Dîyarbekir de dibistana ke hetê TZP-KURDÎ ra 15’ê êlule de abibî bi serfirazî bi kurmanckî dersa banderîye û perwerdeyî dana.
15’ê êlûle de TZP-KURDÎ hîrê bajarê Kurdîstanî de dibistanê kurdkî akerdîbî. O wext dewlete zî dest nabî ser û berê nê dibistanan mor kerdbî. La na sazîye reyna nê moran şikitbî û newe ra nê beran akerdbî. Bi no qayde hetê dewlete ra hîrê-çar rey nê berî mor bibî û hetê na sazî ra zî hîrê-çar rey reyna abibîy.
Reya peyêne 25’ê êlûle de newe ra nê morî şikîyay û newe ra nê dibistanî abî. Ewro Dîyarbekir, Cizre û Gever de nê dibistanî akerdeyê û bi lehçeya kurmanckî derse danê.
Dîyarbekir de nameyê na dibistane “Dibistana Seretayî ya Ferzad Kemanger” a.
Na dibistana de 105 wendekarî qeydkerdeyê. Nê 105 wendekaran ra qasî 20-25 wendekarî tûtê şarê Kobanî yê. Nê 105 wendekarî çar dersxaneyan de derse gênê.
Reyna pêro pîya hewt mamostayê na dibistane estî. Nînan ra çar mamostayî, mamostayê sinifan ê, yew zî mamostayê muzîkî ya yew tira zî mamostayê resimî yo. Bê nînan yew tira zî îdarekar o.
Goreyê vatişê îdarekarê na dibistane do dersxaneyêko bîn zî abibo. Çunke goreyê plan û projey înan ganî her dersxane de vîst ra cor wendekarî çinê bî. Nika 105 wendekarî çar dersxaneyan de perwerde benê. Do demêko kilmek de dersxaneyêko bîn zî abibo û her dersxane de 20 wendekarî perwerde bibê..
Wendekarî pê hîrê serwîsan yenê na dibistane û reyna zî pê nê serwîsan şinê keyeyanê xo. Dibistane “Semta Baglar”î de ya. La semtê bînan ra zî wendekarî yenê. No sedem ra bi serwîsan nêbo ameyîş û şîyayîş zehmet beno.
Nê wendekarî cayêko hîra û pank de werdê nêmrojî wenê. Çunke wendekarî dî helî perwerde benê. Hela serê sibayî hîrê saetî, nêmrojî ra pey zî di saetî perwerde benê.
Dersî her roje saete 9.30 de dest pêkenê û badê nêmrojî saete 3.30 de (15.30) qedîyenê. Werdê înan zî bi wazîfedaran yeno înan ver. Werd-werdiş de mamostayê înan û nê wazîfedarî bi înan eleqedar benê.
Emsar heme wendekarî sinifa yewine ra dest bi dibistane kenê. Heme zî hewt serre yê. Yan zî der û dorê nê serrî de yê. Coka heme zî sinifa yewine de yê. Roje bi roje zî kesê ke wazenê nê dibisatane de biwanê zêdîyenê.
Nameyê sinifan sey dibistananê dewlete “1/A, 1/B…” nîyê. Na dibistane de dersxaneyî bi “Fêrgeha Ehmedê Xanê”, “Fêrgeha Melayê Cizîrî”, “Fêrgeha Cegerxwîn”, “Fêrgeha Feqîyê Teyran” name benê.
Programê derse yê hewteyî virazîyayo û dersî goreyê ne programî aver şinê. Her roje dersa yewine de dersa kurdkî esta. Nika na derse de wendekarê ke newe amey, seba ke giştê înan bimusayê, xêzan xêz kenê. Resiman boyax kenê.
Ê ke sere ra qeyd bîyê û dewam kenê yê hîna aver de yê. Ê zî cumle nusenê û wanenê. Nê karî û gureyî pêro zî bi kurmanckî benê. Seba dersa kurdkî bi nameyê “Xwendin û Nivîsîn” kitabêkê înan esto.
Her roje dersa matematîkî vînenê. Nê warî de yanî dersa matematîkî de bi nameyê “Kîrdarî 1+1” û “Kîrdarî 1+2” di kitabê înan ê matematîkî estî.
Reyna her roje dersa “Jîyana Hawîrdor” (bi tirkî “Hayat Bîlgîsî”) esta. Na derse de zî reyna bi kurmanckî ciwîyayîşê sosyalî û têkilî û çorşemî vînenê.
Dersa muzîkî û dersa sporî zî estî. Mamostayê dersa muzîkî esta, la mamostayê dersa sporî hema çinîyo/a.
Ez û mamosta Heyder Dîljen wexto ke ma şî ma na dibistane zîyaret kerd mi senî ke linga xo çareberî ra eşt zereyê hewşê na dibistanê yew hîsêko mîllî mi tepişt. Zerrîya mi zîz bi: Wendekarî teneffuse de bî. Kay kerdêne û bi kurmanckî qisey kerdêne. Mamostayê înan, înan mîyan de fetelîyênê û înan reyde kay kerdênê.
Dima ma şîy dersxaneyê înan. Bi kurmanckî deyîrî vatêne. Bi kurmanckî hûmarî hûmaritêne…
Seba kesê ke perwerdeyê kirmanckî biwazê çin bîy, seba kirmanckî sinifî zî anêbîyê. Îdarekarê na dibistane seba kirmancan/kirdan planê akerdişê yew sinifa kirmanckî fikirîyayê labelê kesê ke biwazê çin bîyê no semed ra emser sinifa kirmanckî anêbîya.
Nikara ma na xebata pîroze rê serkewtiş wazenê.