• Nûçe
  • Nûçeyên Çandî
  • Serbest
  • Hevpeyvîn
  • Berhem
  • Çapemenî
  • Spor
  • Dinya
  • Ên Din
    • Aborî
    • Nivîsênkarên Mêvan
    • Portreya Mehê
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Komên-Wêjeyê
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
    • 2015-sermawez-pusper: Dîsa Hilbijartina Giþtî
    • 2014: Hilbijartina Herêmî
    • 2018-06-24: Hilbijartina Giþtî û Serokomarî
    • 2011, Hilbijartin
    • 2010, REFERANDÛM
    • 2009, Hilbijartina Herêmî
    • EURO 2016
    • EURO 2020
    • Kûpaya Cîhanê 2014
    • Kûpaya Cîhanê 2010
    • Kûpaya Cîhanê 2018
  • Rûpela Pêþî
  • Qunciknivîskar
  • Welat Dilken
Welat Dilken

Welat Dilken

welatdilken@hotmail.com

  profile.php?id=100000836608327

Derûniya kêliya xwendinê û famkirin!

Dîrok : 10 01 2021

Bo meriv baþ lê serewext bibe, bo metnek baþ were fam kirin divê meriv hay ji derûniya xwende ya kêliya xwendinê hebe!

Loma ger ez çend mînakên wekî TEST bidim dibêm dê bêhtir mijara me bê famkirin:

Eger xwende evîndar be, di bin bandora derûniyeke melenkolîk de be hûn rabin bo xwendinê pirtûkeke helbestan a civakî-rexneyî bidinê, hûn ê derbarê çawaniya wê pirtûka helbestê de bersiveke rast wernegirin.

Eger hûn romaneke ku jiyana sofiyekî îdealîst vedibêje bo bixwîne bidin þoreþgerekî meteryalîst ê þoreþger hûn ê bêyî ku bersiva pirsa xwe ya hunera romanê çawa bû bigirin, hûn ê ji devê þoreþger bes bibîsin ku, sofî bêhiþ bêvîn, bengiyê razberekê ye bibîsin…

Berevajî, hûn pirtûkek bi hizrên diyalektîk hatî honandin bidin îdealîstekî hûn ê tiþtên kêm eleqeya xwe bi hunera honekê re heyî bibîsin, îdalîst-sofiyê bêje ev pirtûk kufr e.

Ev jî dikare bibe mînakek; ger hûn çîrok, helbest an romaneke behsa jiyana dewlemendekî li çîna jor dike bidin xwendeyê karker, bêkar ê li çîna jêr ku hay ji çîna xwe ya karker û ji çîna mêtînger tune ye, ji dewsa hûn çawaniya helbestê, çîrokê û romanê jê bibîsin hûn ê dilbejandinê-xweziya xwe bi jiyana wî/ê ya bûrjûvayî anînê bibîsin.

Gorî vê, ger xwende kurd be xwendeyê wêjeya kurdî be; derûniya wî/ê hûn dizanin, ji pirtûkekê kurdî bendewariyên wî/ê jî hûn dizanin(!) Vega rabin pirtûkeke bi kurdî ya çîrokeke ûtopîk ji xwe re kirî tevn bidinê û li benda bersiva ‘pirtûka te xwendî pirtûkek çawa bû’yê bimînin!?

Yanê em ê bibînin ku bendewarî û pêwîstiyên derûniya di kêliya xwendinê de, di 'jêfamkirinê de derkevin pêþ çawaniya metnê’! Loma, dema metneke ji dervayî metnên ‘mijara navendî’ bidî xwendeye kurd an wê bêje behsa êþên me kiriye, ku tu eleqeya wê metnê bi êþên wî/ê yên civatî-lokal re tunê, (çi ku metn wî/ê wekî endamekî/ê civaka mezin a mirovahiyê dibîne û behsa êþ û pirsgirekên mirovahiyê yên hevpar dike) yan jî wê bêje, çima rasterast behsa êþa me ya malbat-neteweyê nekiriye!…

Yan jî wiha; eger hûn pirtûka nivîskarekî/ê bidin xwendeyê ji nivîskarê/ê wê pirtûkê hez dike, heta danûstendineke xwe pê re heyî, yan berevajî, hûn pirtûka nivîskarekî/ê bidin xwendeyê ji nivîskarê/a pirtûkê hez nake, hûn ê di her du rewþan de derbarê çawaniya pirtûkê de ji xwende nirxandineke rasteqîn wernegirin.

Çi ku, bi wê hesta hezkirinê-nehezkirinê ya li ser xwende bi bandor; xwende dê pir dûrî jêfamkirina rastiya metnê be û wê bi ser tiþta metn di xwe de dihewîne ve nebe, nebîne, fam neke…

Yanê bersiva pirsa ‘ew metneke çawa ye’ ger bi ecibandina metnê be jî yan bi neecibandina metnê be jî hûn ê nêrîn-nirxandineke objektîf wernegirin.

