebe? Zehmet e.

Em mînakên din bidin:
Mînak kargehek mezin, em bibêjin nexweşxaneyek… Gelek ji wan hene bi hezaran karkerên wan hene. Mînak saziyeke lojîstîkê, bi hezaran karkerên wan hene… Ew dê çawa agahiyên nava xwe bidin hev?

Nimûneyek wisa: Gelek kargeh hene pere didin kompaniyên lêkolînan û dibêjin here der barê me de agahiyan berhev bike. Ew, bi pereyên xwe der barê xwe de lêkolînê didin dest pê kirin û bi kesên biyanî… Mînak pere dide vê kompaniyê, dibêje “Here li cafeya min bi ev pereyê ez didim te çay/qehweyê vexwe, çavdêrî bike ka karkerên min çawa ne, dixebitin yan na, mişteriyên min memnûn in yan na…”

Erê îstîxbarat ne meseleya welatan tenê ye. Erê, di serî de bi wan tê zanîn, barê wan zêdetir giran e, lê îstîxrabat di nav jiyana rojane de ji bo her kesî lazim e. Û ji bo Îhsan Bozkurt jî lazim e.

Hûnê bêjin ew kî ye?

Ez bêjim: Ez ji rêzefîlmên tirkî hez nakim ji ber ku li gor asta dinyayê zêde neserketinî ne (em hinan jê derxin), lê dîsa jî salê yekê (tenê yekê) hildibijêrim û her hefte lê temaşe dikim. Serdema çûyî min li “Kasaba Doktoru” (Doktorê Navçeyê)** temaşe dikir ku di TRT1’ê de derdikeve. Niha di serdema nû de didome û êvara 9’ê mehê beşa wê ya nû hebû. Li nav nexweşxaneyê Doktor (Ozak Akbaba) û Hemşîreyeke (Vildan Atasever) bi hev re zewicandî ne, lê kes nizane ji bilî hevalekî wan ê nêz. Û dema biryara devjihevberdanê didin, midûr Îhsan Bozkurtê (Sinan Demirer) ku dibêje qey hay ji her tiştî heye dibêje, “Çawa haya min ji vê tune ye. Çawa dibe? Îstîxbarata Îhsan Bozkurtî tu demê wisa têk neçûbû.” Îhsan Bozkurtê komîk û şîrîn bi vê replîkê hê komîktir dibû. Ez gelek pê keniyam, lê paşê jî fikirîm..

Belê, sernavê vê nivîsê ji wir tê. Helbet ne tiştek cidî ye. Lê vê rêzikê kir ku ez carek din bikevin nav îstîxbarata rojane ku çiqas dikare bandorê li me, li her kesî bike.

Axir, îstîxbarata Îhsan Bozkurt têk çû, bila îstîxbarata we têk neçe…

*Pirtûka “Hunera Şer” a Sun Tzu

**Ev rêzefîlmê “Kasaba Doktoru” ji rêzefîlmên Koreyê yê bi navê “Dr. Romantic” li tirkî anîne.