Û ev yek bo metnên ji dervayî metnên ‘pirsa navendî-jiber’ ên kurdî tên honandin ku xwende erka ‘mîlîtaniyê, ya bi guleyekê-hevokekê re wî/ê bifirîne; bes ne wî/ê, pê re netewê jî, ziman û wêjeya wî zimanî jî bifirîne ber esmên’ lê bar dike, dezavantajek e!

Erê xwendin divê, lê belê tiþtê xwendinê kêrhatî dike famkirin e! Di famkirin û nefamkirina xwendinê de eger pareke derûniyê; pêwîstî û bendewariyên derûniyê yên kêliya xwendinê hebin, nexwe gunehê metnên nehatine ferqkirin-famkirin tune...!

***

‘Encam

û pê re pê re, nivîskar lê serwext dibe, ku li holê du çîrok hene; yek a wî nivîsandiye, didu ya xwendevan xwendiye'(!)


Welat Dilken

Hemû Nivîsên Welat Dilken

Hûn dikarin li van jî binêrin

Zelandaya Nû dê bê pere derzî biþîne ji bo cîranên xwe jî

Zelandaya Nû dê bê pere derzî biþîne ji...

16 01 2021

Chomsky: Rojava  di pêvajoyek dijwar re derbas dibe

Chomsky: Rojava di pêvajoyek dijwar re...

16 01 2021

Erd Agron: 'Jiyana ku em dibêjin, li ser wan hestiyan goþt digire'

Erd Agron: 'Jiyana ku em dibêjin, li...

15 01 2021

Piþtî 7 salan Kurdistan projeyasaya bûdceyê amade dike

Piþtî 7 salan Kurdistan projeyasaya...

15 01 2021

Nûçeyên nû

Zelandaya Nû dê bê pere derzî biþîne ji bo cîranên xwe jî

Zelandaya Nû dê bê pere derzî biþîne ji bo cîranên xwe jî

16 01 2021

Chomsky: Rojava  di pêvajoyek dijwar re derbas dibe

Chomsky: Rojava di pêvajoyek dijwar re derbas dibe

16 01 2021

Erd Agron: 'Jiyana ku em dibêjin, li ser wan hestiyan goþt digire'

Erd Agron: 'Jiyana ku em dibêjin, li ser wan hestiyan goþt digire'

15 01 2021

Piþtî 7 salan Kurdistan projeyasaya bûdceyê amade dike

Piþtî 7 salan Kurdistan projeyasaya bûdceyê amade dike

15 01 2021

Çarîk fînalîstên Kûpaya Tirkiyeyê diyar bûn

Çarîk fînalîstên Kûpaya Tirkiyeyê diyar bûn

15 01 2021

Nivîsên Nû

Çorê ARDA

LEHENGEKÎ BIÞAFTÎ Û JÎR

Çorê ARDA

Omer Dilsoz

derz: hiþþþþ neaxive tu neheq î!

Omer Dilsoz

Welat Dilken

Derûniya kêliya xwendinê û famkirin!

Welat Dilken

Çorê ARDA

EVÎNÊN BIKITEKIT

Çorê ARDA

yeqîn h.

Girse

yeqîn h.

Salname

HERE JOR

Diyarname

  • Derbarê Diyarnameyê de
  • Yên piþtgirî didin Diyarnameyê
  • Agahiyên ji bo nûçeyan
  • Bikaranîna Diyarnameyê
  • Têkilî-Contact-Ýletiþim

Nivîskar

  • Cemil Oguz
  • Helîm YÛSIV
  • Cemîl Andok
  • Çorê ARDA
  • Þêxo Fîlîk
  • Cîhan ROJ
  • Zekî OZMEN
  • Hekîm Sefkan / Tava Heyvê
  • yeqîn h.
  • Kazim Polat
  • Welat Dilken
  • Rifat Arya/ Mesîla Dil
  • Sîdar Jîr
  • Bedran DERE
  • Omer Dilsoz
  • Krîstîn Ozbey
  • Arjen Arî / Agirdank

Beþ

    • Nûçe
    • Nûçeyên Çandî
    • Serbest
    • Hevpeyvîn
    • Berhem
    • Çapemenî
    • Spor
    • Dinya
    • Aborî
    • Foto-Nûçe
    • Xêz
    • Nivîsênkarên Mêvan

 

    • Portreya Mehê
    • Tenduristî
    • Klîba Hefteyê
    • NÎQAÞ
    • Ji Çapemeniya Dinyayê
    • Çend gotin
    • E-pirtuk
    • Komên-Wêjeyê
    • Spot
    • Deqeya Dawî
    • Covit-19
    • 2019: Hilbijartina Herêmî
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

Copyright © 2005-2021 Diyarname